Μέθοδοι έρευνας στην ψυχοακουστική και τη γνωστική ψυχολογία της μουσικής
| Τίτλος | Μέθοδοι έρευνας στην ψυχοακουστική και τη γνωστική ψυχολογία της μουσικής / Research methods in psychoacoustics and the cognitive psychology of music |
| Κωδικός | ΤΠ2004 |
| Σχολή | Καλών Τεχνών |
| Τμήμα | Μουσικών Σπουδών |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή |
| Κοινό | Όχι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600013919 |
Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Μουσικών Σπουδών (2017-σήμερα)
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 3
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| Μουσικολογία/Μουσικοπαιδαγωγική | Επιλογής | 7 | 4 | 6 |
| Σύνθεση | Επιλογής | 7 | 4 | 6 |
| Τίτλος | Μέθοδοι έρευνας στην ψυχοακουστική και τη γνωστική ψυχολογία της μουσικής |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2017 – 2018 |
| Περίοδος Τάξης | Χειμερινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Διδάσκοντες άλλων Κατηγοριών |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 6 |
| Ώρες Συνολικά | 78 |
| Class ID | 600072543
|
Πρόγραμμα Τάξης
| Κτίριο | Τμήμα Μουσικών Σπουδών (Θέρμη) |
| Όροφος | Υπόγειο 1 |
| Αίθουσα | ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Η/Υ (422) |
| Ημερολόγιο | Δευτέρα 09:00 έως 12:00 |
| Κτίριο | Τμήμα Μουσικών Σπουδών (Θέρμη) |
| Όροφος | Υπόγειο 1 |
| Αίθουσα | ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Η/Υ (422) |
| Ημερολόγιο | Τετάρτη 12:00 έως 15:00 |
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Επιστημονικής Περιοχής
- Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600072543
- eLearning (Moodle):
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
- Αγγλικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με τη διδασκαλία του μαθήματος αυτού επιδιώκεται:
1. Η ανάπτυξη γνώσης σχετικής με τα σημαντικά θεωρητικά και πειραματικά ευρήματα και των επιμέρους τομέων έρευνας
2. Η ανάπτυξη γνώσης σε ζητήματα ερευνητικής μεθοδολογίας και πειραματικού σχεδιασμού.
3. Η ανάπτυξη πρακτικών δεξιοτήτων για τη διεξαγωγή συμπεριφορικών μελετών.
4. Η εξοικείωση με διαδικασίες και λογισμικό συλλογής και ανάλυσης δεδομένων.
5. Η εξοικείωση με διαδικασίες παρουσίασης ερευνητικών
αποτελεσμάτων σε επιστημονικά συνέδρια.
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Αυτόνομη εργασία
- Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
Περιεχόμενο Μαθήματος
Η Ψυχοακουστική και η Γνωστική Ψυχολογία της μουσικής είναι δύο σχετικά νέοι επιστημονικοί κλάδοι με αντικείμενο τη μελέτη της (ψυχολογικής) αντίδρασης του ανθρώπου στα ηχητικά φαινόμενα και ειδικότερα στη μουσική. Το ενδιαφέρον της έρευνας στρέφεται, τόσο στη διερεύνηση χαρακτηριστικών φυσιολογικών/νοητικών διεργασιών που εντοπίζονται κατά την πρόσληψη και νοητική επεξεργασία των ηχητικών/μουσικών ερεθισμάτων, όσο και στον τρόπο με τον οποίο οι διεργασίες αυτές σχετίζονται