Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες αναμένεται να:
• έχουν αφομοιώσει βασικές γνώσεις οργανογνωσίας που αναφέρονται στην ταξινόμηση, την ιστορία, την κατασκευή, την έκταση και το χόρδισμα των μουσικών οργάνων (κυρίως της συμφωνικής ορχήστρας)
• εξοικειωθούν με τα ηχοχρώματα των μουσικών οργάνων και να κατανοήσουν πως αυτά συνδέονται με την κατασκευή και τρόπο παραγωγής ήχου των μουσικών οργάνων
• έχουν εξοικειωθεί με τις ιδιαιτερότητες γραφής και τους βασικούς τρόπους χρήσης των μουσικών οργάνων τις ορχήστρας
• έχουν κατανοήσει τη λειτουργία της παρτιτούρας (score) και να μπορούν να την αποκωδικοποιήσουν
Περιεχόμενο Μαθήματος
Mε βασικό άξονα την εξέταση της ιστορίας, κατασκευής και τεχνικής των οργάνων της συμφωνικής ορχήστρας και με αναφορές σε όργανα λαϊκών και εξωευρωπαϊκών μουσικών πολιτισμών, στο μάθημα δίνονται εισαγωγικές γνώσεις σε βασικά θέματα της οργανολογίας, όπως λειτουργία και περιγραφή μουσικών οργάνων, ταξινομήσεις και τα κριτήριά τους, κ.ά. Εξετάζεται επίσης ο τρόπος γραφής μερών διαφόρων μουσικών οργάνων και άλλες προϋποθέσεις για την γνώση και ανάγνωση παρτιτούρας.
Θεματικές ενότητες:
• Εισαγωγή: σπουδή μουσικών οργάνων vs. σπουδή για τα μουσικά όργανα
• Μερικά βασικά ακουστικά φαινόμενα
• Ταξινομήσεις μουσικών οργάνων
• Συγκερασμός
• Παρουσίαση μουσικών οργάνων κατά γενικές τάξεις με περιγραφές και σχολιασμένες ακροάσεις: Χορδόφωνα / Αερόφωνα / Μεμβρανόφωνα / Ιδιόφωνα / Ηλεκτρόφωνα
• Ιστορία της παρτιτούρας ως ειδικού τρόπου γραφικής παρουσίασης της μουσικής και τα είδη παρτιτούρας
• Η ορχήστρα
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
• Δ. Γιάννου: Πνεπιστημιακές Σημειώσεις: Α. Στοιχεία οργανογνωσίας - Σημειώσεις B' έκδ. 1992 / Eπανεκτύπωση με συμπλήρωμα 2001 – Β. Σύνοψη και συμπληρώσεις των Σημειώσεων – Γ. Συμπλήρωμα 2008: Η παρτιτούρα
• A. Baines (επιμ.): The Oxford Companion to Musical Instruments. Oxford: Oxford University Press, 1992
• W. Ruf & C. Ahrens (επιμ.): Lexikon der Musikinstrumente. Mannheim: Meyers Lexikon-Verlag, 1991
• M. Campbell, C. Greated & A. Myers: Musical Instruments - History, Technology, and Performance of Instruments of Western Music. Oxford: Oxford University Press, [2004]
• M.J. Kartomi: On Concepts and Classifications of Musical Instruments. Chicago: University of Chicago Press, 1990