ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ (ΠΟΛΥ)ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΙΙΙ
| Τίτλος | ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ (ΠΟΛΥ)ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΙΙΙ / PROBLEMS OF (MULTI)CULTURAL RELATIONS III |
| Κωδικός | ΓΣΓ292 |
| Σχολή | Φιλοσοφική |
| Τμήμα | Φιλολογίας |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή/Εαρινή |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 280001022 |
Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Φιλολογίας 2015-σήμερα
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 6
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| Μεσαιωνικής και Νεότερης Ελληνικής Φιλολογίας | Κατ' Επιλογήν Υποχρεωτικά | Χειμερινό/Εαρινό | - | 6 |
| Τίτλος | ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ (ΠΟΛΥ)ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΙΙΙ |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2017 – 2018 |
| Περίοδος Τάξης | Εαρινή |
| Διδάσκοντες άλλων Κατηγοριών |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Ώρες Συνολικά | 39 |
| Class ID | 600104795
|
Πρόγραμμα Τάξης
| Κτίριο | Φιλοσοφική (Νέα) |
| Όροφος | Όροφος 1 |
| Αίθουσα | ΑΙΘΟΥΣΑ 111 (131) |
| Ημερολόγιο | Freitag 16:00 to 18:30 |
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600104795
- Στον ιστοχώρο του Τμήματος: http://www.lit.auth.gr
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Γνωριμία με το μεταφραστικό (κυρίως) έργο του Ελύτη αλλά και με τα κείμενα πηγές που αποτελούν, στην πλειονότητά τους, σταθμούς στην κλασική και σύγχρονη ιστορία των ιδεών.
Εξοικείωση, γενικότερα, με το έργο του Ελύτη, με έμφαση σε (λίγο ή πολύ) άγνωστες πτυχές του: η σχέση του με το θέατρο, η σχέση του με τη φιλοσοφία.
Εισαγωγή στη θεωρία και (πολύ λιγότερο) στην πράξη της μετάφρασης.
Εξάσκηση στην παράλληλη ανάγνωση/ συνεξέταση κειμένων/ μεταφρασμάτων.
Ανάπτυξη ερευνητικών και κριτικών ικανοτήτων.
Γενικές Ικανότητες
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Αυτόνομη εργασία
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Η εξοικείωση με το μεταφραστικό έργο του Ελύτη, το σύνολο του οποίου δεν έχει γίνει αντικείμενο συστηματικής μελέτης μέχρι σήμερα, συμβάλλει στην κατανόηση της ποιητικής του. Με αφετηρία τη συζήτηση για τη μεταφρασιμότητα της ποίησης, θα εξεταστεί η μακροχρόνια και πολύπλευρη σχέση του Ελύτη με τη μετάφραση. Ήδη κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930 ο ποιητής παρουσίασε στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό τους Γάλλους που τον γοήτευαν και, όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια, τον επηρέασαν: τον Ελυάρ, τον Ζουβ και τον Λωτρεαμόν. Επεξεργασμένα, τα μεταφράσματα αυτά εντάχθηκαν, δεκαετίες αργότερα, στη Δεύτερη γραφή, στην οποία συνυπάρχουν επιπλέον ο Ρεμπώ, ο Λόρκα, ο Ουγκαρέττι και ο Μαγιακόφσκι. Οι «κολοσσιαίες» αλλαγές που επέφερε ο ποιητής στις πρώτες μεταφράσεις του φανερώνουν τόσο τη διαρκή μεταφραστική του ανησυχία όσο και την εξέλιξη των τρόπων του. Ο Ελύτης δεν ενδιαφέρθηκε όμως αποκλειστικά για τη διαγλωσσική μετάφραση. Μπορεί να αποκήρυξε τις νεανικές δοκιμές του πάνω στα αλεξανδρινά επιγράμματα, απέδωσε όμως (ελεύθερα) στα νέα ελληνικά Σαπφώ και Κριναγόρα, με τους οποίους αισθανόταν συγγενής, καθώς και την Αποκάλυψη του Ιωάννη, που αποτελεί καλή αφορμή για τη συνεξέταση των μεταφραστικών του τρόπων με εκείνων του Γιώργου Σεφέρη. Οι μεταφραστικές ασκήσεις του Ελύτη δεν περιορίστηκαν στον χώρο της ποίησης: ανέλαβε τη μετάφραση τριών θεατρικών έργων, του Ζενέ, του Ζιρωντού και του Μπρεχτ, ενώ η προσεκτική ενασχόληση με τον δοκιμιακό λόγο του φέρνει στο φως και άλλα μεταφράσματά του, που σπάνια αντιμετωπίζονται ως τέτοια. Ανάμεσα σε άλλα, ο Ελύτης μετέφρασε ένα μέρος από την πραγματεία του Πλωτίνου «Περὶ τοῦ ὅτι οὐκ ἔξω τοῦ νοῦ τὰ νοητὰ καὶ περὶ τἀγαθοῦ» και αποσπάσματα του Μάρτιν Χάιντεγκερ σχετικά με την ποιητική δημιουργία: η εξέτασή τους θα επιχειρήσει να φωτίσει την παραγνωρισμένη σχέση του με τη φιλοσοφία.
