ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ:Άσκηση στην τρίτη ηλικία Ι

Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού

Στη σημερινή εποχή όπου ο πληθυσμός γερνάει σταδιακά και χρήζει πρόληψης αλλά και θεραπείας από διάφορες παθήσεις η άσκηση στην Τρίτη ηλικία γίνεται επιτακτική. Έτσι η εξασφάλιση της καλής υγείας και λειτουργικότητας του ηλικιωμένου αποτελεί παγκοσμίως σημαντική προτεραιότητα των συστημάτων υγείας. Η ύλη του συγκεκριμένου μαθήματος στοχεύει στο να γνωρίσουν και να κατανοήσουν οι φοιτητές τις εκφυλιστικές επιδράσεις της γήρανσης στα συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού. Δίνονται βασικές γνώσεις που αφορούν τις ιδιαιτερότητες που έχουν τα άτομα τρίτης ηλικίας ως προς θέματα ψυχικής και σωματικής υγείας, και δίνονται βασικές κατευθύνσεις ως προς τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να ασκηθούν. Όσον αφορά το μυοσκελετικό σύστημα των ηλικιωμένων οι πτώσεις και οι συνέπειες αποτελούν σημαντικό πρόβλημα. Έτσι στο συγκεκριμένο μάθημα γίνεται η εκμάθηση των μηχανισμών της ισορροπίας, ώστε να είναι δυνατός ο σχεδιασμός κατάλληλων προγραμμάτων εκγύμνασης των ηλικιώμενων με στόχο την πρόληψη των πτώσεων. Συγκεκριμένα, δίνονται οι βασικές γνώσεις σχετικά με τις βασικές αρχές που διέπουν τη διατήρηση της ισορροπίας και πως αυτή επηρεάζεται με την ηλικία αλλά και με διάφορες παθολογίες που σχετίζονται με αυτήν. Οι βασικές έννοιες που καλύπτονται στο μάθημα είναι μεταξύ άλλων η στατική και δυναμική ισορροπία, η πελματογραφία, η προπόνηση ισορροπίας, οι εργαστηριακές παράμετροι που περιγράφουν την ισορροπία, καθώς επίσης και οι επιπτώσεις της γήρανσης σε αυτές. Επίσης, γίνεται περιγραφή μεθόδων εξάσκησης ισορροπίας στην τρίτη ηλικία. Στόχος του μαθήματος είναι η κατανόηση των μηχανισμών ισορροπίας με την προοπτική εφαρμογής προγραμμάτων παρέμβασης με στόχο τη βελτίωσή της, δίνοντας τα στοιχεία εκείνα βάσει των οποίων μπορεί να δημιουργηθεί ένας απεριόριστος αριθμός προγραμμάτων, με βάση τις ανάγκες κάθε ασκούμενου. Επίσης, οξύνεται η κριτική ικανότητα του σπουδαστή στον εντοπισμό των αιτιών που προκαλούν απώλεια ισορροπίας σε ένα μεγάλο εύρος καταστάσεων (π.χ. πέρασμα εμποδίου, στατικά, βάδιση, ελιγμός κλπ). Αυτό με τη σειρά του, δίνει αυτονομία στον μελλοντικό πτυχιούχο για τη δημιουργία νέων προγραμμάτων παρέμβασης για τη βελτίωση της ισορροπίας στην τρίτη ηλικία. Το θεωρητικό υπόβαθρο που δημιουργείται με τη διδασκαλία συνδέεται με την πράξη παρουσιάζοντας όχι μόνο μεθόδους αξιολόγησης με τεστ πεδίου, και εργαστηριακές μετρήσεις, αλλά και την εφαρμογή προπονητικών πρωτοκόλλων με περιεχόμενα που προάγουν την ισορροπία, και μπορεί να περιλαμβάνουν προπόνηση δύναμης, ευκαμψίας, και νευρομυϊκού συντονισμού. Τέλος, οι σπουδαστές διδάσκονται τη διαδικασία καταγραφής εργαστηριακών μετρήσεων με στόχο τον αντικειμενική και εμπεριστατωμένη τεκμηρίωση τις ικανότητας ισορροπίας. Όλα τα παραπάνω είναι προσαρμοσμένα στις απαιτήσεις και ανάγκες ατόμων της τρίτης ηλικίας. Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής θα είναι σε θέση: • Να γνωρίζει τις εκφυλιστικές επιδράσεις της γήρανσης στον ανθρώπινο οργανισμό (κυρίως στα συστήματα που σχετίζονται με τη κίνηση) • Να αξιολογεί τη φυσική κατάσταση του ηλικιωμένου • Να σχεδιάσει στοχευμένα και εξειδικευμένα προγράμματα άσκησης/φυσικής δραστηριότητας τα οποία ανταποκρίνονται στις ανάγκες του ηλικιωμένου και τον βοηθούν να διατηρήσει την αυτονομία και λειτουργικότητα του. • Να εκτελεί εξειδικευμένα προγράμματα άσκησης/φυσικής δραστηριότητας τα οποία ανταποκρίνονται στις ανάγκες του ηλικιωμένου και τον βοηθούν να διατηρήσει την αυτονομία και λειτουργικότητα του. • Να αναγνωρίζει τυχόν προβλήματα κατά την εκτέλεση της κίνησης • Να γνωρίζει τα αισθητικά συστήματα που συμμετέχουν στη διατήρηση της ισορροπίας • Να γνωρίζει τους μηχανισμούς ισορροπίας • Να προσαρμόζει προπονητικά προγράμματα στις απαιτήσεις και ιδιαιτερότητες της τρίτης ηλικίας, και κάθε ασκούμενου γενικότερα • Να είναι ικανός να οργανώσει και να εκτελέσει ένα πρόγραμμα βελτίωσης ισορροπίας • Να έχει την ικανότητα να διαβάζει και να ερμηνεύει αποτελέσματα μετρήσεων που σχετίζονται με την ισορροπία • Να εντοπίζει τις αιτίες απώλειας ισορροπίας και να παρεμβαίνει σε αυτές • Να συνεργάζεται με άλλες ειδικότητες (ιατροί, φυσικοθεραπευτές, νοσηλευτές κλπ.) με απώτερο σκοπό την προαγωγή της υγείας του ασκούμενου • Να γνωρίζει τις ιδιαιτερότητες του νευρομυϊκού συστήματος σε διάφορες ηλικίες (από τις αναπτυξιακές ηλικίες έως την τρίτη ηλικία) • Να καταγράφει να επεξεργάζεται και να παρουσιάζει δεδομένα ισορροπίας από τεστ πεδίου και ερωτηματολόγια

