Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Περιεχόμενο Μαθήματος
Στόχος αυτού του μαθήματος είναι η παρουσίαση των θεμελιωδών προβλημάτων της καντιανής γνωσιοθεωρίας, η οποία αναπτύσσεται τόσο στο πρώτο μέρος της Κριτικής του καθαρού Λόγου, στην Υπερβατολογική Αναλυτική ( Η Εποπτεία, η Έννοια, η Κρίση, η Κατηγορία, το «Εγώ Νοώ», η Παραγωγή των καθαρών εννοιών της διανοίας, η Σχηματοποίηση των κατηγοριών, οι Θεμελιώδεις αρχές της καθαρής διανοίας - 1. Αξιώματα της Εποπτείας, 2. Προλήψεις της κατ’ αίσθησιν αντίληψης, 3. Αναλογίες της Εμπειρίας, 4. Αιτήματα του εμπειρικού νοείν εν γένει -) όσο και στο δεύτερο μέρος της, στην Υπερβατολογική Διαλεκτική (Οι Παραλογισμοί του καθαρού Λόγου, Οι Αντινομίες του καθαρού Λόγου, Το Ιδεώδες του καθαρού Λόγου, Η υπερβατολογική Μεθοδολογία - Α. Η πειθαρχία του καθαρού Λόγου, Β. Ο κανόνας του καθαρού Λόγου, Γ. Η αρχιτεκτονική του καθαρού Λόγου. Δ. Η Ιστορία του καθαρού Λόγου -). Οι επιφυλάξεις και αντιρρήσεις που θα εγείρουν αργότερα οι Fichte, Schelling και Hegel θα συμπεριληφθούν στην ερμηνεία της Κριτικής του καθαρού Λόγου, προκειμένου η καντιανή θεωρία να τεθεί υπό το φως των μετακριτικών συντακτικών κατηγοριών του γνωρίζειν.
Το πρόγραμμα μιας κριτικής της γνώσης. - Η έννοια της υπερβατολογικής φιλοσοφίας. - Η έννοια της συνθετικής κρίσης a priori. - I. Η υπερβατολογική Αισθητική: Α. Χώρος, Β. Χρόνος. - II. Η υπερβατολογική Λογική: Α. Οι κατηγορίες της καθαρής διάνοιας, Β. Η παραγωγή των καθαρών εννοιών της διάνοιας, Γ. Η σχηματοποίηση των καθαρών εννοιών της διάνοιας, Δ. Οι θεμελιώδεις αρχές της διάνοιας. - III. Η υπερβατολογική Διαλεκτική: A. Οι παραλογισμοί του καθαρού Λόγου, B. Οι αντινομίες του καθαρού Λόγου, Γ. Το ιδεώδες του καθαρού Λόγου, IV. Η υπερβατολογική Μεθοδολογία: Α. Η πειθαρχία του καθαρού Λόγου, Β. Ο κανόνας του καθαρού Λόγου, Γ. Η αρχιτεκτονική του καθαρού Λόγου.
Ο Καντ δημοσίευσε την Κριτική του καθαρού Λόγου το έτος 1781. Η Κριτική του καθαρού Λόγου όμως θεωρήθηκε τόσο από τους φίλους όσο και από τους αντιπάλους του Καντ σκοτεινή. Για να διευκολύνει την κατανόηση του έργου αυτού ο Καντ δημοσίευσε δύο χρόνια αργότερα τα Προλεγόμενα σε κάθε μέλλουσα Μεταφυσική. Το έργο αυτό περιλαμβάνει ό,τι ουσιώδες υπάρχει και στην Κριτική του καθαρού Λόγου και χρησιμεύει ως οδηγός στην μελέτη της καντιανής φιλοσοφίας εν γένει. Ωστόσο, η αντίδραση των αναγνωστών του Καντ υπήρξε και πάλι αρνητική. Πολλοί εξέφρασαν την γνώμη ότι τα Προλεγόμενα περιέχουν διατυπώσεις οι οποίες εξαιτίας της συνοπτικότητας αλλά και του καθολικότερου πια προσανατολισμού του Καντ στον ιδεαλισμό είναι πολύ δυσκολότερες από εκείνες της Κριτικής του καθαρού Λόγου. Στην ερμηνεία των εννοιών της κριτικής του καθαρού Λόγου θα συμπεριληφθούν και τα Προλεγόμενα σε κάθε μέλλουσα Μεταφυσική.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
[1]Kant, I.., Κριτική του καθαρού λόγου, μτφρ. Α. Γιανναράς, Αθήνα 1976.
[2] Kant, I., Προλεγόμενα σε κάθε μελλοντική Μεταφυσική, μτφρ. Γιάννη Τζαβάρα, Αθήνα 1983.
[3] Guyer, P., Kant and the claims of knowledge,Cambridge 1987
[4] Paton, H..J., Kant’s metaphysic of experience, London: George Allen&Unwnin LTD 1970, New York: Humanities Press INC.1976.
[5] Ewing, A.C., A short commentary on Kant’s critique of pure reason, Chicago 1974.]