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Πολυμεσικό υλικό
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 39 | 1,4 | ✓ | ✓ | |
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 45 | 1,6 | ✓ | ✓ | |
| Εξετάσεις | 84 | 3 | ✓ | ✓ | |
| Σύνολο | 168 | 6 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η αξιολόγηση των φοιτητριών/φοιτητών θα γίνει με βάση τη συμμετοχή τους στη διαδικασία του μαθήματος (20%) και την απόδοσή τους στις τελικές γραπτές εξετάσεις (80%).
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Συμπερασματική)
- Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική)
Βιβλιογραφία
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Ν. Βαγενάς, Ποίηση και μετάφραση. Αθήνα: Στιγμή 22004 (11989).
Γ. Βαλέτας, «Το μεταφραστικό έργο του Ελύτη», Αιολικά Γράμματα 43-44, 1978, 131-135.
Δ. Γιατρομανωλάκης, «Ετερογλωσσικοί διάλογοι και ανα-σύνθεση στη Σαπφώ του Οδυσσέα Ελύτη», Σύγκριση 13, 2002, 60-72.
Ο. Ελύτης, Ανοιχτά χαρτιά. Αθήνα: Ίκαρος 52000 (11974).
Ο. Ελύτης, Δεύτερη γραφή. Αθήνα: Ίκαρος 31996 (11976).
Ο. Ελύτης, Εν λευκώ. Αθήνα: Ίκαρος 5η συμπληρωμένη έκδ. 1999 (11992).
Ο. Ελύτης, «Η αλεξανδρινή ποίηση», Νέα Εστία 398, 1944, 118-119.
Ο. Ελύτης (μορφή στα νέα ελληνικά), Η Αποκάλυψη. Αθήνα: Ύψιλον 1985.
Ο. Ελύτης (μορφή στα νέα ελληνικά), Κριναγόρας. Αθήνα: Ύψιλον 1987.
Ο. Ελύτης, Ποίηση. Αθήνα: Ίκαρος 2002.
Ο. Ελύτης (ανασύνθεση και απόδοση), Σαπφώ. Αθήνα: Ίκαρος 21996 (11984).
Ο. Ελύτης, Συν τοις άλλοις: 37 συνεντεύξεις, επιμ. Ι. Ηλιοπούλου. Αθήνα: Ύψιλον, 2011.
Ζ. Ζενέ, Οι δούλες: Μονόπρακτο, μτφ. Ο. Ελύτης. Αθήνα: Ύψιλον 21994 (11968).
Ζ. Ζιρωντού, Νεράιδα: Ονειρόδραμα σε τρεις πράξεις, μτφ. Ο. Ελύτης. Αθήνα: Εταιρεία Σπουδών Σχολής Μωραΐτη 1973.
Γ. Κεντρωτής, Θεωρία και πράξη της μετάφρασης. Αθήνα: Δίαυλος 2000.
Γ. Κεντρωτής, «Ο μεταφραστής της ποίησης», διαθέσιμο στο: http://www.poiein.gr/archives/11957 (πρόσβαση: 26/08/2017).
Ξ. Κοκόλης, «Λόρκα – Σεφέρης – Ελύτης», Ο Παρατηρητής 11-12, 1989, 90-99.
Μ. Μπρεχτ, Ο κύκλος με την κιμωλία στον Καύκασο: Θρύλος σε πέντε πράξεις, μτφ. Ο. Ελύτης. Αθήνα: Ύψιλον 22010 (11974).
