Περιεχόμενο Μαθήματος
ΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΝΟΟΤΡΟΠΙΕΣ ΣΤΟ ΒΕΝΕΤΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ: Ο ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΜΙΑΣ ΑΠΟΙΚΙΑΚΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ. Το μάθημα εξετάζει τα σημαντικότερα κεφάλαια της ιστορίας και του πολιτισμού της Βενετίας εστιάζοντας στην αποικιοκρατία της ιταλικής αυτής δύναμης στον ελλαδικό χώρο, κατά το χρονικό διάστημα από την Partitio Terrarum Imperii Romaniae (1204) έως την κατάλυση του βενετικού κράτους από τον Ναπολέοντα (1797). Συνοπτικά, η ύλη του μαθήματος διαρθρώνεται με βάση τις ακόλουθες ενότητες:
Ιστοριογραφικές προσεγγίσεις, πηγές και εργαλεία έρευνας. Παράγοντες που συνέβαλαν στην αποικιακή επέκταση των Βενετών στην ανατολική Μεσόγειο. Τα όρια (γεωγραφικά και χρονικά) του βενετικού Κράτους της Θάλασσας (Stato da Mar). Θεσμοί, διοικητική, οικονομική και στρατιωτική οργάνωση των αποικιών, εμπόριο και ναυτιλία, κοινωνική διαστρωμάτωση και περιθωριακότητα, έμφυλοι ρόλοι, φιλανθρωπία και κοινωνική πρόνοια, θρησκευτική, εκπαιδευτική και πολιτιστική πολιτική, γλώσσα, τέχνη και κοινωνία, το πλαίσιο των σχέσεων μεταξύ κυρίαρχων και κυριαρχούμενων.
ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ:
1) Στάθης Μπίρταχας, Κοινωνία, Πολιτισμός & Διακυβέρνηση στο βενετικό Κράτος της Θάλασσας: Το παράδειγμα της Κύπρου, Θεσσαλονίκη: Βάνιας, 2011. Από την ύλη αφαιρούνται τα κεφάλαια ΙΙΙ, V & VI. Διανέμεται από το σύστημα “Εύδοξος”.
2) Ανδρονίκη Διαλέτη, Γιώργος Πλακωτός, Άννα Πούπου, Ιστορία της Βενετίας και της Βενετικής Αυτοκρατορίας, 11ος-18ος αι.: Κοινωνία, Οικονομία, Πολιτισμός, Αθήνα: Ελληνικά Ακαδημαϊκά Συγγράμματα www.kallipos.gr, 2016, κεφ. 2, 3 & από το κεφ. 5 μόνον οι σσ. 162-171. Προσβάσιμο ελεύθερα στον ακόλουθο ιστότοπο: www.kallipos.gr: https://repository.kallipos.gr/handle/11419/1854.
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
– Μπίρταχας Σ., Κοινωνία, Πολιτισμός και Διακυβέρνηση στο βενετικό Κράτος της Θάλασσας: Το παράδειγμα της Κύπρου, Θεσσαλονίκη: Βάνιας, 2011.
– Παγκράτης Γ. Δ., Κοινωνία και Οικονομία στο βενετικό «Κράτος της Θάλασσας»: Οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις της Κέρκυρας (1496-1538), Αθήνα: Πεδίο, 2013.
– Διαλέτη Α., Πλακωτός Γ., Πούπου Α., Ιστορία της Βενετίας και της Βενετικής Αυτοκρατορίας, 11ος-18ος αι.: Κοινωνία, Οικονομία, Πολιτισμός, Αθήνα: Ελληνικά Ακαδημαϊκά Συγγράμματα www.kallipos.gr, 2016. Προσβάσιμο στον ακόλουθο ιστότοπο: https://repository.kallipos.gr/handle/11419/1854.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
– Παγκράτης Γ. Δ., «Η Βενετία της θάλασσας», στο Σπ. Ασδραχάς – Τζ. Χαρλαύτη (επιμ.), Οι Έλληνες και η Θάλασσα, Αθήνα: Μέλισσα, σ. 273-285.
– Lane F. C., Βενετία η θαλασσοκράτειρα: Ναυτιλία-Εμπόριο-Οικονομία, μτφρ. Κ. Κουρεμένος, επιστημ. επιμ. Γ. Δ. Παγκράτης, Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 2007.
– Nicol D., Βυζάντιο και Βενετία, μτφρ. Χ.-Α. Μουτσοπούλου, Αθήνα: Παπαδήμας, 2004.
– Μαλτέζου Χ. (επιστημονική δ/νση), Όψεις της ιστορίας του βενετοκρατούμενου ελληνισμού: Αρχειακά τεκμήρια, Αθήνα: Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού, 1993.
– Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμοι: Ι΄ & ΙΑ΄, Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, 1974 & 1975.
– Μαλτέζου Χ. (επιστημονική δ/νση), Βενετοκρατούμενη Ελλάδα: Προσεγγίζοντας την ιστορία της, 2 τόμοι, Αθήνα-Βενετία: Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών, 2010.
– Cozzi G., Knapton M., Scarabello G., Storia d’Italia, τόμ. XII/1 & XII/2, La Repubblica di Venezia nell’età moderna, Torino, UTET, 1997 & 1999.
– Αrbel B., «Colonie d’oltremare», στο A. Tenenti, U. Tucci (επιμ.), Storia di Venezia, τόμ. 5, Roma, Istituto della Enciclopedia Italiana, 1996, σ. 947-985.
– Arbel B., «Venice’s Maritime Empire in the Early Modern Period», στο E. R. Dursteler (επιμ.), A Companion to Venetian History, 1400-1797, Leiden-Boston: Brill, 2013, σ. 125-253.