Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
• ικανότητα εφαρμογής μεθόδων της Ιστορικής Γλωσσολογίας σε γλωσσικά δεδομένα· ανάπτυξη προβληματισμού σε σχέση με θέματα μεθοδολογίας στη διαχρονική γλωσσολογική μελέτη· ανάλυση και σύνθεση διαφορετικών προσεγγίσεων για την ανάπτυξη ανεξάρτητης κρίσης·
• εξοικείωση με τις βασικές εξελίξεις στον τομέα της Θεωρίας της Γλωσσικής Μεταβολής· κριτική αξιολόγηση της χρησιμότητας των σύγχρονων θεωρητικών προτύπων·
• ικανότητα διεξαγωγής ανεξάρτητης έρευνας· διερεύνηση συγκεκριμένων θεμάτων/φαινομένων με στόχο την ανεύρεση γλωσσολογικών τομέων που ενδιαφέρουν τον φοιτητή για τη δική του γλωσσολογική έρευνα.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα επικεντρώνεται στις σύγχρονες τυπικές/φορμαλιστικές και λειτουργικές προσεγγίσεις της γλωσσικής αλλαγής. Το μάθημα εξετάζει αν οι γλωσσολογικές θεωρίες μπορούν να επιτύχουν ανάλυση της γλωσσικής αλλαγής. Έμφαση δίνεται στη σημασία της καθοδηγούμενης από τα δεδομένα (data-driven) έρευνας, ενώ εξετάζονται ακόμη τα πρότυπα της Γραμματικοποίησης και των Αρχών και Παραμέτρων. Διερευνώνται μερικά από τα κεντρικά προβλήματα στη γλωσσολογική θεωρία και τη γλωσσική αλλαγή: συμπεράσματα που προκύπτουν από τη μελέτη της γλωσσικής αλλαγής σε σχέση με την ερμηνεία της δομής και της λειτουργίας γενικότερα της Γλώσσας, ο ρόλος της απόκτησης της Γ1 στην «εσωτερική» μεταβολή, η γλωσσική επαφή και ο ρόλος της απόκτησης της Γ2 (η γλωσσική επαφή ως αιτία της γλωσσικής μεταβολής, μηχανισμοί μεταβολών λόγω γλωσσικής επαφής), το πρόβλημα της μετάβασης. Το μάθημα διερευνά επίσης πώς οι ποσοτικές μέθοδοι που εφαρμόζονται σε ιστορικά σώματα κειμένων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να βρούμε την πορεία της γλωσσικής μεταβολής.
Α. Προσεγγίσεις της γλωσσικής μεταβολής:
-Χρησιμοποιώντας σώματα κειμένων, παραδείγματα από κείμενα και στατιστικά δεδομένα για να καταλήξουμε σε συμπεράσματα για γλώσσες χωρίς ζώντες φυσικούς ομιλητές
-Ανταγωνισμός γραμματικών έναντι ποικιλίας στην ίδια γραμματική
Β. Η διεπίδραση της απόκτησης της Γ1 και της Γ2 με τη γλωσσική μεταβολή:
-(i) η απόκτηση της Γ1 ως αιτία γλωσσικών μεταβολών
-(ii) γλωσσική επαφή και απόκτηση της Γ2
-Γραμματικοποίηση
Γ. Ποικιλία και Μεταβολή
-Η γλωσσική μεταβολή ως ένα δυναμικό σύστημα
-Παράμετροι συντακτικής ποικιλίας (ανάμεσα σε συσχετιζόμενες γλώσσες ή διαλέκτους)
Λέξεις Κλειδιά
γλωσσική αλλαγή, ιστορικά σώματα κειμένων, γλωσσική επαφή, γλωσσική ποικιλία
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Fischer, O. 2007. Morphosyntactic Change. Functional and Formal Perspectives. Oxford: Oxford University Press.
Kroch, A. 2001. “Syntactic Change”. In: M. Baltin & C. Collins (eds), The Blackwell Handbook of Syntax. Oxford: Blackwell, 699-729.
Labov, W. 1994, 2001. Principles of Linguistic Change. Volumes 1 and 2. Oxford: Blackwell.
Lightfoot, D. W. 1991. How to Set Parameters: Arguments from Language Change. Cambridge, MA: MIT Press.
Roberts, I. & A. Roussou. 2005. Syntactic Change: a Minimalist Approach to Grammaticalization. Cambridge: Cambridge University Press.