Κλέφτες, Παλικάρια και Αντάρτες: Έλληνες Παράνομοι και Ηρωες

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΚλέφτες, Παλικάρια και Αντάρτες: Έλληνες Παράνομοι και Ηρωες / Klefts, Palikars and Brigands: Greek Outlaws and Heroes
ΚωδικόςΙΝΣ 702
ΣχολήΦιλοσοφική
ΤμήμαΙστορίας και Αρχαιολογίας
Κύκλος / Επίπεδο2ος / Μεταπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
ΚοινόΌχι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID600016032

Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΜΣ στην Ιστορική Έρευνα 2024-2025

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 0
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
Νεότερης και Σύγχρονης ΙστορίαςΕπιλογήςΧειμερινό/Εαρινό-15

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΚλέφτες, Παλικάρια και Αντάρτες: Έλληνες Παράνομοι και Ηρωες
Ακαδημαϊκό Έτος2018 – 2019
Περίοδος ΤάξηςΧειμερινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Class ID
600127562
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι φοιτητές αναμένεται ότι στο πλαίσιο του μαθήματος θα • κατανοήσουν το θεωρητικό προβληματισμό για το ληστρικό φαινόμενο σε παγκόσμια κλίμακα • γνωρίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά του αρματολικού θεσμού και της ληστρικής παράδοσης στον βαλκανικό και τον ελληνικό χώρο στη νεότερη και σύγχρονη εποχή • εξοικειωθούν με τους μηχανισμούς ανάδειξης των ηρώων του ελληνικού κράτους • κατανοήσουν τη διαδικασία και τη σημασία της διαμόρφωσης και διάδοσης στερεοτυπικών εικόνων • ευαισθητοποιηθούν σε μεθοδολογικά και πρακτικά ζητήματα που μπορεί να προκύψουν από την εμπλοκή του ερευνητή στο πεδίο που μελετά • εξασκηθούν στην προφορική και γραπτή παρουσίαση των ιδεών/επιχειρημάτων τους
Γενικές Ικανότητες
  • Αυτόνομη εργασία
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα αφορά καταρχήν τον ιδιαίτερο ρόλο των ενόπλων και άτακτων μαχητών στην ελληνική ιστορία. Πρόκειται για μια ομάδα η οποία αποτέλεσε τη δεξαμενή ανάδειξης εθνικών ηρώων και επηρέασε ιδεολογικά τη συγκρότηση της ελληνικής κοινωνίας και ιδεολογίας. Αναλυτικότερα, αφού παρουσιαστεί ο σύγχρονος θεωρητικός προβληματισμός για το ληστρικό φαινόμενο, θα μελετηθεί η ανάδειξη και η εξέλιξη του κλεφταρματολισμού ως παράγωγου της αδυναμίας ελέγχου της ορεινής περιφέρειας από μία κεντρική εξουσία∙ ο ρόλος της ληστείας στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας του 19ου αιώνα αλλά και στην εξωτερική της πολιτική μέχρι τους Βαλκανικούς Πολέμους∙ η πάταξή της κατά το μεσοπόλεμο και η αναβίωση του κλέφτικου προτύπου την εποχή της Αντίστασης. Θα μελετηθούν επίσης η σημασία της ληστείας για την εικόνα της Ελλάδας στην Ευρώπη, παράλληλες βαλκανικές περιπτώσεις καθώς και η δημιουργία και η χρήση της στερεοτυπικής αντίληψης του κλέφτη/παλικαριού μέσα από το δημοτικό τραγούδι, τα πεζά, την παραφιλολογία του 20ού αιώνα και την ηρωοποίηση συλλήβδην όλων των φουστανελοφόρων πολεμιστών.
Λέξεις Κλειδιά
ληστές, αντάρτες, παλικάρια, ήρωες, αρματολοί, ελληνική ιστορία
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • επιλογη βιβλιογραφιας
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
Περιγραφή
powerpoint
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων210
Φροντιστήριο120
Συγγραφή εργασίας / εργασιών120
Σύνολο450
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Κάθε φοιτητής/τρια θα εκπονεί μια εργασία την εβδομάδα έκτασης 3-5 σελίδων, ανασκοπήσεις βιβλίων ή/και άρθρων. Θα πρέπει να είναι σε θέση να απαντήσει σχετικές ερωτήσεις και να παρουσιάσει συνοπτικά τη μελέτη του/της
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική)
  • Προφορική Εξέταση (Διαμορφωτική)
Βιβλιογραφία
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
• Alexander, J., Brigandage and Public Order in the Morea, 1685-1806 (Athens, 1985). • Ανώνυμος, Η στρατιωτική ζωή εν Ελλάδι: χειρόγραφον έλληνος υπαξιωματικού (Αθήνα, 1986). • Boeschoten van, R., «Κλεφταρματoλoί, ληστές και κοινωνική ληστεία», Μνήμων 11 (1991), 9-24. • Boeschoten van, R., From Armatolik to People's Rule: Investigation into the Collective Memory of Rural Greece (1750-1949) (Hakkert, 1991). • Βουρνάς, Τ. Η ληστοκρατία σαν πρόβλημα των πρώτων φάσεων του ελευθέρου εθνικού μας βίου. Ιστορική μελέτη-εισαγωγή (Αθήνα, 1960). • Δερμεντζόπουλος, Χ., Το ληστρικό μυθιστόρημα στην Ελλάδα: Μύθοι, παραστάσεις, ιδεολογία (Αθήνα 1997) • Jenkins, R., The Dilessi Murders (London, 1961). • Κολιόπουλος, Γ., Ληστές: Η Κεντρική Ελλάδα στα μέσα του 19ου αιώνα (Αθήνα, 1980). • Koliopoulos, J.S., Brigands with a Cause: Brigandage and Irredentism in Modern Greece 1821-1912 (Oxford, 1987). • Κοντογιώργης, Γ., «Οι ελλαδικές κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις στην ύστερη τουρκοκρατία. Οι συνθήκες διαμόρφωσης της κοινωνικής και πολιτικής πάλης και οι μεταπελευθερωτικές συνέπειες», Γ. Κοντογιώργης (επιμ.), Κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα (Αθήνα, 1977), σ. 5-38. • Στάθης, Π., “From Klephts and Armatoloi to Revolutionaries” Ottoman Rule and the Balkans, 1760-1850. Conflict, Τransformation, Αdaptation (Ρέθυμνο, 2007), σ. 167-179. • Θεοτοκάς Νίκος, και Νίκος Κοταρίδης, Η οικονομία της βίας. Παραδοσιακές και νεωτερικές εξουσίες στην Ελλάδα του 19ου αιώνα, Αθήνα 2006. • Τζανακάρης, Β., Τα παλληκάρια τα καλά σύντροφοι τα σκοτώνουν (Αθήνα, 2002)
Τελευταία Επικαιροποίηση
24-09-2018