με γενικότερες γνωστικές λειτουργίες (αντίληψη, μνήμη, προσοχή, σκέψη, γλώσσα). Το συγκεκριμένο εξαμηνιαίο μάθημα περιλαμβάνει αρχικά μια εισαγωγική αναφορά στις σύγχρονες τάσεις και η οριοθέτηση των επιμέρους τομέων της έρευνας γίνεται μέσα από μια σύντομη επισκόπηση σημαντικών θεωρητικών και πειραματικών ευρημάτων που οδήγησαν στη διαμόρφωση του σύγχρονου ερευνητικού πεδίου στους τομείς αυτούς. Στην αρχή του δεύτερου μήνα διδασκαλίας του μαθήματος, κάθε συμμετέχων/ουσα σχεδιάζει ατομικά δύο ερευνητικά έργα (συμπεριφορικά πειράματα) με τη συμμετοχή πραγματικών ακροατών, τα οποία στη συνέχεια εκτελεί παράλληλα και ολοκληρώνει σταδιακά κατά την υπόλοιπη διάρκεια του εξαμήνου. Κάθε ένας από τους δύο διδάσκοντες καθηγητές αναλαμβάνει την αποκλειστική επίβλεψη και καθοδήγηση των συμμετεχόντων σε ένα ερευνητικό έργο. Το πρώτο πείραμα επικεντρώνεται σε ζητήματα περιφερικής ακουστικής επεξεργασίας και διερευνά κάποιο ερώτημα από το πεδίο της αντίληψης θεμελιωδών χαρακτηριστικών της αντίληψης του ήχου, όπως η ακουστότητα, το τονικό ύψος και η χροιά. Το δεύτερο, ασχολείται με ένα ερευνητικό ερώτημα από το πεδίο της αντίληψης σύνθετων μουσικών δομών (ρυθμός, μελωδία, αρμονία), ή μπορεί ακόμη να σχετίζεται με τις συναισθηματικές καταστάσεις που εγείρει η μουσική, ή την επίδραση της μουσικής στην γνωστική επεξεργασία πολυαισθητηριακών ερεθισμάτων. Η εκπόνηση των δύο παραπάνω πειραμάτων μέσα από διαδικασίες μάθησης που βασίζονται στη διερεύνηση ερευνητικών ζητημάτων κάτω από πραγματικές συνθήκες, οι συμμετέχοντες εκτίθενται σε ένα ευρύ φάσμα εμπειριών που σχετίζονται α) με το σχεδιασμό και την υλοποίηση συμπεριφορικής πειραματικής έρευνας, β) τη συλλογή και την ποσοτική ανάλυση πειραματικών δεδομένων, γ) τη συγγραφή επιστημονικών άρθρων, και δ) τη δημοσιοποίηση και διάχυση ερευνητικών ευρημάτων.
Λέξεις Κλειδιά
Ψυχοακουστική, Γνωστική Ψυχολογία, Αντίληψη, Μουσική
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Διαφάνειες
- Βιντεοδιαλέξεις
- Ήχος
- Πολυμεσικό υλικό
- Διαδραστικές ασκήσεις
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Αξιολόγηση των Φοιτητών
Περιγραφή
Τόσο η διδασκαλία του μαθήματος, όσο και η πρακτική εξάσκηση των φοιτηών/τριών υλοποιείται σχεδόν αποκλειστικά με τη χρήση εκπαιδευτικού λογισμικού το οποίο αφορά κυρίως:
1. Λογισμικό ηλεκτρονικών παρουσιάσεων (MS Powerpoint)
2. Λογισμικό οπτικοποίησης (προσομοίωσης) φαινομένων της Ακουστικής αντίληψης (π.χ. φυσιολογία και λειτουργία της ακοής κ.λ.π.)
3. Λογισμικό υλοποίησης ψυχοακουστικών πειραμάτων και μουσικών δοκιμασιών (τεστ)
4. Λογισμικό επεξεργασίας και στατιστικής ανάλυσης δεδομένων(PASW, Rattle κ.λπ.)
Το μάθημα διαθέτει πλήρως οργανωμένο ιστότοπο στο περιβάλλον Moodle το οποίο υποστηρίζει ένα πλήθος υπηρεσιών όπως: παροχή γενικών πληροφοριών για το μάθημα και τον διδάσκοντα, περιβάλλον ανάρτησης ανακοινώσεων,διάθεση ηλεκτρονικών εγγράφων (σημειώσεις, παρουσιάσεις κ.λ.π.).
