ΡΟΜΑΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ : ΔΙΑΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΙΑ. ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΙΣΠΑΝΟΦΩΝΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ
| Τίτλος | ΡΟΜΑΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ : ΔΙΑΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΙΑ. ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΙΣΠΑΝΟΦΩΝΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ / ROMANCE LINGUISTICS - DIACHRONY AND SYNCHRONY |
| Τίτλος στα Ιταλικά | Linguistica romanica: diacronia e sincronia. Applicazioni alla traduzione dei testi spagnoli |
| Κωδικός | 22607 |
| Σχολή | Φιλοσοφική |
| Τμήμα | Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας |
| Κύκλος / Επίπεδο | 2ος / Μεταπτυχιακό, 3ος / Διδακτορικό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή/Εαρινή |
| Υπεύθυνος/η | Ελένη Λεονταρίδη |
| Κοινό | Όχι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 280011560 |
| Τίτλος | ΡΟΜΑΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ : ΔΙΑΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΙΑ. ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΙΣΠΑΝΟΦΩΝΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2017 – 2018 |
| Περίοδος Τάξης | Εαρινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 4 |
| Ώρες Συνολικά | 52 |
| Class ID | 600110691
|
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Γενικών Γνώσεων
- Επιστημονικής Περιοχής
- Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600110691
- Άλλη: http://eclass.auth.gr/courses/ITL199/
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
- Αγγλικά (Εξέταση)
- Άλλη / Άλλες (Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Σκοπός του μαθήματος είναι να εξοικειώσει τους σπουδαστές με την αντίληψη ότι οι γλώσσες κατά την εξέλιξή τους δεν απομονώνονται, αλλά συνήθως παραμένουν σε επαφή με τις συγγενείς τους γλώσσες και μετά τη διάσπασή τους από αυτές. Με το πέρας των μαθημάτων οι φοιτητές θα έχουν εξοικειωθεί με τις μεθόδους σύγκρισης των φωνολογικών συστημάτων των ρομανικών γλωσσών και θα είναι σε θέση να κατανοούν φαινόμενα μορφολογικής, συντακτικής και λεξιλογικής εξέλιξης, αποτέλεσμα της μακρόχρονης γλωσσικής επαφής των ρομανικών γλωσσών. Οι γνώσεις που θα έχουν αποκομίσει θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τους μεταφραστές ισπανόφωνων κειμένων –αλλά και μεταφραστές που εργάζονται και με άλλες λατινογενείς γλώσσες.
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
- Λήψη αποφάσεων
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Πως πρέπει να αντιμετωπίζουμε τις γλώσσες των άλλων; Σαν ένα εμπόδιο που μας χωρίζει για πάντα; Ή σαν ένα πέπλο πίσω από το οποίο μας αποκαλύπτεται μία άλλη οπτική του κόσμου; Θα πρέπει να σκεφτούμε ότι οι Ιταλοί, οι Ισπανοί, οι Γάλλοι είναι τρελοί που ονομάζουν το άλογο ‘cavallo’, ‘caballo’ και ‘cheval’ αντίστοιχα ή θα πρέπει να αναρωτηθούμε με ποια σχέση μπορεί να συνδέονται όλοι αυτοί οι όροι;
Καθώς οι γλώσσες που ομιλούνται σε μία κοινή σχετικά γεωγραφική περιοχή –ακόμα και εκείνες που έχουν διαφορετική προέλευση- δεν παύουν να αλληλοεπηρεάζονται, παρουσιάζουν κοινά χαρακτηριστικά και αναλογίες ακόμη και πίσω από σημαντικές διαφορές που εκ πρώτης όψεως φαίνονται να εμποδίζουν την επικοινωνία. Ορισμένες από αυτές τις αναλογίες ανάγονται σε μία κοινή μακρινή προέλευση, και έτσι, μετά από αιώνες απόκλισης τα Γερμανικά λένε (er) ist και (sie) sind εκεί όπου τα Γαλλικά λένε (il) est και (ils) sont. Άλλες αναλογίες πάλι είναι αποτέλεσμα δανεισμού από τη μία γλώσσα στην άλλη ή αποτέλεσμα παράλληλων σχηματισμών με αφετηρία ένα κοινό μοντέλο. Το μισό λεξιλόγιο μιας γερμανικής γλώσσας όπως τα Αγγλικά για παράδειγμα, προέρχεται από μία ρομανική γλώσσα, τα Γαλλικά. Ένας επιστήμονας, είτε είναι Ισπανός, είτε Ρώσος, είτε Γερμανός, μπροστά στην ανάγκη να ονομάσει μία νέα ανακάλυψη ή εφεύρεση, πιθανότατα θα δημιουργήσει έναν νέο όρο χρησιμοποιώντας στοιχεία από τα Λατινικά ή τα Ελληνικά. Συνοψίζοντας, πολλές από αυτές τις ομοιότητες και αναλογίες δεν είναι εμφανείς, όμως είναι δυνατόν να τις ορίσουμε και να τις ομαδοποιήσουμε. Στην περίπτωση των ρομανικών γλωσσών ειδικότερα, οι ομοιότητες είναι γενικά τόσο πολλές, ώστε δεν μπορεί να οφείλονται απλώς στην τύχη, ωστόσο συχνά η δυσκολία έγκειται στο να εξακριβωθεί κατά πόσο μία κοινή στις διάφορες γλώσσες λέξη είναι αποτέλεσμα κοινής κληρονομιάς ή πρόσφατου δανείου. Ο δανεισμός επηρεάζει καταρχάς το λεξιλόγιο, ενώ οι γλωσσικές μεταβολές μπορεί να έχουν βαθύτερες επιδράσεις στη δομή της γλώσσας και συχνά αφήνουν καθαρά τα σημάδια τους στη γραμματική.
