Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Περιεχόμενο Μαθήματος
Σκοπός του μαθήματος είναι ο/η φοιτητής/τρια (α) να μελετήσει σε βάθος το πλαίσιο της Γνωσιακής Γλωσσολογίας και (β) να εμβαθύνει στην άποψη ότι όταν η σημασιολογία σχετίζεται με διάφορες συντακτικές κατασκευές, τότε ευθέως σχετίζεται με την κατασκευή συνολικά και όχι με την λεξικοσημασιακή δομή μεμονωμένων οντοτήτων.
Τι σημαίνει να ακολουθήσουμε μια τέτοια προσέγγιση στην γραμματική; Σημαντικός είναι ο ορισμός της "κατασκευής". Λέξεις, μορφήματα, ιδιωματισμοί είναι όλα κατασκευές διότι συνεισφέρουν και ως μορφή και ως σημασία σε μια εκφώνηση (Goldberg 2006: 5).
Μια τέτοια προσέγγιση στη γραμματική μας επιτρέπει να διερευνήσουμε τη σημασία σε μη-μεταφορική αλλά και σε μεταφορική γλώσσα με βάση τη σημασιολογία των ιδίων αυτών γραμματικών κατασκευών.
Η σημασία, στις περισσότερες φορμαλιστικές θεωρίες της γραμματικής, αποδίδεται από το λεξικό και παρεισφρέει στις συντακτικές δομές. Όλες όμως οι γραμματικές κατασκευών αποδίδουν και μορφή και σημασία στις κατασκευές. Δηλαδή αναγνωρίζουν ότι η σημασία δεν αποδίδεται ολοκληρωτικά από το λεξικό και ότι μπορεί και οι γραμματικές κατασκευές να συνεισφέρουν στην απόδοση σημασίας σε μια φράση ή πρόταση.
(see Lakoff 1987; Fillmore, Kay & O’Connor 1988; Goldberg 1995, 2006; Fillmore & Kay 1999; Croft 2001).
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Croft, W. (2001). Radical Construction Grammar: syntactic theory in typological perspective. Oxford: OUP.
Evans, V., B. Bergen, J. Zinken. (2007) The Cognitive Linguistics Reader. Equinox Pub.
Fillmore, Charles J. and Paul Kay. (1999). Grammatical constructions and linguistic generalizations: The What’s X Doing Y? construction. Language 75: 1-33.
Fillmore, Charles J., Paul Kay and Catherine O’Connor. 1988. Regularity and idiomaticity in grammatical constructions: The case of let alone. Language 64: 501-538.
Geeraerts, D. (2006). Cognitive Linguistics: Basic Readings. CLR 34. Mouton de Gruyter.
Geeraerts, D and H. Cuyckens (eds.) (2007). The Oxford Handbook of Cognitive Linguistics. OUP.
Goldberg, A. E. (1995). Constructions: A construction grammar approach to argument structure. Chicago: The University of Chicago Press.
Goldberg, A. E. (2006). Constructions at work: The nature of generalization in language. Oxford: OUP.
Lakoff, G. (1987). Women, Fire, and dangerous things: What categories reveal about the mind. University of Chicago Press.
Taylor, J. (1995). Linguistic Categorization. OUP.
Ungerer, F. and H.-J. Schmid. (2006). An Introduction to Cognitive Linguistics. Longman.