ΖΙΖΑΝΙΟΛΟΓΙΑ

Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού

Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.

Οι φοιτητές μετά από την επιτυχή παρακολούθηση του μαθήματος θα μπορούν να: 1. Αναγνωρίζουν τα σπουδαιότερα ζιζάνια της χώρας μας σε όλα τα στάδια των φυτών. 2. Γνωρίζουν τη βιολογία, τους μηχανισμούς και τις φυσιολογικές διεργασίες που εξηγούν την επιτυχή εγκατάσταση των ζιζανίων. 3. Σχεδιάζουν τη διαχείριση των ζιζανίων σε διάφορα συστήματα καλλιέργειας φυτών ή σε μη καλλιεργούμενες εκτάσεις. 4. Επιλέγουν φιλικά (μικρής τοξικότητητας, εύχρηστο, σταθερό κατά την αποθήκευση) στον επαγγελματία χρήστη, βιολογικώς επαρκή (εκλεκτικό, ταχείας δράσης, μέσης υπολειμματικής δράσης, μικρής πιθανότητας ανάπτυξης ανθεκτικών βιοτύπων ζιζανίων), οικονομικώς βιώσιμα και περιβαλλοντικά ασφαλή (μικρής τοξικότητητας σε οργανισμούς μη στόχους, ταχείας διάσπασης-αποδόμησης στο περιβάλλον, μικρής έκπλυσης, χαμηλής δόσης εφαρμογής) ζιζανιοκτόνα για την αντιμετώπιση των ζιζανίων σε καλλιεργούμενα φυτά ή σε μη καλλιεργούμενες εκτάσεις. 5. Γνωρίζουν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ ζιζανιοκτόνων, φυτών, εδάφους και περιβάλλοντος και ειδικότερα τους παράγοντες που επηρεάζουν τη δράση, την εκλεκτικότητα και την υπολειμματική τους διάρκεια. 6. Επιλέγουν τα καταλληλότερα σκευάσματα των ζιζανιοκτόνων και τα εφαρμόζουν κατά τον ορθότερο και ασφαλέστερο τρόπο. 7. Γνωρίζουν τον τρόπο δράσης των κυριότερων ομάδων ζιζανιοκτόνων, το φάσμα δράσης τους, την εκλεκτικότητά τους στα καλλιεργούμενα φυτά και τις αρνητικές επιδράσεις σε οργανισμούς μη στόχους και στο περιβάλλον. 8. Σχεδιάζουν προγράμματα διαχείρισης ζιζανίων με ανθεκτικότητα σε ζιζανιοκτόνα. 9. Χρησιμοποιούν τα γενετικώς τροποποιημένα φυτά με ανθεκτικότητα σε ζιζανιοκτόνα σε προγράμματα διαχείρισης των ζιζανίων.

Το μάθημα αυτό παρέχει γνώσεις που σχετίζονται με 1) τη βιολογία των ζιζανίων, 2) τις μεθόδους αντιμετώπισης και τα συστήματα διαχείρισης των ζιζανίων, 3) τα ζιζανιοκτόνα και τα φυτά, 4) τα ζιζανιοκτόνα και το έδαφος, 5) τη μορφοποίηση/τυποποίηση (σκευάσματα) και τον εξοπλισμό εφαρμογής των ζιζανιοκτόνων, 6) τα ζιζανιοκτόνα και τις ιδιότητές τους, 7) την ανθεκτικότητα των ζιζανίων στα ζιζανιοκτόνα και 8) τα γενετικώς τροποποιημένα φυτά με ανθεκτικότητα σε ζιζανιοκτόνα. Ειδικότερα, αναπτύσσονται εκτενώς και σε βάθος οι μηχανισμοί επιβίωσης των ζιζανίων (αναπαραγωγή, βιωσιμότητα σπόρων, λήθαργος, φύτρωμα, διασπορά), ο ανταγωνισμός και η αλληλοπάθεια μεταξύ ζιζανίων και καλλιεργούμενων φυτών, καθώς επίσης και η αξιοποίηση της ανταγωνιστικής ή/και αλληλοπαθητικής ικανότητας των καλλιεργούμενων φυτών στην αντιμετώπιση των ζιζανίων και στη μείωση της χρήσης των ζιζανιοκτόνων. Επιπροσθέτως, παρουσιάζονται οι μέθοδοι αντιμετώπισης και τα συστήματα διαχείρισης των ζιζανίων, αλλά και οι παράγοντες που επηρεάζουν τη δράση και την εκλεκτικότητα των ζιζανιοκτόνων εδάφους και φυλλώματος. Αναφέρονται οι διεργασίες απομάκρυνσης των ζιζανιοκτόνων από το έδαφος (προσρόφηση, εξάτμιση/εξάχνωση, έκπλυση, απορρόφηση από φυτά, χημική διάσπαση, φωτοχημική διάσπαση, μικροβιακή αποδόμηση) και οι επιδράσεις των ζιζανιοκτόνων στη μικροχλωρίδα και στην πανίδα του εδάφους. Επεξηγούνται οι διαδικασίες παραγωγής διαφόρων σκευασμάτων (τυποποίηση) των ζιζανιοκτόνων και αναφέρονται λεπτομερώς οι ιδιότητες των συστατικών των διαφόρων σκευασμάτων και τα μηχανήματα εφαρμογής τους. Επίσης, συζητώνται τα ζιζανιοκτόνα ανάλογα με το είδος των διεργασιών των φυτών που επηρεάζουν (ζιζανιοκτόνα που αναστέλλουν τη φωτοσύνθεση, τον μεταβολισμό του κυττάρου, και τη διαίρεση ή αύξηση του κυττάρου) και ειδικότερα ανάλογα με τον μηχανισμό-τρόπο δράσης τους. Επιπροσθέτως, αναφέρεται το φάσμα δράσης (αντιμετώπιση πλατύφυλλων ή αγρωστωδών, ετήσιων ή πολυετών ζιζανίων) των ζιζανιοκτόνων, η συνδυαστική δράση τους, η δυνατότητα ιονισμού και η συμπεριφορά τους στο έδαφος. Επίσης, παρουσιάζονται οι παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή, εξέλιξη και εμφάνιση ανθεκτικών πληθυσμών ζιζανίων σε ζιζανιοκτόνα και οι τρόποι διαχείρισης της ανθεκτικότητας. Τέλος, αναπτύσσονται εκτενώς ο τρόπος δημιουργίας των γενετικώς τροποποιημένων φυτών, αλλά και τα οφέλη και οι αρνητικές επιδράσεις (ανησυχίες/προβληματισμοί) από την καλλιέργειά τους.

Ζιζανιο, ζιζανιοκτόνα, διαχείριση ζιζανίων, ζιζανιοκτόνα και φυτά, ζιζανιοκτόνα και περιβάλλον

05-11-2015