ΠΑΤΕΡΕΣ – ΓΡΑΦΗ – ΠΑΡΑΔΟΣΗ (ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ)

Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού

Οι φοιτητές αναμένεται ότι στα πλαίσια του μαθήματος θα • αποκτήσουν αδρομερή εικόνα της πατερικής ερμηνευτικής παράδοσης από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες ώς την Τουρκοκρατία • κατανοήσουν την κεντρική θέση της Γραφής σε σύνολη την πατερική γραμματεία • μπορούν να συγκρίνουν -και να διακρίνουν- τις πατερικές ερμηνευτικές αρχές από τις σύγχρονες ερμηνευτικές μεθόδους • λάβουν επαρκείς γνώσεις για τις θέσεις των Πατέρων σχετικά με την Εκκλησιαστική Παράδοση σε διάκριση από τις επιμέρους παραδόσεις

Σεμιναριακό μάθημα το οποίο πραγματοποιείται με τη μορφή διαλέξεων από πατρολόγους, βιβλικούς και συστηματικούς θεολόγους. Στις διαλέξεις αυτές παρουσιάζεται η δυναμική διαπλοκή των σχέσεων των Πατέρων της Εκκλησίας με την Αγία Γραφή και την εκκλησιαστική Παράδοση. Οι Πατέρες, ακόμη και μέσα στο πλαίσιο των θεολογικών τους αγώνων για την προάσπιση του ορθόδοξου δόγματος, λειτούργησαν κυρίως ως ερμηνευτές της Γραφής, αφού μέσα στα κείμενα της Γραφής διατυπώθηκε το περιεχόμενο της πίστεως. Ωστόσο, η Γραφή δεν απετέλεσε το μοναδικό φορέα της Παράδοσης της Εκκλησίας. Εξίσου σημαντικός, τουλάχιστον κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες φορέας της αλήθειας της πίστεως καθίσταται και η άγραφη παράδοση, την οποία επικαλούνται τόσο οι Αλεξανδρινοί θεολόγοι όσο και οι Καππαδόκες πατέρες. Στο Σεμινάριο αυτό γίνεται αναφορά τόσο σε βασικά μεθοδολογικά ζητήματα (ερμηνευτικές αρχές και προϋποθέσεις των Πατέρων της Εκκλησίας) όσο και σε ειδικά θέματα που σχετίζονται με το τρίπτυχο Πατέρες-Γραφή-Παράδοση και αναπτύσσονται σε διαφορετικές περιόδους, από τους πρώτους αιώνες ώς την περίοδο της Τουρκοκρατίας. 1. Εισαγωγικά ζητήματα του Σεμιναρίου. Οι πατέρες της Εκκλησίας και οι δύο μορφές της Παράδοσης - Σ. Πασχαλίδης [Πέμπτη, 4/10/18 (3-5 μ.μ.)] 2. Βασικές ερμηνευτικές προϋποθέσεις στη σκέψη των πατέρων της Εκκλησίας - Θ. Πιτταράς [Πέμπτη, 11/10/18 (3-5 μ.μ.)] 3. Ο Ωριγένης κι η αλληγορική ερμηνεία των Γραφών Αικ. Τσαλαμπούνη - [Πέμπτη, 18/10/18 (3-5 μ.μ)] 4. Αγιογραφικά χωρία ερμηνευόμενα από Πατέρες και Εκκλησιαστικούς συγγραφείς στο πλαίσιο της αντιρρητικής γραμματείας, Α΄ - Σ. Λάμπρου [Πέμπτη, 1/11/18 (3-5 μ.μ.)] 5. Το ζήτημα της Παράδοσης κατά την Αρειανική έριδα - π. Χρ. Φιλιώτης [Πέμπτη, 8/11/18 (3-5 μ.μ.)] 6. Αρχές της πατερικής ερμηνευτικής κατά τον 4ο αιώνα: Μ. Αθανάσιος - Αθ. Παπαρνάκης [Πέμπτη, 15/11/18 (3-5 μ.μ.)] 7. Διάλογος της σύγχρονης με την πατερική Ερμηνευτική. Από τον άγιο Ιωάννη Χρυσόστομο και τη λειτουργική πράξη στις θεωρίες των γλωσσικών πράξεων και την επιτελεστική ανάλυση - Κ. Παπαδημητρίου [Πέμπτη, 22/11/18 (3-5 μ.μ.)] 8. Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης ως ερμηνευτής των Καθολικών Επιστολών - Α. Καραμανίδου [Πέμπτη, 29/11/18 (3-5 μ.μ.)] 9. Η Θεοτόκος στην παράδοση της Εκκλησίας μέσα από πατερικά κείμενα - Θ. Πιτταράς [Πέμπτη, 6/12/18 (3-5 μ.μ.)] 10. Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης ως ερμηνευτής των Επιστολών του Απ. Παύλου - Α. Καραμανίδου [Πέμπτη, 13/12/18 (3-5 μ.μ.)] 11. Οι βυζαντινές ερμηνευτικές σειρές (catenae) ως παράδειγμα πρόσληψης της Αγίας Γραφής. Το παράδειγμα της catena στο κατά Μάρκον Ευαγγέλιο - Αικ. Τσαλαμπούνη [Πέμπτη, 20/12/18 (3-5 μ.μ.)] 12. Αγιογραφικά χωρία ερμηνευόμενα από Πατέρες και Εκκλησιαστικούς συγγραφείς στο πλαίσιο της αντιρρητικής γραμματείας, Β´ - Σ. Λάμπρου [Πέμπτη, 10/1/19 (3-5 μ.μ.) 13. Οι Πατέρες και η Παράδοση στη νεότερη και σύγχρονη θεολογική σκέψη – Ανακεφαλαίωση - Σ. Πασχαλίδης [Πέμπτη, 17/1/19 (3-5 μ.μ.)]

Πατέρες Εκκλησίας, Αγία Γραφή, Εκκλησιαστική Παράδοση, Πατερικές ερμηνείες, Άγραφος Παράδοση

23-01-2019