ΟΡΓΑΝΙΚΗ-ΡΑΔΙΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΟΡΓΑΝΙΚΗ-ΡΑΔΙΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ / ORGANIC-RADIOPHARMACEUTICAL CHEMISTRY
ΚωδικόςΝΠ38
ΣχολήΕπιστημών Υγείας
ΤμήμαΦαρμακευτικής
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΕαρινή
ΚοινόΌχι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID180000279

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΟΡΓΑΝΙΚΗ-ΡΑΔΙΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ
Ακαδημαϊκό Έτος2017 – 2018
Περίοδος ΤάξηςΕαρινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Ώρες Εβδομαδιαία4
Class ID
600114538

Πρόγραμμα Τάξης

ΚτίριοΦυσικομαθηματική (Δ)
ΌροφοςΥπόγειο 1
ΑίθουσαΑΙΘΟΥΣΑ Δ12 (184)
ΗμερολόγιοThursdsay 09:00 to 11:00
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Το μάθημα αποτελεί εισαγωγή στην εφαρμογή νέων τάσεων στη φαρμακοχημική άποψη του σχεδιασμού φαρμακομορίων και στην επιτυχή αντιμετώπιση παθολογικών καταστάσεων (ανιάτων ή πλημμελώς αντιμετωπιζομένων νόσων, αντιμετώπιση τοξικών δράσεων χημικών) χρησιμοποιώντας σύγχρονες φαρμακοχημικές μεθόδους. Αναλύονται χημική δομή-χαρακτηριστικές χημικές ομάδες και βιολογική δράση, φυσικοχημικές ιδιότητες και βιολογική δραστικότητα, συσχετίσεις. Περαιτέρω, στόχος του μαθήματος είναι η μεταφορά γνώσης στη φαρμακοχημεία ελευθέρων ριζών, ρόλο του οξυγόνου στη ζωή, αντιδράσεις ελευθέρων ριζών σε βιολογικά συστήματα, δραστικές μορφές οξυγόνου και μηχανισμό προσβολής από ελεύθερες ρίζες σε λιπίδια, πρωτεΐνες και DNA. Γνώση των φυσιολογικών αμυντικών μηχανισμών κατά των ελευθέρων ριζών, ερμηνεία του φαινομένου του οξειδωτικού στρες, Επίσης, στόχος είναι η κατανόηση δομής, λειτουργίας και φυσιολογικού ρόλου του αιματοεγκεφαλικού φραγμού, σε σχέση με τη δράση φαρμάκων. Περαιτέρω, το μάθημα στοχεύει στην μετάδοση βασικών γνώσεων που αφορούν τις ιδιότητες και τις μεθόδους εφαρμογής ιοντιζουσών ακτινοβολιών στην ραδιοφαρμακευτική, καθώς επίσης και στην κατανόηση των πυρηνικών ιδιοτήτων των ραδιονουκλιδίων με εφαρμογή στην ραδιοφαρμακευτική. Το μάθημα επικεντρώνεται στις μεθόδους επισήμανσης κλασικών ραδιονουκλιδίων. Επιπλέον μελετάται σφαιρικά και συνοπτικά ο σχεδιασμός κι ο μηχανισμός δράσης των κυριότερων ραδιοφαρμάκων που χρησιμοποιούνται σήμερα καθώς και οι εφαρμογές τους στην Πυρηνική Ιατρική. Τέλος, αναπτύσσονται οι μέθοδοι ραδιοχημικού ελέγχου ραδιοφαρμάκων.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Λήψη αποφάσεων
  • Ομαδική εργασία
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα παρουσιάζει μερικές σύγχρονες αντιλήψεις στο ευρύτερο αντικείμενο των βιοδραστικών μορίων (φαρμάκων, δηλητηρίων) και στη μοριακή προσέγγιση παθολογικών καταστάσεων, για ορθολογική αντιμετώπιση μέσω του σχεδιασμού φαρμακομορίων. Μελετάται η επίδραση χημικών χαρακτηριστικών ομάδων στη δράση και στην τοξικότητα φαρμακομορίων και γίνεται πρώτη προσέγγιση στις σχέσεις φυσικοχημικών ιδιοτήτων/δομής/βιολογικής δράσης. Περαιτέρω, περιέχονται: Φαρμακοχημεία ελευθέρων