Το μάθημα διδάσκεται με διαλέξεις και σεμινάρια στο αμφιθέατρο του Τμήματος. Επίσης γίνεται πρακτική εφαρμογή της θεωρίας, καθώς οι φοιτητές σχεδιάζουν και οργανώνουν προπονητικά προγράμματα εκγύμνασης για τα ηλικιωμένα άτομα. Η πρακτική εξάσκηση γίνεται στα Κ.Α.Π.Η 1. Η επιδημιολογία της γήρανσης. Δείκτες προσδιορισμού της ποιότητας ζωής του ηλικιωμένου 2. Εκφυλιστικές επιδράσεις της γήρανσης στη λειτουργικότητα και αυτονομία του ηλικιωμένου 3. Η επίδραση της γήρανσης στη λειτουργία του μυοσκελετικού συστήματος 4. Η επίδραση της γήρανσης στο κεντρικό νευρικό σύστημα 5. Η επίδραση της γήρανσης στην αλληλεπίδραση του κεντρικού νευρικού συστήματος με το μυοσκελετικό. 6. Αξιολόγηση φυσικής κατάστασης, λειτουργικότητας και δυναμικής ισορροπίας σε ηλικιωμένα άτομα 7. Εναλλακτικές μορφές άσκησης και εξάσκηση δυναμικής σταθερότητας 8. Προγράμματα ενδυνάμωσης, ευλυγισίας, αντοχής και ισορροπίας 9. Εναλλακτικές μορφές άσκησης 10. Πρόληψη των πτώσεων στην Τρίτη Ηλικία (Η θεωρία και η έρευνα) 11. Η επίδραση της γήρανσης στην ψυχική υγεία – Προγράμματα φυσικής δραστηριοποίησης και κοινωνικής ένταξης 12. Εισαγωγή στην ισορροπία 13. Στατική και δυναμική ισορροπία 14. Τρίτη ηλικία και επιπτώσεις στην ισορροπία 15. Περιγραφή παθολογιών τρίτης ηλικίας με επιπτώσεις στην ισορροπία 16. Αξιολόγηση ισορροπίας με τεστ πεδίου και ερωτηματολόγια 17. Αξιολόγηση ισορροπίας με εργαστηριακά όργανα: δυναμοδάπεδο 18. Αξιολόγηση ισορροπίας με εργαστηριακά όργανα: πελματογράφος 19. Εργαστηριακές μετρήσεις ισορροπίας 20. Μέθοδοι βελτίωσης ισορροπίας 21. Πρακτικά παραδείγματα προπονητικών προγραμμάτων 22. Σχολιασμός quiz – απάντηση σε ερωτήσεις 23. 6 ώρες παρουσίαση και σχολιασμός ομαδικών εργασιών 24. 26 ώρες πρακτική εξάσκηση στο ΚΑΠΗ

Γήρανση, Νευρομυικό σύστημα, Προσαρμογές κατά τη γήρανση, Παθολογίες, Άσκηση, Πρόληψη των πτώσεων, Ισορροπία, Αξιολόγηση της ισορροπίας

05-05-2020