Όψεις και στάδια της νεοελληνικής μουσικής πρωτοπορίας πριν και μετά το 1945 (Μητρόπουλος, Σκαλκώτας, Δραγατάκης, Χρήστου)

1. Χρήση keynote (powerpoint) στη διδασκαλία 2. Eπικοινωνία μέσω e-mail με φοιτητές, μέσω της πλατφόρμας E-learning (Moodle)

Η γραπτή εργασία/project υποκαθιστά τη γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαμήνου. Η καλλιτεχνική ερμηνεία δίνει bonus 1,5-2 βαθμούς στην τελική βαθμολογία.

1. Giorgos Sakallieros, Dimitri Mitropoulos and His Works in the 1920s. The Introduction of Musical Modernism in Greece, Athens: Hellenic Music Centre 2016 2. Μάκης Σολωμός, Ιάννης Ξενάκης. Το σύμπαν ενός ιδιότυπου δημιουργού, Αθήνα: Αλεξάνδρεια 2008.

Ελληνική βιβλιογραφία (και μεταφράσεις) Ανωγειανάκης, Φ. (13 Απριλίου 1967). «Μουσικοκριτικά σημειώματα. Γιάννη Χρήστου: Η κυρία με τη Στρυχνίνη – Ν. Μαμαγκάκη: Θέαμα – Ακρόαμα». Εφημερίδα Έθνος, σελ. 2. Γιάννου, Δ. (1993). Ελληνική Συμφωνική Μουσική, πανεπιστημιακές σημειώσεις, Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Γιάννου, Δ. (1994). Θέματα Μουσικολογίας. Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 1994. Δραγούμης, Μ. (2005). «Οι 3 δημοτικές μελωδίες για βιολί και πιάνο του Νίκου Σκαλκώτα και οι πηγές τους», Μουσικός Λόγος 6, 77 – 84. Ζερβός, Γ. (1999). «Προβλήματα μορφής και περιεχομένου στη σύγχρονη έντεχνη μουσική δημιουργία». Διάλεξη στο Συμπόσιο Ελληνικής Μουσικής με τίτλο Προβλήματα και Προοπτικές της Ελληνικής Μουσικής (Άνδρος 28-29 Αυγούστου 1999). Αθήνα: Παπαγρηγορίου-Νάκας, σ. 133-157. Ζερβός, Γ. (2001). Ο Νίκος Σκαλκώτας και η ευρωπαϊκή παράδοση των αρχών του 20ου αιώνα. Αθήνα: Παπαγρηγορίου – Νάκας. Καλοπανά, Μ. (2002). «Δημήτρης Δραγατάκης». Πολυφωνία 1, 93-108. Κοντώση, Σ. (2008). «Η μετάβαση του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού από την εθνική σχολή στη σύγχρονη τεχνοτροπία». Πολυφωνία 12, 99-118. Κώστιος, Απ. (1985). Δημήτρης Μητρόπουλος. Αθήνα: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τράπεζας. Κώστιος, Απ. (1996). Δημήτρης Μητρόπουλος - Κατάλογος Έργων. Αθήνα: Ορχήστρα των Χρωμάτων. Λεωτσάκος, Γ. (2000). «Η Κυρία με τη Στρυχνίνη και η Μεγάλη Ευνουχίστρια Mεσογειακή Θεά-Μητέρα… ή: κάποιοι μορφοπλαστικοί παράγοντες το ψυχισμού του Γιάννη Χρήστου και το αίνιγμα των ‘χαμένων’ του έργων…» Συνέδριο Ζητήματα Νεοελληνικής Μουσικής Ιστορίας ΙΙ. [http://www.ionio.gr/~GreekMus/ anakoinoseis]. Μπελώνης, Γ. (2004). «Ο Μανώλης Καλομοίρης και η σκοτεινή πλευρά της περιόδου της γερμανικής Κατοχής και του Εμφυλίου». Πολυφωνία 4, 7-21. Μπελώνης, Γ. (2008). «Δημήτρης Μητρόπουλος. Ο μοναχικός δρόμος προς τον μοντερνισμό». Πολυφωνία 12, 119-129. Ξανθουδάκης, Χ. (1987). «Ήχος και ηχόχρωμα από τον Ιμπρεσιονισμό στον Κυβισμό: η γαλλική συμβολή στη διαμόρφωση της Σύγχρονης Μουσικής». Μουσικολογία, 5-6, 122-135. Ρωμανού, Κ. (2006). Έντεχνη ελληνική μουσική στους νεότερους χρόνους. Αθήνα: Κουλτούρα. Ρωμανού, Κ. (2008). «Στυλ και ιδεολογία. Το ψυχροπολεμικό μίγμα στην Ελλάδα». Πολυφωνία 12, 77-85. Lucciano, A. M. (1987). Γιάννης Χρήστου. Έργο και προσωπικότητα ενός Έλληνα συνθέτη της εποχής μας (μτφ.