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 60 | 2 | ✓ | ✓ | |
| Σεμινάρια | 30 | 1 | ✓ | ✓ | |
| Εργαστηριακή Άσκηση | 30 | 1 | ✓ | ✓ | |
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 30 | 1 | ✓ | ✓ | |
| Εκπόνηση μελέτης (project) | 42 | 1,4 | ✓ | ✓ | |
| Συγγραφή εργασίας / εργασιών | 42 | 1,4 | ✓ | ✓ | |
| Εξετάσεις | 6 | 0,2 | ✓ | ✓ | |
| Σύνολο | 240 | 8 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η αξιολόγηση γίνεται σταδιακά καθ΄όλη τη διάρκεια του εξαμήνου μέσα από τρεις μορφές δραστηριοτήτων:
1) Μελέτη ερευνητικής βιβλιογραφίας και παρουσίαση της υπό τη μορφή διάλεξης υποστηριζόμενης με ηλεκτρονικό εποπτικό υλικό. Κάθε συμμετέχων/ουσα υποχρεούται να κάνει συνολικά 2-3 παρουσιάσεις (30% της συνολικής βαθμολογίας).
2) Εκπόνηση πειραματικής έρευνας, όπου ζητείται από κάθε συμμετέχοντα/ουσα ξεχωριστά: α) να υλοποιήσει δύο μικρής έκτασης πειράματα με τη συμμετοχή πραγματικών ακροατών, β) να εφαρμόσει μεθόδους ποσοτικής ανάλυσης των δεδομένων, γ) να συγγράψει μια σύνοψη της έρευνας και των αποτελεσμάτων της και γ) να κάνει μια σχετική παρουσίαση στην τάξη (70% της συνολικής βαθμολογίας).
3) Παρέχονται κίνητρα (π.χ. επιπρόσθετες μονάδες στην τελική βαθμολογία του μαθήματος) στους φοιτητές/τριες προκειμένου να συμμετάσχουν σε ερευνητικά έργα που υλοποιούνται στο τμήμα (π.χ. πειράματα Ψυχοακουστικής).
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εργασία (Συμπερασματική)
- Προφορική Εξέταση (Συμπερασματική)
- Έκθεση / Αναφορά (Συμπερασματική)
- Εργαστηριακή Εργασία (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Παναγιώτης Σ. & Κομίλη Αι. (2003). Μέθοδοι έρευνας στην ψυχολογία και τη γνωστική νευροεπιστήμη. Αθήνα: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΖΗΣΗ ΑΕΒΕ. (ISBN 978-960-02-1647-9)/Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 30214
Ζαφειρόπουλος Κ. (2015). Πώς γίνεται μια επιστημονική εργασία; ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΕ. (ISBN 978-960-586-077-6)/Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 50659255.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Παπαδέλης, Γεώργιος. (2007). Ζητήματα αντίληψης του μουσικού ρυθμού. Θεωρητική προσέγγιση, πειραματικά ευρήματα. Θεσσαλονίκη: University Studio Press. (ISBN 978-960-12-1623-2)
Παπαδέλης, Γεώργιος. (2008). Γλωσσική και μουσική αντίληψη: Αυτόνομα ή αλληλοεπικαλυπτόμενα γνωσιακά (νευρωνικά) υποσυστήματα; Στο: Ευδοκιμίδης, I. & Πόταγας, K. Συζητήσεις για τον Λόγο στο Αιγινήτειο. Αθήνα: Σύναψις.
Τσαούσης, Γιάννης και Ρούσσος, Πέτρος. (2011). Στατιστική στις επιστήμες της συμπεριφοράς με τη χρήση του SPSS. Μοτίβο εκδοτική Α.Ε.- Εκδόσεις ΤΟΠΟΣ. (ISBN 978-960-6863-69-1).
Krommyda, M., Papadelis, G., Chatzikallia, K., Pastiadis, K. & Kardaras, P. (2008). Does awareness of musical structure relate to general cognitive and literacy profile in children with learning disabilities? Proceedings of the Fourth conference on Interdisciplinary Musicology (CIM 08). Thessaloniki, Greece.
Moritz, C., Yampolsky, S., Papadelis, G., Thomson, J., & Wolf, M. (2012). Links between early rhythm skills, musical training, and phonological awareness. Reading and Writing, 1–31. doi:10.1007/s11145-012-9389-0
Τελευταία Επικαιροποίηση
11-12-2018