Καθώς ο μετασχηματισμός μίας γλώσσας σε μία άλλη δεν είναι αιφνίδια, αλλά σταδιακή διαδικασία, καμία ζωντανή γλώσσα δεν είναι απολύτως ενιαία, γεγονός πολύ ουσιώδες για την εξήγηση της γλωσσικής αλλαγής αλλά και με ενδιαφέρουσες εφαρμογές σε διάφορους επιστημονικούς κλάδους, μεταξύ αυτών και της μετάφρασης. Σε αυτήν την καθολική και συνεχή διαδικασία της γλωσσικής αλλαγής θα αναζητήσουμε βασικά σημεία σύγκλισης και διαφοροποίησης των ρομανικών γλωσσών, εξετάζοντας θέματα που σχετίζονται με την έννοια της γλωσσικής οικογένειας και την ιστορική εξέλιξη της Λατινικής και των επιμέρους λατινογενών γλωσσών. Επίσης θα ασχοληθούμε με τη σχέση γλώσσας-γεωγραφίας, τη σημασία του γλωσσικού υποστρώματος, την τυπολογία των σημαντικότερων σύγχρονων ρομανικών γλωσσών, τη γεωγραφική τους κατανομή καθώς και με κοινά χαρακτηριστικά τους σε μορφοσυντακτικό και λεξιλογικό επίπεδο.
Λέξεις Κλειδιά
Ρομανικές γλώσσες, γλωσσικό υπόστρωμα, γλωσσικό επίστρωμα, φωνητική αλλαγή, μορφολογική αλλαγή, λεξιλογικός δανεισμός, μετάφραση
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Διαφάνειες
- Βιντεοδιαλέξεις
- Ήχος
- Πολυμεσικό υλικό
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
-Παρουσίαση διαλέξεων με χρήση αρχείων powerpoint, βίντεο και διαδικτυακών πηγών/ προγραμμάτων.
-Ανάρτηση διδακτικού υλικού στο e-class.
-Επικοινωνία με τους φοιτητές μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και e-class.
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 100 | 4 | ✓ | ✓ | |
| Σεμινάρια | 20 | 0,8 | ✓ | ✓ | |
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 20 | 0,8 | ✓ | ✓ | ✓ |
| Συγγραφή εργασίας / εργασιών | 60 | 2,4 | ✓ | ✓ | ✓ |
| Σύνολο | 200 | 8 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η αξιολόγηση των φοιτητών στηρίζεται στη συμμετοχή τους στο μάθημα, στην επίδοσή τους σε επιμέρους μικρο-εργασίες και παρουσιάσεις (30% της συνολικής βαθμολογίας) και στην εκπόνηση μίας τελικής γραπτής εργασίας έκτασης 2500 λέξεων (70% της συνολικής βαθμολογίας), για το θέμα της οποίας οι φοιτητές θα έχουν δικαίωμα επιλογής.
Οι ημερομηνίες πραγματοποίησης των Προόδων και της δημόσιας παρουσίασης της υποχρεωτικής εργασίας που εκπόνησε ο κάθε φοιτητής ορίζονται σε συνεννόηση με τους φοιτητές.
Επίσης, κάποια εξάμηνα δίνεται η δυνατότητα το μάθημα να εξεταστεί γραπτά με ενδιάμεσα τεστ προόδου κατά τη διάρκεια του εξαμήνου ή/και με τελικές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου. Σε αυτή την περίπτωση η εξέταση καλύπτει όλη τη θεματολογία του μαθήματος.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
- Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
- Προφορική Εξέταση (Συμπερασματική)
- Δημόσια Παρουσίαση (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Διανέμονται ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ από τη διδάσκουσα καθώς και εκτενής κατάλογος βιβλιογραφικών πηγών (έντυπων και ηλεκτρονικών) για περαιτέρω μελέτη. Ενδεικτικά:
ADRADOS RODRÍGUEZ, Francisco (2008), Historia de las lenguas de Europa, Madrid: Gredos.