-προσθήκες, Γ. Λεωτσάκος). Αθήνα: Βιβλιοσυνεργατική. Παπαϊωάννου, Γ. Γ. (2004): Νίκος Σκαλκώτας 1904-1949. Μια προσπάθεια είσδυσης στον μαγικό κόσμο της δημιουργίας του (2 τόμοι). Αθήνα: Παπαγρηγορίου – Νάκας. Σακαλλιέρος, Γ. (2003). «Φύση, μεθοδολογία και τυπολογία της μουσικής ανάλυσης. Η αναλυτική σκέψη στο β΄ μισό του 20ου αιώνα». Πολυφωνία, 3, 70-105. Σακαλλιέρος, Γ. (2005). Η ζωή και το έργο του Γιάννη Κωνσταντινίδη (1903-1984). Αναλυτική προσέγγιση και παρουσίαση του συνθετικού του ύφους με άξονα τα έργα για ορχήστρα, Διδακτορική Διατριβή. Αθήνα: Τμήμα Μουσικών Σπουδών - Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών. Σακαλλιέρος, Γ. (2006). «Εφαρμογές μουσικής ανάλυσης σε έργα νεοελληνικής μουσικής με στοιχεία εθνικής ταυτότητας: κριτήρια, αισθητικές κατευθύνσεις, θεωρία και μεθοδολογία». Στο: Κ. Τσούγκρας (επιμ.), Πρακτικά του Συμποσίου Μουσική Θεωρία και Ανάλυση – Μεθοδολογία και Πράξη: 56-63. Θεσσαλονίκη, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Σάλτσμαν, Ε. (1983). Εισαγωγή στη μουσική του 20ου αιώνα (μτφ. Γ. Ζερβός). Αθήνα: Νεφέλη. Σβώλος, Γ. (2003, επιμ.). ‘Αντίς για όνειρο’, Έργα Ελλήνων Συνθετών (19ος – 20ος αι.), [κείμενα των Π. Βλαγκόπουλου, Α. Γεωργοτά, Κ. Κακαβελάκη, Κ. Καρδάμη, Η. Κοτζιά, Γ. Λεωτσάκου, Ν. Μαλιάρα, Ι. Μπελώνη, Χ. Ξανθουδάκη, Γ. Σβώλου, Α. Σιώψη, και Μ. Τσέτσου]. Αθήνα: Πολιτιστική Ολυμπιάδα – Ε.Ε.Μ. Σολωμός, Μ. (2000). «Τα πρώιμα έργα του Ξενάκη. Από το ‘μπαρτοκικό’ σχέδιο στην αφαίρεση», Τα Μουσικά 5, 44-54. Σολωμός, Μ. (2002). «Τα Αναστενάρια του Ξενάκη. Μια παραδειγματική τομή», Μουσικός Λόγος 4, 58-81. Φράγκου-Ψυχοπαίδη, Ολ. (1990). Η Εθνική Σχολή Μουσικής, Προβλήματα Ιδεολογίας. Αθήνα: Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών. Χατζηνίκος, Γ. (2006). Νίκος Σκαλκώτας. Μία ανανέωση στην προδέγγιση της μουσικής σκέψης και ερμηνείας. Αθήνα: Νεφέλη. Angermann, K. (2001). “Επίθεση ενάντια στη λογική” (μτφ. Π. Βλαγκόπουλος). Μουσικός Λόγος 3: 141-148. Jaklitsch, N.-M. (1998). «Μανώλης Καλομοίρης, Νίκος Σκαλκώτας, Χαρίλαος Περπέσσας - Έλληνες μουσουργοί του εικοστού αιώνα μεταξύ της ελληνικής παράδοσης και του "δυτικού" μοντερνισμού». Πρακτικά του Α' Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Νεοελληνικών Σπουδών: Ο Ελληνικός κόσμος ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση 1453-1981 (Βερολίνο 2-4 Οκτωβρίου 1998) - Β΄ τόμος. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 297-310. Schoenberg, A. (1992). Θεωρητική Αρμονία. (μτφ. Κ. Νάσος). Αθήνα: ΕDNA Ιntertranspublishers. Ξενόγλωσση βιβλιογραφία Adler, S. (2002). The study of orchestration, 3η έκδοση. Νέα Υόρκη: W. W. Norton & Co. Adlington, R. (2005). “Music theatre since the 1960s”. In: Cooke, M. (Ed.). The Oxford companion to twentieth century opera. Cambridge: Cambridge University Press (225-243). Αntokoletz, El. (1984). The Music of Béla Bartók. Berkeley: University of California Press. Auslander, P. (2000). “Fluxus art-amusement: The music of the future?“. Στο: J. M. Harding (επιμ.), Contours of the theatrical avant-garde performance and textuality (110-129). Ann Arbor: The University of Michigan Press. Berghaus, G. (2005). Avant-garde performance: Live events and electronic technologies. New York: Palgrave Macmillan. Fischer-Lichte, E. (2000). “The avant-garde and the semiotics of the antitextual gesture”. Στο: J. M. Harding (επιμ.), Contours of the theatrical avant-garde performance and textuality (79-95). Ann Arbor: The University of Michigan Press. Griffiths, P. (1981). “Opera, Music Theatre”. Στο: Modern music: The avant-garde since 1945. Λονδίνο: Dent. Griffiths, P. (1994). “The twentieth century: 1945 to the present day”. Στο: R. Parker (επιμ.), Oxford illustrated history of opera (317-349). Oxford: Oxford University Press. Heile, B. (2006). “Recent approaches