ΕΛΛΗΝΟΪΤΑΛΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ: ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΗΓΕΣ

ΟΧΙ

H/Y, διαδίκτυο, προτζέκτορας, e-mail.

Το μάθημα έχει ως επί το πλείστον σεμιναριακό χαρακτήρα και βασίζεται στην ενεργό συμμετοχή των φοιτητών. Συνεπώς, ανεξάρτητα από ορισμένες εισηγήσεις εισαγωγικού χαρακτήρα που πραγματοποιεί ο διδάσκων, εξετάζονται ειδικά έγγραφα ιστορικά τεκμήρια και επιχειρείται η ένταξή τους στο χρονικό και ιστορικό τους πλαίσιο, καθώς και η μεταγραφή και έκδοσή τους με βάση τις αρχές της Παλαιογραφίας και της Διπλωματικής. Πέραν της ομαδικής εργασίας που διεξάγεται, οι συμμετέχοντες φοιτητές (υποχρεωτικές παρουσίες: 11) καλούνται να πιστοποιήσουν τις γνώσεις και τις δεξιότητες που απέκτησαν, αναλαμβάνοντας σε ατομικό επίπεδο να προβούν στην προφορική (εντός της τάξης) και γραπτή παρουσίαση, ανάλυση και έκδοση μίας πρωτογενούς πηγής που αφορά στην ιστορία των ελληνοϊταλικών σχέσεων κατά τους μεσαιωνικούς και νεότερους χρόνους. Για όσους φοιτητές αδυνατούν να παρακολουθήσουν τις 13 εβδομαδιαίες συναντήσεις στην τάξη προβλέπεται γραπτή τελική εξέταση επί ορισμένης βιβλιογραφίας.

Το μάθημα είναι νέο, διδάσκεται εκτάκτως αυτό το εξάμηνο και, ως εκ τούτου, δεν υπήρξε δυνατότητα διανομής δωρεάν συγγράμματος. Ωστόσο, η ύλη του μαθήματος καλύπτεται από την ευρισκόμενη στη βιβλιοθήκη του Τμήματος βιβλιογραφία.