ALKIRE, Ti & Carol ROSEN (2010), Romance Languages: A historical introduction, Cambridge: Cambridge University Press.
CALVET, Louis-Jean (1993), L’ Europe et ses langues, Paris: Plon.
CALVET, Louis-Jean (1996), Historias de palabras –etimologías europeas, Madrid: Gredos.
CANO AGUILAR, Rafael (2001), Η Ισπανική γλώσσα διαμέσου των αιώνων, Πάτρα: ΕΑΠ.
COMRIE, Bernard, Stephen MATTHEWS & Maria POLINSKY (2004), Οι γλώσσες του κόσμου, Αθήνα: Σαββάλας.
COMRIE, Bernard (ed.) (1990), The major languages of Western Europe. London: Routledge.
GARCÍA MOUTON, Pilar (2002), Lenguas y dialectos de España, en la serie «Cuadernos de Lengua Española», Madrid: Arco Libros.
GARGALLO GIL, José Enrique & María REINA BASTARDAS (coords.) (2007), Manual de lingüística románica, Barcelona: Ariel Lingüística.
GOURSAU Henri & Monique GOURSAU (1989), Dictionnaire européen des mots usuels, français-anglais-allemand-espagnol-italien-portuguais, Saint-Orens-de-Granville: Goursau.
HARRIS, Martin & Nigel VINCENT (1988) (eds.), The romance languages, London: Routledge.
HERMAN, József (1997), El latín vulgar, Barcelona: Ariel Lingüística.
MEDINA LÓPEZ, J. (2002), Lenguas en contacto, Madrid: Arco Libros (serie «Cuadernos de Lengua Española»,47).
MOLERO, Antonio (2003), El español de España y el español de América. Vocabulario comparado, Madrid: SM.
MORENO CABRERA, Juan Carlos (1990), Lenguas del mundo, Madrid: Visor.
MORENO CABRERA, Juan Carlos (2000), La dignidad e igualdad de las lenguas, Madrid: Alianza.
MORENO CABRERA, Juan Carlos (2004), El universo de las lenguas (clasificación, denominación, situación, tipología, historia y bibliografía de las lenguas), Madrid: Castalia.
PENNY, Ralph (2003), Historical romance linguistics: A sociolinguistic perspective, La corónica 31.2: 83-88.
PENNY, Ralph (2004), Variación y cambio en español, Madrid: Gredos.
PENNY, Ralph (2005), Gramática histórica del español, Barcelona: Ariel Lingüística.
PENNY, Ralph (2006), What did sociolinguistics ever do for language history?: The contribution of sociolinguistic theory to the diachronic study of Spanish, “Spanish in Context”, special issue Language Variation and Change, 3.1: 49-62.
PÖCKL, Wolfgang, Franz RAINER, & Bernhard PÖLL (2004), Introducción a la lingüística románica, Madrid: Gredos.
POSNER, Rebecca (1998), Las lenguas romances. Madrid: Cátedra. [Το πρωτότυπο δημοσιεύθηκε με τον τίτλο The Romance languages, Cambridge: Cambridge University Press, 1996].
ROHLFS, Gerhard (1979), Estudio sobre el léxico románico, Madrid: Gredos.
SIGUÁN, Miquel (1992), España plurilingüe, Madrid: Alianza Universidad.
SILVESTRI, D. (1977-1982), La teoria del sostrato. Metodi e miraggi (3 vol.), Napoli: Gaetano Macchiaroli Ed.
SCHMIDELY, Jack (coord.), Manuel ALVAR EZQUERRA, Carmen HERNÁNDEZ GONZÁLEZ (2001), De una a cuatro lenguas. Intercomprensión románica: del español al portugués, al italiano y al francés, Madrid: Arco Libros.
TAGLIAVINI, Carlo (1969 [1949]), Le origini delle lingue neolatine, introduzione alla filologia romanza, Bolonia: Riccardo Pàtron.
TOVAR, Antonio (1968), El latín de Hispania: aspectos léxicos de la romanización, Madrid: RAE.
WALTER, Henriette (1998), La aventura de las lenguas en occidente. Su origen, su historia y su geografía, Madrid: Espasa Calpe.
WRIGHT, Roger (1991), Latin and the romance languages in the early middle ages, London-New York: Routledge.
Τελευταία Επικαιροποίηση
09-02-2018