to experimental music theatre and contemporary opera”. Music & Letters (87/1), 72-81. Heister, H. W. (Ed.). (2000). “Sprachkomposition, Instrumentales Theater, theatralische Experimente”. Στο:, Geschichte der Musik im 20. Jahrhundert: 1945-1975 (213-262). Laaber-Verlag: Laaber. Jung, C. G. (1952). Psychology and Alchemy. (R. F. C. Hull, Trans.). Princeton: Princeton University Press. Kostelanetz, R. (1968). The theatre of mixed means: an introduction to happenings, kinetic environments and other mixed-means performances. New York: Dial Press. Lockpeiser, Ed. (1962/65). Debussy: his Life and Mind, δύο τόμοι. Λονδίνο. Morgan, R. (1991). Twentieth century music. London / New York: W. W. Norton & Co. Mantzourani, E. (2001), “The Disciple’s Tale. The reception and assimilation of Schoenberg’s teachings on grundgestalt, coherence and comprehensibility by his pupil, the composer Nikos Skalkottas”, Journal of the Arnold Schoenberg Center, vol. 3, 227-238. Persichetti, V. (1961). Twentieth-Century Harmony, Νέα Υόρκη – Λονδίνο: W.W. Norton & Co. Sakallieros, G.- Kyriakos, K. (2008). “Musical conception, para-musical events and stage performance in Jani Christou’s Strychnine Lady (1967)”. Στο: C. Tsougras, R. Parncutt (Eds., Proceedings of the fourth Conference on Interdisciplinary Musicology (CIM08). Thessaloniki, Greece, 2-6 July 2008, http://web.auth.gr/cim08/ Sheppard, A. W. (2001). Revealing Masks: Exotic Influence and Ritualized Performance in Modernist Music Theatre. Berkeley: University of California Press. Stein, L. (1975, επιμ.), Style and Idea. Selected Writings of Arnold Schoenberg. Νέα Υόρκη: St. Martin Press. Stevens, H. (1993), The Life and Music of Béla Bartók, 3η έκδοση (επιμ. M. Gillies). Νέα Υόρκη: Oxford University Press. Yannou, D. (1996). «The idea of national music in Greece at the end of the 19th and the beginning of the 20th century: some remarks on its conceptual consistency», ανακοίνωση στο συνέδριο Music and Lifeworld – Otherness and Transgression in the Culture of the 20th century. In memoriam Fernando Lopes-Graca (1906-1994), Cascais (Πορτογαλία), 14-17/12/1996 (διαθέσιμη στην ιστοσελίδα του συγγραφέα: www.yannou.gr). Εγκυκλοπαίδιες - Λεξικά Καλογερόπουλος, Τ. (1998). Το Λεξικό της Ελληνικής Μουσικής. Αθήνα: εκδ. Γιαλλέλη. Συμεωνίδου, Αλ. (1995). Λεξικό Ελλήνων Συνθετών (Βιογραφικό – Εργογραφικό). Αθήνα: Φίλιππος Νάκας. Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1991. Blume, Fr. (11949 / 1989, επιμ.), Musik in Geschichte und Gegenwart. Kassel: Βärenreiter -Verlag (με πολλά λήμματα για Έλληνες συνθέτες). Cooper, Μ. (1974, επιμ.). The New Oxford History of Music, The Modern age 1890-1960. Λονδίνο: Oxford University Press. Sadie, S. (2001, επιμ.). Τhe New Grove Dictionary of Music and Musicians. Λονδίνο: Macmillan Publishers, β΄ έκδοση (με πολλά λήμματα για Έλληνες συνθέτες, κυρίως γραμμένα από το Γ. Λεωτσάκο). Άλλες πηγές www.ert.gr – Διαδικτυακή σελίδα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης. www.greek-music.net/thomas - Αρχείο Ελλήνων Μουσουργών Θωμά Ταμβάκου, με κατάλογο ελληνικής δισκογραφίας (Α.Ε.Μ.Θ.Τ.). www.grovemusic.com – Διαδικτυακός συνδρομητικός τόπος με το πλήρες κείμενο του: Sadie, S. (επιμ.), Τhe New Grove Dictionary of Music and Musicians, β΄ έκδοση (2001) / επαυξημένη. www.ionio.gr/~GreekMus – Πρακτικά συνεδρίου Ζητήματα Νεοελληνικής Μουσικής Ιστορίας, Τμήμα Μουσικών Σπουδών Ιονίου Πανεπιστημίου, Κέρκυρα.