– Ασωνίτης Σπύρος Ν., Εισαγωγή στη Λατινική Διπλωματική, Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 2011. – Ζάχου Βιχελμίνα – Κωνσταντίνα, Εισαγωγή στην Λατινική Παλαιογραφία, Αθήνα: Γρηγόρης, 2016. – Κολυβά Μαριάννα, Αρχειονομία: Φορείς παραγωγής αρχείων. Ιστορική αναδρομή, Αθήνα: Πατάκης, 20153. – Κολυβά Μαριάννα, Εγχειρίδιο αρχειονομίας: Θεωρητικές προσεγγίσεις. Οργάνωση και σκοποί. Σύγχρονες προκλήσεις, Αθήνα: Πατάκης, 2011. – Λίτσας Ευθύμιος Κ., Εισαγωγή στη μελέτη των μεταβυζαντινών εγγράφων: Πανομοιότυπα εγγράφων με σχόλια, Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 2011. – Λίτσας Ευθύμιος Κ., Σύντομη εισαγωγή στην ελληνική Παλαιογραφία και Κωδικολογία: Πίνακες με επιλεγμένα δείγματα γραφής και σχόλια, Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 2001. – Μαλτέζου Χρύσα (επιστημ. δ/νση), Βενετοκρατούμενη Ελλάδα: Προσεγγίζοντας την ιστορία της, τ. 2, Αθήνα-Βενετία: Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας, 2010, μέρος τρίτο: «Αρχειακό υλικό της περιόδου της βενετοκρατίας» & μέρος τέταρτο: «επιλογή εκδεδομένων πηγών», σσ. 919-984. – Μαλτέζου Χρύσα (επιμ.), Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας: Οδηγός του Αρχείου, Βενετία: Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας, 2008. – Μαυροσκούφης Δημήτρης Κ., Αναζητώντας τα ίχνη της Ιστορίας: Ιστοριογραφία, Διδακτική Μεθοδολογία και Ιστορικές Πηγές, Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη, 20123, πρώτο μέρος: «Ιστοριογραφία και ιστορικές πηγές» (σσ. 13-173). – Μπαμπούνης Χαράλαμπος, Ιστορική Αφήγηση και Πηγές, Αθήνα: Παπαζήσης, 2013. – Mioni Elpidio, Εισαγωγή στην Ελληνική Παλαιογραφία, μτφρ. Νίκος Παναγιωτάκης, Αθήνα: ΜΙΕΤ, 19944. – Ντόκος Κωνσταντίνος, Μελέντη Μαρία, «Το ξένο λεξιλόγιο στις ελληνικές πηγές της βενετοκρατίας: Γλωσσάριο μεταγλωττισμένων ιταλικών όρων που περιέχονται σε δημοσιευμένες νοταριακές πράξεις των Ιόνιων Νησιών», Εώα και Εσπέρια 3 (1996-1997), σσ. 83-148. – Πλουμίδης Γεώργιος Σ., Διάγραμμα των Αρχειακών Πηγών της Νεοελληνικής Ιστορίας, Αθήνα: Βιβλιοπωλείο Διονυσίου Νότη Καραβία, 19993. – Πλουμίδης Γεώργιος Σ., Ιστορική μάθηση (Προτάσεις για τις Πηγές και τη Μεθοδολογία στην Ιστορία), Αθήνα: Βιβλιοπωλείο Διονυσίου Νότη Καραβία, 2010. – Πλουμίδης Γεώργιος Σ., Ιστορική μάθηση (Προτάσεις για τις Πηγές και τη Μεθοδολογία στην Ιστορία), τεύχος Β΄, Αθήνα: Βιβλιοπωλείο Διονυσίου Νότη Καραβία, 2012. – Σεμινάριο εργασίας “Μεθοδολογία Έκδοσης, κατάσταση και προοπτικές της Έρευνας των Μεταβυζαντινών Αρχείων”. 1. Προβλήματα Έκδοσης των Πηγών (Βενετία, 3-4 Νοεμβρίου 2000), Βενετία: Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας – Centre d’Études Byzantines, Néo-Helleniques et Sud-Est Européenes E.H.E.S.S., 2001. – Thompson Edward Maunde [Εδουάρδου Θόμψωνος], Εγχειρίδιον Ελληνικής και Λατινικής παλαιογραφίας, μτφρ. Σπυρίδωνος Π. Λάμπρου, Εν Αθήναις: Τύποις Π. Δ. Σακελλαρίου, 1903. Προσβάσιμο στην ακόλουθη ιστοσελίδα: https://anemi.lib.uoc.gr/metadata/c/4/3/metadata-01-0000116.tkl . – Ψαράς Ιωάννης Δ., Θεωρία και Μεθοδολογία της Ιστορίας, Θεσσαλονίκη: Βάνιας, 2001. – Boerio Giuseppe, Dizionario del dialetto veneziano, Venezia: Reale tipografia di Giovanni Cecchini edit., 1867. Προσβάσιμο στην ακόλουθη ιστοσελίδα: https://books.google.gr/books?id=y6c_AAAAMAAJ&printsec=frontcover&hl=el&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false . – Cappelli Adriano, Lexicon Abbreviaturarum: Dizionario di Abbreviature Latine ed Italiane…, Milano: Hoelpi, 19906. Προσβάσιμο στην ακόλουθη ιστοσελίδα: http://www.hist.msu.ru/Departments/Medieval/Cappelli/ . – Pelzer Auguste, Abréviations latines médiévales supplément au Dizionario di abbreviature latine ed italiane de Adriano Cappelli, Louvain: Publications universitaires – Paris: Béatrice Nauwelaerts, 1964. – Maria Francesca Tiepolo (a cura di), “Archivio di Stato di Venezia”, in Guida generale degli archivi di Stato italiani, vol. 4: S-Z, Roma: Ministero Beni Att. Culturali, 1994, pp. 857-1148. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ  Γενικά Αρχεία του Κράτους (ΓΑΚ), Αρχεία και συλλογές: http://www.gak.gr/ArchCol/eyret-00.html  Γεννάδειος Βιβλιοθήκη Αμερικανικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών, Ψηφιακή βιβλιοθήκη: http://www3.ascsa.edu.gr/archives/AdvancedSearch/tabid/209/language/el-GR/Default.aspx  Βενετία, Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών, Ψηφιοποιημένο αρχείο: http://eib.xanthi.ilsp.gr/gr/default.asp  Venezia, Archivio di Stato: http://www.archiviodistatovenezia.it/web/index.php?id=280  Venezia, Archivio di Stato, Scuola di Paleografia, Diplomatica e Archivistica: http://www.archiviodistatovenezia.it/web/index.php?id=317  Venezia, Museo Correr, Archivi: http://correr.visitmuve.it/it/il-museo/servizi-agli-studiosi/biblioteca/patrimonio/archivi/  Vaticano, Archivio Segreto: http://www.archiviosegretovaticano.va/  Vaticano, Scuola Vaticana di Paleografia, Diplomatica e Archivistica: http://www.scuolavaticanapaleografia.va/  Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού (Ε.Μ.Ν.Ε.): http://www.emne-mnimon.gr/greek/index.php  Ιστορία “ad fontes”. Ιστορία και “βοηθητικές επιστήμες”: https://istoriaadfontes.wordpress.com/%CF%80%CE%B7%CE%B3%CE%AD%CF%82/%CF%80%CE%AC%CF%80%CF%85%CF%81%CE%BF%CF%82-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BC%CE%B7%CE%BD%CE%AE-%CF%87%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%AF/%CF%80%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%B9%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1/  Ιόνιο Πανεπιστήμιο / Τμήμα Αρχειονομίας-Βιβλιοθηκονομίας. Μεταγραφές Ελληνικής και Λατινικής Παλαιογραφίας: http://dlib.ionio.gr/metagrafes/index.htm  Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ) / Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο: http://www.miet.gr/web/gr/archive/default.asp?categoryid=4  Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ): http://dlib.ionio.gr/metagrafes/index.htm  Μουσείο Μπενάκη, Κατάλογος Ιστορικών Αρχείων: https://www.benaki.gr/index.php?option=com_collections&view=collection&id=76&Itemid=511&lang=el