Ε. Ν. Μόσχος, «Το μεταφραστικό έργο του Ελύτη», Νέα Εστία 1674-1675, 1997, 510-514.
Ε. Ν. Μόσχος, «Το μεταφραστικό έργο του Οδυσσέα Ελύτη και του Γιάννη Ρίτσου», στο: Τετράδια Ευθύνης 40, 2003, 186-191.
Κ. Παλαιολόγος, Η (α)πειθαρχία των λέξεων: Κείμενα για τη λογοτεχνική μετάφραση και την ισπανόφωνη λογοτεχνία. Αθήνα: Γαβριηλίδης 2014.
Ά. Ρόζενμπεργκ, «Μπρούντζος και όνειρο: Ελύτης και Λόρκα», Οδός Πανός 137, 2007, 19-21.
Χ. Σαλταπήδας, Οι γαλλικές μεταφράσεις του έργου του Οδυσσέα Ελύτη. Κέρκυρα: Απόστροφος 2001.
Χ. Σαλταπήδας, «Ο Οδυσσέας Ελύτης και ο Paul Eluard», Νέα Εστία 1540, 1991, 1167-1170.
Χ. Σαλταπήδας, «Ο Οδυσσέας Ελύτης και ο Pierre Jean Jouve», στο: Ζ. Ι. Σιαφλέκης & Ρ. Πολυκανδριώτη (επιμ.), Ταυτότητα και ετερότητα στη λογοτεχνία, 18ος-20ός αι., τ. 2. Αθήνα: Δόμος 2000, 255-269.
Κ. Σωτηριάδου (επιμ.), Επιρροές του Ελύτη (Πεπραγμένα Επιστημονικού Συμποσίου: Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, 11-13 Νοεμβρίου 2011). Ηράκλειο: Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών 2014.
Γ. Τεμπρίδου, «Το θεϊκό φως κατά τον Ελύτη», Ελληνικά 65, 2015, 121-130.
Γ. Τεμπρίδου, «Το ποίημα, το τραγούδι, το μετάφρασμα. Ο “Πικραμένος” του Λόρκα – ο Λόρκα του Ελύτη», Τα Ποιητικά 13, 2014, 15-16.
Ν. Φωκάς, «Η μετάφραση ως πρωτότυπο και ως βοήθημα», Πλανόδιον 11, 1989, 217-229.
D. Connolly, Μετα-ποίηση: 6 (+1) μελέτες για τη μετάφραση της ποίησης. Αθήνα: Ύψιλον 1997.
D. Connolly, «Οδυσσέας Ελύτης, William Blake και Οι Γάμοι τ’ Ουρανού και της Κόλασης», Σεμινάριο 23, 1997, 94-102.
Ι. Loulakaki-Moore, Seferis and Elytis as Translators. Bern: Peter Lang 2010.
P. M. Minucci, «Ελύτης και Ungaretti: Ένας φανταστικός διάλογος», Εντευκτήριο, Ειδικό τεύχος: Οδυσσέας Ελύτης, 2011 (αναδημοσίευση από το τχ. 12, 1990), 283-294.
P. M. Minucci & Χ. Μπιντούδης (επιμ.), Ο Ελύτης στην Ευρώπη. Αθήνα: Ίκαρος 2011.
G. Mounin, Οι ωραίες άπιστες, μτφ. Διαπανεπιστημιακό Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών Μετάφραση – Μεταφρασεολογία. Αθήνα: Μεταίχμιο 2003.
M. Petrucciani, «Elitis, Ungaretti e Plotino l’egiziano», στο: Lirica greca da Archiloco a Elitis: Studi in onore di Filippo Maria Pontani. Padova: Liviana 1984, 449-458.
P. B. Shelley, Υπεράσπιση της ποίησης, μτφ. Ι. Ηλιοπούλου. Αθήνα: Ύψιλον 1996.
G. Steiner, Μετά τη Βαβέλ, μτφ. Γ. Ν. Κονδύλης. Αθήνα: Scripta 2004.
Μ. Vitti, Οδυσσέας Ελύτης: Κριτική μελέτη. Αθήνα: Ερμής 32000 (11984).
Τελευταία Επικαιροποίηση
14-02-2018