ριζών. Ρόλος του οξυγόνου στην αερόβια ζωή, αντιδράσεις ελευθέρων ριζών σε βιολογικά συστήματα. Δραστικές μορφές οξυγόνου. Μηχανισμοί προσβολής λιπιδίων, πρωτεϊνών, DNA από ελεύθερες ρίζες. Άμυνα του οργανισμού κατά των ελευθέρων ριζών, εμπλεκόμενοι μηχανισμοί. Δομή, λειτουργία αιματοεγκεφαλικού φραγμού και διάβαση φαρμάκων. Ραδιενέργεια: Ραδιενεργές διασπάσεις, εκπομπή α σωματιδίων, εκπομπή β σωματιδίων (β-, β+), σύλληψη ηλεκτρονίου, εκπομπή γ ακτινοβολίας, ισομερής μετάπτωση, εσωτερική μετατροπή, ηλεκτρόνια Auger. Νόμος ραδιενεργού διάσπασης, χρόνος υποδιπλασιασμού, ραδιενεργός διάσπαση σε σειρά, μεταβατική και διαρκής ισορροπία. Αλληλεπίδραση ακτινοβολιών (α, β-, β+, γ) με την ύλη: Ιονισμός, ακτινοβολία πέδησης, φαινόμενο εξαΰλωσης, φωτοηλεκτρική απορρόφηση, σκέδαση Compton, δίδυμη γένεση. Επίδραση ακτινοβολίας στη ζώσα ύλη: Ραδιόλυση του ύδατος, επίδραση ακτινοβολίας στα μακρομόρια, ακτινική βλάβη του DNA, φαινόμενο του οξυγόνου. Γεννήτρια Ραδιονουκλιδίων. Επιλογή συστήματος μητρικού-θυγατρικού, θεωρητική απόδοση γεννήτριας ραδιονουκλιδίων, γεννήτρια Μολυβδαινίου-99/Τεχνητίου-99m, χρωματογραφικού τύπου, ποιοτικός έλεγχος γεννήτριας 99Μο/99mTc, απόδοση έκλουσης, ραδιονουκλιδική, ραδιοχημική, χημική καθαρότητα γεννήτριας 99Μο/99mTc. Επισημασμένες ενώσεις: καθαρότητα επισημασμένων ενώσεων, ραδιονουκλιδική, ραδιοχημική, χημική καθαρότητα επισημασμένων ενώσεων, προσδιορισμός ραδιοχημικής καθαρότητας επισημασμένων ενώσεων (ραδιοχρωματογραφία), υπολογισμός ραδιοχημικής καθαρότητας. Γενικές μέθοδοι ραδιοϊωδίωσης πρωτεϊνών (μέθοδος του ιωδοχλωρίου, του ιωδογόνου, της χλωραμίνης-Τ, ενζυματική μέθοδος). Ραδιοφάρμακα: Γενικές αρχές, διαγνωστικά ραδιοφάρμακα, θεραπευτικά ραδιοφάρμακα, μηχανισμοί εντόπισης θεραπευτικών ραδιοφαρμάκων. Ιδιότητες τεχνητίου-99m. Παρασκευή επισημασμένων ενώσεων του 99mTc (αναγωγική μέθοδος, μέθοδος με αντικατάσταση, αναγωγικά). Χημεία του τεχνητίου(V)-Οξο-πυρήνας, ισομέρεια. Ραδιοφάρμακα του 99mTc και άλλων ραδιονουκλιδίων (παρασκευή, ενδείξεις, κατανομή-φαρμακοκινητική). Υπερτεχνητικό νάτριο, Τεχνήτιο θειούχο κολλοειδές, Τεχνήτιο-ανθρώπινη λευκωματίνη-συσσωματώματα, τεχνήτιο-διαιθυλενοτριαμινοπενταοξικό οξύ (99mTc-DTPA), τεχνήτιο γλυκοεπτονικό ασβέστιο, τεχνήτιο-διμερκαπτοηλεκτρικό οξύ τρισθενές και πεντασθενές, τεχνήτιο-μεθυλενοδιφωσφονικό οξύ, τεχνήτιο-παράγωγα του ιμινοδιοξικού οξέος, τεχνήτιο-εξαμεθυλο-προπυλεναμινοξίμη, τεχνήτιο-(δις-κυστείνοαιθυλεστέρας), τεχνήτιο-μερκαπτοακετυλοτριγλυκίνη, τεχνήτιο-εξακις(2-μεθοξυ-ισοβουτυλο-ισονιτρίλιο). [188Re]-Ρήνιο-(υδροξυαιθυλιδενο-διφωσφονικό νάτριο). [111In]-Ινδιο-τρις(8-υδροξυκινολίνη). [123/131Ι]-Ιωδιούχο νάτριο, [123/131Ι]-μεταϊωδοβενζυλογουανιδίνη. [18F]-2-φθοροδεοξυ-γλυκόζη. Θάλλιο-201. Πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα επισήμανσης με μονοκλωνικά αντισώματα. Επισήμανση μονοκλωνικών αντισωμάτων με ιώδιο (άμεση μέθοδος ραδιοϊωδίωσης) και με τεχνήτιο (άμεση μέθοδος επισήμανσης). Επισήμανση ερυθρών αιμοσφαιρίων με τεχνήτιο και ινδιο.
