Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Μετά την επιτυχή παρακολούθηση του μαθήματος, ο μεταπτυχιακός φοιτητής θα μπορεί:
- να σχεδιάζει οικιστικά σύνολα, ελεύθερους αστικούς χώρους και κτίρια με βιοκλιματικά, κριτήρια, ώστε να διασφαλιστούν σωστές περιβαλλοντικές συνθήκες σε όλα τα επίπεδα και να επιτευχθεί μείωση των καταναλώσεων σε ενέργεια και συνεπώς των περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων από τα αέρια που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου,
- να έχει ολοκληρωμένη άποψη για την αλληλοεπίδραση κτιριακών κατασκευών και περιβάλλοντος,
- να γνωρίζει τις δυνατότητες ελαχιστοποίησης των συνολικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων που προέρχονται από την παραγωγή και χρήση των κτιριακών κατασκευών και να τις αξιολογεί με εφαρμογή συστηματικών μεθόδων,
- να συμβάλλει στο σχεδιασμό κτιριακών κατασκευών με συνολικά κριτήρια εξοικονόμησης ενέργειας και προστασίας του περιβάλλοντος και με την εφαρμογή φιλικών προς το περιβάλλον υλικών και τεχνολογιών.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Στο πρώτο μέρος του μαθήματος αναπτύσσονται όλες οι παράμετροι, σε κλίμακα πολεοδομική, που διαμορφώνουν και επηρεάζουν τις περιβαλλοντικές συνθήκες του αστικού ιστού, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο σχεδιασμό των ελεύθερων χώρων με βιοκλιματικά κριτήρια. Τα παραπάνω τεκμηριώνονται τόσο με αποτελέσματα από εκτεταμένη έρευνα, όσο και με παραδείγματα σχετικών πιλοτικών εφαρμογών.
Στη συνέχεια γίνεται λεπτομερής ανάλυση των κτιρίων, προκειμένου στο στάδιο της λειτουργίας τους να χαρακτηρίζονται και ως κτίρια χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας. Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάζονται όλες οι μεταβλητές (στοιχεία) που συνθέτουν και επηρεάζουν το θερμικό τους ισοζύγιο και αναλύονται όλοι οι σχεδιαστικοί και κατασκευαστικοί χειρισμοί, προκειμένου να ικανοποιηθούν σε πρώτο στάδιο οι απαιτήσεις του ισοζυγίου, για σωστή ενεργειακή συμπεριφορά των κτιρίων τη χειμερινή και θερινή περίοδο, διασφαλίζοντας συγχρόνως θερμική άνεση στους εσωτερικούς χώρους και ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας. Σε δεύτερο στάδιο γίνεται συστηματική και σε βάθος αναφορά, σε όλα εκείνα τα παθητικά ηλιακά συστήματα που συμβάλλουν στη θέρμανση, στο δροσισμό και φωτισμό των κτιρίων με φυσικό τρόπο. Αναπτύσσεται επίσης το υπολογιστικό υπόβαθρο της εκτίμησης των ενεργειακών ροών μεταξύ κτιρίου και εξωτερικού περιβάλλοντος και παρουσιάζονται τύποι κτιρίων με υψηλή ενεργειακή απόδοση, όπως τα παθητικά κτίρια και τα κτίρια με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας.
Στο δεύτερο μέρος του μαθήματος αναπτύσσονται οι κύριοι άξονες της ολοκληρωμένης περιβαλλοντικής θεώρησης των κτιριακών κατασκευών. Προς τούτο, αφού διευκρινισθούν αρχικά οι έννοιες και οι διαστάσεις της αειφορικής δόμησης, παρουσιάζεται και επεξηγείται η έννοια του κύκλου ζωής για το κτίριο και για τα στοιχεία που το συνθέτουν, αναλύεται η ροή υλικών και ενέργειας στη διάρκεια του κύκλου αυτού και επισημαίνονται οι σχετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Στη συνέχεια προσδιορίζονται και αναλύονται, ποιοτικά και ποσοτικά, οι παράμετροι που διαμορφώνουν τα χαρακτηριστικά των οικοδομικών υλικών, των στοιχείων και των κατασκευαστικών λύσεων, στα οποία οφείλλονται οι επιπτώσεις τόσο στο εξωτερικό όσο και το εσωτερικό περιβάλλον και διατυπώνονται συνεπακόλουθα κριτήρια για την επιλογή τους στην κατασκευή. Αναπτύσσονται ζητήματα της συγκέντρωσης, οργάνωσης και διαχείρισης αξιόπιστων πληροφοριακών δεδομένων για την υποστήριξη των αποφάσεων του ολοκληρωμένου περιβαλλοντικού σχεδιασμού και παρουσιάζονται και σχολιάζονται γνωστές βάσεις δεδομένων από τον διεθνή χώρο.
Επισημαίνεται ο ρόλος της συστηματικής αξιολόγησης της περιβαλλοντικής απόδοσης των κτιρίων, τόσο σε επίπεδο σχεδιασμού όσο και ολοκληρωμένων έργων, παρουσιάζονται και σχολιάζονται διεξοδικά σχετικές μέθοδοι και εργαλεία περιβαλλοντικής αξιολόγησης και αναλύονται παραδείγματα εφαρμογής τους σε συγκεκριμένα έργα. Ο ολοκληρωμένος περιβαλλοντικός κτιριοδομικός σχεδιασμός συμπληρώνεται με την ανάλυση των προϋποθέσεων, των δυνατοτήτων και των περιορισμών αναφορικά με την ενσωμάτωση τεχνολογιών αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο κτιριακό κέλυφος και τις εγκαταστάσεις και την παρουσίαση υλικών, κατασκευαστικών λύσεων,υπολογιστικών εργαλείων και παραδειγμάτων.