ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ
| Τίτλος | ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ / PROBLEMS OF HISTORICAL GRAMMAR |
| Κωδικός | ΓΛΩ368 |
| Σχολή | Φιλοσοφική |
| Τμήμα | Φιλολογίας |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή/Εαρινή |
| Γνωστικό Αντικείμενο | ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 280000641 |
Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Φιλολογίας 2015-σήμερα
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 67
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| Κλασικής Φιλολογίας | Επιλεγόμενα Φιλοσοφικής | Χειμερινό/Εαρινό | - | 6 |
| Γλωσσολογίας | Κατ' Επιλογήν Υποχρεωτικά | Χειμερινό/Εαρινό | - | 6 |
| Τίτλος | ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2018 – 2019 |
| Περίοδος Τάξης | Χειμερινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ | |
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Ώρες Συνολικά | 39 |
| Class ID | 600127619
|
Πρόγραμμα Τάξης
| Κτίριο | Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας |
| Όροφος | Υπόγειο 1 |
| Αίθουσα | ΑΙΘΟΥΣΑ 13 πκ (104) |
| Ημερολόγιο | Τρίτη 08:30 έως 11:00 |
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600127619
- Στον ιστοχώρο του Τμήματος: http://www.lit.auth.gr/node/170
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
- Αγγλικά (Εξέταση)
Προαπαιτήσεις
Γενικές Προαπαιτήσεις
Βασικές γνώσεις Γενικής Γλωσσολογίας και Ιστορίας της Ελληνικής Γλώσσας
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές:
(α) Θα έχουν αντιληφθεί ότι οι γλώσσες αλλάζουν στη διαδρομή της ιστορίας και ότι αυτό συνέβη και στην ελληνική γλώσσα, ξεκινώντας από την ινδοευρωπαϊκή της προϊστορία και φτάνοντας ως σήμερα.
(β) Θα έχουν συνειδητοποιήσει ότι οι αλλαγές γίνονται σε όλα τα επίπεδα: φωνητική, μορφολογία, σύνταξη και λεξιλόγιο.
(γ) Θα έχουν καταλάβει ότι η σχέση προφοράς και γραφής έχει μεταβληθεί από την αρχαία εποχή ως σήμερα και, επομένως, θα έχουν κατανοήσει τον ιστορικό χαρακτήρα της σημερινής ορθογραφίας.
(δ) Θα έχουν κατανοήσει τη σχέση των επιπέδων γλωσσολογικής ανάλυσης με την ετυμολογία της αρχαίας, μεσαιωνικής και νέας ελληνικής.
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
- Λήψη αποφάσεων
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το αντικείμενο του μαθήματος είναι Ειδικά Ζητήματα Ιστορικής Γραμματικής της Ελληνικής Γλώσσας, και κυρίως ζητήματα (α) ιστορικής φωνητικής, (β) ιστορικής μορφολογίας, (γ) λεξιλογίου και ετυμολογίας. Όσον αφορά την ιστορική φωνητική, εξετάζονται φαινόμενα όπως η εξέλιξη των φωνηέντων, των διφθόγγων και των συμφώνων, η συναίρεση, η αντέκταση, ο μονοφθογγισμός, αφομοιώσεις, ανομοιώσεις κτλ. Όσον αφορά την ιστορική μορφολογία, εξετάζονται φαινόμενα όπως η εξέλιξη του ονοματικού και του ρηματικού κλιτικού συστήματος, ο συγκρητισμός, η εξαφάνιση μορφολογικών κατηγοριών κτλ. Επίσης, εξετάζεται η σύσταση του αρχαίου και του νέου ελληνικού λεξιλογίου και ζητήματα ετυμολογίας που συνδέονται με την ελληνική γλώσσα.
Λέξεις Κλειδιά
ιστορική φωνητική, ιστορική μορφολογία, λεξιλόγιο, ετυμολογία,
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 56 | 2 | ✓ | ✓ | ✓ |
| Συγγραφή εργασίας / εργασιών | 112 | 4 | ✓ | ✓ | |
| Σύνολο | 168 | 6 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Διαμορφωτική)
- Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Allen, W. S. 2001. Vox graeca. Η προφορά της ελληνικής την κλασική εποχή. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών.
Τζιτζιλής, Χρ. & Γ. Παπαναστασίου. 2017. Ελληνική ετυμολογία / Greek etymology. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Beekes, R. S. P. 2005. Εισαγωγή στη συγκριτική ινδοευρωπαϊκή γλωσσολογία. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών.
Jannaris, A. N. 1897. An Historical Greek Grammar, chiefly of the Attic Dialect. Λονδίνο: Macmillan. Aνατύπωση, Hildesheim, Zυρίχη & Nέα Yόρκη: Georg Olms, 1987.
Lejeune, M. 1972. Phonétique historique du mycénien et du grec ancien. Παρίσι: Klincksieck.
Παπαναστασίου, Γ. 2008. Νεοελληνική ορθογραφία. Ιστορία, θεωρία, εφαρμογή. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών.
Παπαναστασίου, Γ. 2014. “Γενικά χαρακτηριστικά του αρχαίου ελληνικού λεξιλογίου”, στο Α.-Φ. Χριστίδης (επιμ.), Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: από τις αρχές έως την ύστερη αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, 536-544.
Rix, H. 1976. Historische Grammatik des Griechischen: Laut- und Formenlehre. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
Sihler, A. 2012. Συγκριτική Γραμματική της Ελληνικής και της Λατινικής. Αθήνα: Παπαδήμας.
Σταματάκος, Ι. 1949. Iστορική γραμματική της αρχαίας ελληνικής. Aθήνα.
Τελευταία Επικαιροποίηση
27-01-2020
