Ειδικά Θέματα Πολιτικής και Εκκλησιαστική Ιστορίας του Βυζαντίου

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΕιδικά Θέματα Πολιτικής και Εκκλησιαστική Ιστορίας του Βυζαντίου / Special Topics in Political and Ecclesiastical History of Byzantium
ΚωδικόςΙΒΥ 706
ΣχολήΦιλοσοφική
ΤμήμαΙστορίας και Αρχαιολογίας
Κύκλος / Επίπεδο2ος / Μεταπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
ΚοινόΌχι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID600015991

Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΜΣ στην Ιστορική Έρευνα 2024-2025

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 0
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
Βυζαντινής και Μεσαιωνικής ΙστορίαςΕπιλογήςΧειμερινό/Εαρινό-15

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΕιδικά Θέματα Πολιτικής και Εκκλησιαστική Ιστορίας του Βυζαντίου
Ακαδημαϊκό Έτος2018 – 2019
Περίοδος ΤάξηςΧειμερινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Class ID
600127558
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Προαπαιτήσεις
Προαπαιτούμενα Μαθήματα
  • ΙΒΜ 701 Γραπτές Πηγές της Βυζαντινής και Μεσαιωνικής Ιστορίας
  • ΙΒΜ 702 Μεθοδολογία Έρευνας και Ασκήσεις
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι φοιτητές αναμένεται ότι στο πλαίσιο του μαθήματος θα • κατανοήσουν το θεωρητικό υπόβαθρο των σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας στο Βυζάντιο • αντιληφθούν την αλληλεπίδραση των πολιτικών και θρησκευτικών/εκκλησιαστικών δεδομένων • γνωρίσουν τις παραμέτρους που προσδιόριζαν τη σκέψη των Βυζαντινών και επηρέαζαν τη σχέση τους με άλλους λαούς και άλλες πληθυσμιακές ομάδες • εξοικειωθούν με τους μηχανισμούς και τη λειτουργία της αυτοκρατορικής προπαγάνδας • κατανοήσουν τη σημασία της θρησκευτικής ενότητας ως ενοποιητικού στοιχείου στο Βυζάντιο • εξοικειωθούν με τα μεθοδολογικά και πρακτικά ζητήματα που προκύπτουν από την εμπλοκή του ερευνητή στο πεδίο που μελετά • εξασκηθούν στη διαμόρφωση και παρουσίαση (προφορική και γραπτή) ιδεών και επιχειρημάτων
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Ειδικά θέματα πολιτικής και εκκλησιαστικής ιστορίας του Βυζαντίου Το μάθημα παρουσιάζει πτυχές της πολιτικής και εκκλησιαστικής ιστορίας του Βυζαντίου. Θα επεξηγηθούν οι παράμετροι που καθορίζουν την ιδιαίτερη σχέση Κράτους και Εκκλησίας στο Βυζάντιο (ρόλος και θέση του αυτοκράτορα στην Εκκλησία, ρόλος της εκκλησιαστικής εξουσίας στον πολιτικό και κοινωνικό βίο κ.λπ.) και θα συζητηθεί η επίδραση των θρησκευτικών πεποιθήσεων των προσώπων και των ομάδων στην πολιτική, κοινωνική, οικονομική στάση και συμπεριφορά τους καθώς και στις θεσμικές εξελίξεις. Θα εξεταστουν συγκεκριμένα θρησκευτικά και εκκλησιαστικά ζητήματα που είχαν πολιτικές διαστάσεις και συνέπειες, προκλήθηκαν από ή προκάλεσαν την αυτοκρατορική παρέμβαση στις υποθέσεις της εκκλησίας και απασχόλησαν έντονα και μακροχρόνια τη βυζαντινή κοινωνία (λ.χ. επικράτηση χριστιανισμού, χριστολογικές έριδες, εικονομαχία, εκχριστιανισμός των Σλάβων, σχίσμα ανατολικών και δυτικών Εκκλησιών [1054], φιλενωτική πολιτική αυτοκρατόρων, αρσενιατικό σχίσμα, ησυχαστική έριδα κ.λπ.). Έμφαση θα δοθεί στην εξοικείωση του φοιτητή με τις προσεγγίσεις και τους προβληματισμούς της σύγχρονης ιστοριογραφίας σχετικά με τα παραπάνω ζητήματα καθώς και στην καλλιέργεια κριτικής στάσης απέναντι σε διάφορες ερμηνείες και διιστάμενες ενίοτε προτάσεις. 1η εβδομάδα: Παρουσίαση του γενικού θέματος "Κράτος και Εκκλησία στο Βυζάντιο". Συζήτηση για τη συγγραφή και την παρουσίαση της επιστημονικής εργασίας. Επεξήγηση των απαιτούμενων προδιαγραφών και κατευθυντήριες γραμμές 2η εβδομάδα: Ιστορία της σύγχρονης Ιστοριογραφίας για τη μελέτη των σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας στο Βυζάντιο – Παρουσίαση των ιστοριογραφικών ρευμάτων και των διαφορετικών προσεγγίσεων 3η εβδομάδα: Παρουσίαση των βασικών πηγών για τη μελέτη των σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας στο Βυζάντιο. 4η - 8η εβδομάδα: Παρουσίαση και συζήτηση ειδικών θεμάτων – Συζήτηση βιβλιογραφίας και ανάλυση πηγών 9η - 13η εβδομάδα: Παρουσιάσεις εργασιών
