Εμβάθυνση στη Συγκριτική Πολιτική:Τα Πολιτικά Συστήματα των ΗΠΑ και της Ρωσίας

Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα: - έχουν μια πλήρη εικόνα της λειτουργίας των πολιτικών συστημάτων (θεσμικά και επί της ουσίας) που εξετάζονται - είναι σε θέση να κατανοήσουν και να αναλύσουν καλύτερα τις πολιτικές εξελίξεις στις μελετώμενες χώρες και να επεξεργασθούν βάσει αυτής της ανάλυσης τις πληροφορίες που λαμβάνουν για τις χώρες αυτές - διαθέτουν την ικανότητα να δουλέψουν περαιτέρω μόνοι τους στην ανάλυση αυτών των πολιτικών συστημάτων - μπορούν να προχωρήσουν στη διατύπωση εμπεριστατωμένων θέσεων για τα διάφορα μεγάλα θέματα που άπτονται της λειτουργίας των συστημάτων αυτών.

Το μάθημα αποτελεί συνέχεια και εμβάθυνση του υποχρεωτικού μαθήματος του Β’ εξαμήνου «Εισαγωγή στη Συγκριτική Πολιτική. Τα πολιτικά συστήματα της Δυτικής Ευρώπης». Επιδιώκει να εμβαθύνει την μελέτη συγκεκριμένων πολιτικών συστημάτων που θα εναλλάσσονται από έτος σε έτος. Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2014-5 το μάθημα θα εξετάσει το πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Σε ό, τι αφορά τις ΗΠΑ, το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στην αμερικανική πολιτική ζωή, τους πολιτικούς θεσμούς και το διεθνή ρόλο των ΗΠΑ. Εξετάζει την ιστορική διαμόρφωση της χώρας και αναλύει την σημερινή δομή και λειτουργία του πολιτικού συστήματος, με έμφαση στα ομοσπονδιακά χαρακτηριστικά αλλά και στον διεθνή ρόλο της χώρας. Εξετάζει αρχικά την ιστορική πορεία συγκρότησης του κράτους, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που συνέβαλαν στην διαμόρφωση του αμερικανικού πολιτικού συστήματος και των ομοσπονδιακών θεσμών και κατόπιν διεισδύει σε επιμέρους ζητήματα που αφορούν τη δομή και λειτουργία του σημερινού συστήματος. Το μάθημα δίνει έμφαση στον ρόλο και την εξέλιξη των ομοσπονδιακών θεσμών διακυβέρνησης, την επίδραση της πολιτικής κουλτούρας στο πλαίσιο αυτό και την σημασία και των ρόλο των κομμάτων, των ομάδων συμφερόντων και της οικονομίας στη διαμόρφωση της πολιτικής. Ειδική αναφορά γίνεται στην εξωτερική πολιτική και το τον διεθνή ρόλο των ΗΠΑ και τις συνέπειές τους εσωτερικά ενώ εξετάζονται και άλλες παράμετροι όπως ο ρόλος του κράτους στην πολιτική, οι κοινωνικές και φυλετικές ανισότητες και η ενσωμάτωση των μειονοτήτων και οι διαδικασίες διαμόρφωσης και εφαρμογής δημόσιων πολιτικών. Σε ό, τι αφορά την Ρωσία, το μάθημα παρουσίαζει τα βασικά χαρακτηριστικά του ρωσικού πολιτικού συστήματος, τους πολιτικούς θεσμούς, τόσο επίσημους όσο και άτυπους, και το διεθνή ρόλο της χώρας. Εξετάζεται ιδιαίτερα το ιστορικό πλαίσιο της διαμόρφωσης του ρωσικού κράτους, οι επιπτώσεις της μετάβασης από τη Σοβιετική Ένωση στην Ρωσία και τα στοιχεία που συνδιαμορφώνουν την πολιτική κουλτούρα της χώρας. Το μάθημα εξετάζει τα χαρακτηριστικά της συνταγματικής δομής της χώρας (ομοσπονδιακό σύστημα, ημιπροεδρικά στοιχεία), και τα ιδιαίτερα στοιχεία της πολιτικής ζωής της χώρας (όπως το μεταβαλλόμενο πολιτικό πλαίσιο, τα στοιχεία αυταρχικότητας στην πολιτική ζωή, τον ρόλο του ηγέτη/προέδρου, την αδυναμία της κοινωνίας των πολιτών). Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο ιδιαίτερο ομοσπονδιακό μοντέλο της χώρας, τον ρόλο των εθνικών μειονοτήτων στο πολιτικό σύστημα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ρωσικής οικονομίας και κοινωνίας. Εξετάζονται επίσης η εξωτερική πολιτική της χώρας, σε σχέση με την περίοδο της Σοβιετικής Ένωσης και σε αντιπαραβολή με τις ΗΠΑ και ο διεθνής ρόλος της χώρας στην σημερινή περίοδο τόσο έναντι των γειτονικών χωρών όσο και προς την Ε.Ε. Θεματικές ενότητες για το ακαδημαϊκό έτος 2018-9 Μάθημα 1ο Η ιστορική διαμόρφωση του πολιτεύματος των ΗΠΑ • Τα θεμέλια του αμερικανικού πολιτικού συστήματος • Η αμερικανική πολιτική κουλτούρα • Το αμερικανικό Σύνταγμα Μάθημα 2ο το ομοσπονδιακό σύστημα των ΗΠΑ • Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση • Οι σχέσεις ομοσπονδίας-πολιτειών • Checks and balances Μάθημα 3ο το πολιτικό και κομματικό σύστημα • Κόμματα – η ιστορία του δικομματισμού • Εκλογές και εκλογικό σύστημα • Η συμμετοχή στις εκλογές • Ο ρόλος των Lobbies Μάθημα 4ο Η κυβέρνηση των ΗΠΑ • Ο ρόλος του Προέδρου • The federal administration • The Federal Reserve • Η προεδρία Τραμπ Μάθημα 5ο Η νομοθετική εξουσία • Το Κογκρέσο • Η διαδικασία έγκρισης των νόμων Μάθημα 6ο Η δικαστική εξουσία • Η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και ο ρόλος των δικαστών • Tο Ανώτατο Δικαστήριο (Supreme Court) • Η δικαστική διαμόρφωση του πολιτικού συστήματος Μάθημα 7ο Πολιτικό σύστημα και εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ • Βασικές αρχές της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ (απομονωτισμός – παρεμβατισμός) • Οι ΗΠΑ ως παγκόσμια υπερδύναμη στον 20ο αι. • Ο ρόλος των ΗΠΑ στον 21ο αιώνα Μάθημα 8ο Η ιστορική διαμόρφωση του πολιτικού συστήματος της Ρωσίας • Η γένεση του Ρωσικού κράτους • Η τσαρική περίοδος • Η Σοβιετική Ένωση Μάθημα 9ο Η δημιουργία του σύγχρονου Ρωσικού κράτους • Οι μεταρρυθμίσεις Γκορμπατσώφ και η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης • Η αναδιαμόρφωση του Ρωσικού κράτους – η περίοδος Γέλτσιν • Η παγίωση του ρωσικού πολιτικού συστήματος – η περίοδος Πούτιν-Μεντβέντεφ • Η παντοκρατορία Πούτιν Μάθημα 10ο το Ρωσικό πολιτικό σύστημα • Η ομοσπονδιακή διάσταση: ομοσπονδία ή κεντρικό κράτος • Το πολιτικό καθεστώς: δημοκρατία ή αυταρχικό σύστημα Μάθημα 11ο οι ρωσικοί πολιτικοί θεσμοί • Η εκτελεστική, νομοθετική και δικαστική εξουσία • Ο ρόλος του Προέδρου • Εκλογές και πολιτικά κόμματα Μάθημα 12ο Η ρωσική κοινωνία • Δημόσιες πολιτικές • Οι εθνότητες και ο ρόλος των μειονοτήτων στο πολιτικό πλαίσιο Μάθημα 13ο Η ρωσική εξωτερική πολιτική • Ο διεθνής ρόλος της Ρωσίας και η θέση της στον κόσμο • Το εγγύς εξωτερικό • Η ρωσική οικονομία

πολιτικό σύστημα, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Ρωσία, συγκριτική πολιτική

02-08-2018