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Η παράδοση των διαλέξεων γίνεται με χρήση powerpoint και τα αρχεία pdf των διαλέξεων διατίθενται στο blackboard και στην ιστοσελίδα: users.auth.gr/papagd/Radiofarmaka
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις602
Εργαστηριακή Άσκηση602
Σύνολο1204
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η εξέταση του μαθήματος γίνεται προαιρετικά με προόδους κατά την διάρκεια του εξαμήνου ή με γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαμήνου. Δικαίωμα συμμετοχής στις προόδους έχουν μόνο οι φοιτητές που παρακολουθούν τακτικά το μάθημα. Δίνονται δύο πρόοδοι (μία στην μέση και μια στο τέλος του εξαμήνου). Ο φοιτητής πρέπει να εξετασθεί επιτυχώς στην πρώτη πρόοδος για να δικαιούται να συμμετάσχει στην δεύτερη πρόοδο. Εαν και η δεύτερη πρόοδος είναι επιτυχής τότε ο φοιτητής απαλλάσεται από τις τελικές εξετάσεις. Εαν όχι τότε μπορεί να εξεταστεί με γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαμήνου. Η διαδικασία αξιολόγησης βασίζεται σε ερωτήσεις στις οποίες οι φοιτητές καλούνται να απαντήσουν με βάση τόσο τις γνώσεις που απέκτησαν από τη διδασκαλία και τη μελέτη όσο και την κριτική σκέψη και ικανότητα συνδυασμού γνώσεων και πληροφοριών Ο χρόνος εξέτασης είναι 3 ώρες. Οι εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου γίνονται στις ημερομηνίες, ώρα και χώρους που ανακοινώνει το Τμήμα. Κατά τη διάρκεια των εργαστηριακών ασκήσεων, οι φοιτητές παραδίδουν έκθεση των αποτελεσμάτων τους και αξιολογούνται. Μετά το τέλος των εργαστηριακών ασκήσεων, οι φοιτητές εξετάζονται γραπτώς επ’ αυτών. Επιτυχής περαίωση των εργαστηριακών ασκήσεων επιτρέπει τη συμμετοχή των φοιτητών στις τελικές εξετάσεις.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Συμπερασματική)
  • Άλλη / Άλλες (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1) Ε. Χιωτέλλης, «Ραδιοφαρμακευτική Χημεία», Εκδ. Πήγασος, 2000 2) Ε.Α. Ρέκκα, Π.Ν. Κουρουνάκης, «Οργανική Φαρμακευτική Χημεία: Θέματα Φαρμακοχημείας-Σχεδιασμού Φαρμάκων», Εκδ. Φ. Χατζηπάντου, 2010 (ISBN 978-960-98594-3-1)
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
1) R. Rodrigo, “Oxidative Stress and Antioxidants: Their Role in Human Disease”, 2009, Nova Science Pub Inc. 2) Gopal B. Saha, “Fundamentals of Nuclear Pharmacy”, Springer, 5th Ed.2003.
Τελευταία Επικαιροποίηση
22-11-2016