Λέξεις Κλειδιά
ράτος και Εκκλησία, εκκλησιαστική ιστορία, καισαροπαπισμός, Χριστιανισμός, εκχριστιανισμός, αιρέσεις, εκκλησιαστικές έριδες, σχίσμα, ενωτική πολιτική
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Διαφάνειες
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Σεμινάρια150
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων150
Συγγραφή εργασίας / εργασιών150
Σύνολο450
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Οι φαιτητές καλούνται να μελετούν ανά εβδομάδα συγκεκριμένη ελληνόγλωσση και ξενόγλωσση βιβλιογραφία και να παρουσιάζουν σύντομα σε γραπτές αναφορές την κριτική τους αποτίμηση. Θα πρέπει επίσης να μελετήσουν και να σχολιάσουν σχετικές βυζαντινές πηγές. Η αξιολόγηση θα βασίζεται στις εβδομαδιαίες παρουσιάσεις τους, τη δυνατότητα να επιχειρηματολογούν και να απαντούν σύνθετες ερωτήσεις επί της βιβλιογραφίας και των πηγών.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εργασία (Συμπερασματική)
  • Προφορική Εξέταση (Διαμορφωτική)
  • Δημόσια Παρουσίαση (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
• Αναστασίου I. E., Εκκλησιαστική ιστορία, Θεσσαλονίκη 1983. • Angold M., Church and society in Byzantium under the Comneni, 1081-1261, Cambridge - New York 1995. • Barnes T. D., Early Christianity and the Roman Empire, (Variorum Reprints) London 1984. • Beck H.-G., Η βυζαντινή χιλιετία, Μünchen 1977, ελλ. μτφρ. Δ. Κούρτοβικ, Αιήνα 2000. • Brubaker L., Byzantium in the iconoclast era (c. 680-850): a history, Cambridge - New York 2011. • Bryer A. – Herrin J., Iconoclasm. Papers given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies (University of Birmingham, March 1965), Brimingham 1977. • Χατζηαντωνίου Ε., Η θρησκευτική πολιτική του Αναστασίου Α΄απέναντι στη μονοφυσιτική έριδα και το ακακιανό σχίσμα, Θεσσαλονίκη 2010. • Χριστοφορίδης Β.Χ., Οι ησυχαστικές έριδες κατά τον ΙΔ' αιώνα, Θεσσαλονίκη 1993. • Dagron G., Empereur et prêtre : étude sur le "césaropapisme" byzantin, Paris 1996. • Dvornik F., Early Christian and Byzantine Political Philosophy, Washington 1966. • Dvornik, F., The Photian Schism. History and Legend, Cambridge 1948. • Ennslin W., Gottkaiser und Kaiser von Gottes Gnaden, München 1943. • Gill J., The Council of Florence, Oxford 1959. • Gill J., Church Union. Rome and Byzantium (1204-1453), (Variorum Reprints) London 1979. • Goullard J., L'hérésie dans l'empire byzantin des origines au XII siècles, Travaux et Mémoires 1 (1965) 299-324. • Γουναρίδης Π., Το κίνημα των Αρσενιατών, 1261-1310. Ιδεολογικές συγκρούσεις την εποχή των πρώτων Παλαιολόγων, Αθήνα 1999. • Laurent V., Les droits de l’empereur en matière ecclésiastique. L’accord de 1380–82, Revue des études byzantines (1954–1955) 5–20. • Michel A., Die Kaisermacht in der Ostkirche (843-1204), Darmstadt 1959. • Nicol D., Church and society in the last centuries of Byzantium, Cambridge 1979. • Φειδάς Β. Ι., Εκκλησιαστική Ιστορία, 3η έκδ., Αθήνα 2002. • Runciman St., The Byzantine theocracy, Cambridge - New York 1977 • Sansterre J.-M., Eusèbe de Césarée et la naissance de la théorie de «césaropapiste», Byzantion 42 (1972) 131-195, 532-593. • Schwartz E., Kaiser Constantin und die christliche Kirche, 2η εκδ. Leipzig 1936.
Τελευταία Επικαιροποίηση
25-09-2018