ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΓΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΕΙΑΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ.

Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού

Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές που θα παρακολουθήσουν το συγκεκριμένο μάθημα αναμένεται να: - λάβουν εξειδικευμένη γνώση για τα ειδικά θέματα της αγιολογίας της μεσοβυζαντινής και παλαιολόγειας περιόδου - γνωρίζουν σε βάθος τους σημαντικότερους συγγραφείς αγιολογικών κειμένων από τον 8ο ώς τον 15ο αιώνα - μπορούν να πραγματοποιήσουν εξειδικευμένη έρευνα στις πηγές και τη δευτερεύουσα βιβλιογραφία

Η μεσοβυζαντινή περίοδος ορίζεται ως η πλέον σημαντική για την ανάπτυξη της αγιολογικής γραμματείας. Ως αφετηρία ορίζεται η εικονομαχική περίοδος, κατά την οποία τα αγιολογικά κείμενα διεδραμάτισαν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο τόσο ως προς την καθιέρωση των αγίων που αντέδρασαν στη διδασκαλία των Εικονομάχων όσο και ως προς τη λειτουργική θεμελίωση της τιμής των αγίων, των ιερών εικόνων και των λειψάνων, την τιμή των οποίων αμφισβητούσαν οι Εικονομάχοι. Κατά την ίδια περίοδο διακρίνεται το αγιολογικό έργο που προέρχεται από προβεβλημένους για το εκκλησιαστικό και θεολογικό έργο τους Πατριάρχες, ενώ κατά τη μεταεικονομαχική περίοδο κυριαρχούν και οι τάσεις που διαμορφώνονται κατά τους προηγούμενους αιώνες: η μετάφραση και η συλλογή των προγενέστερων αγιολογικών κειμένων. Κύριοι φορείς τους αναδεικνύονται ο Νικήτας Παφλαγών και ο Συμεών Μεταφραστής. Κατά τους επόμενους αιώνες ώς το τέλος της βυζαντινής εποχής η αγιολογία εξακολουθεί να εξελίσσεται και να γνωρίζει σημαντικές εξάρσεις, όπως κατά την περίοδο του Ησυχασμού. Ταυτόχρονα αναπτύσσονται και νέα είδη, όπως τα νεομαρτυρολογικά κείμενα, για να εξαρθεί η τιμή των νέων μαρτύρων της Εκκλησίας μετά την επικράτηση του Ισλάμ στα βυζαντινά εδάφη. 1. H Aγιολογία της Εικονομαχικής περιόδου: Βασικά γνωρίσματα και τάσεις. 2. Ο όσιος Θεόδωρος ο Στουδίτης και το αγιολογικό έργο του 3. Οι Οικουμενικοί Πατριάρχες της Εικονομαχίας και το αγιολογικό τους έργο; Πατριάρχης Ταράσιος και Μεθόδιος Α´ Ομολογητής 4. Ο πατριάρχης Φώτιος και το αγιολογικό του έργο 5. Η αυτοκρατορική Αγιολογία του 10ου αιώνα: Λέων ΣΤ´ ο Σοφός, Κωνσταντίνος Ζ´ Πορφυρογέννητος και Αυτοκρατορικά Μηνολόγια. 6. Οι αγιολογικές Μεταφράσεις της μεσοβυζαντινής περιόδου: πρόσωπα και θεωρία 7. Το αγιολογικό έργο του Νικήτα Παφλαγόνα και του Συμεών Μεταφραστή 8. Η Βυζαντινή Αγιολογία του 11ου και 12ου αιώνα 9. Εκπρόσωποι της βυζαντινής Αγιολογίας του 13ου αιώνα: Θεόδωρος Μετοχίτης και Κωνσταντίνος Ακροπολίτης 10. Η αγιολογική ακμή της Παλαιολόγειας περιόδου 11. Οι θεολογικές συζητήσεις και η Αγιολογία του Ησυχασμού 12. Οι μεγάλοι εκπρόσωποι του 14ου αιώνα: Φιλόθεος Κόκκινος, Νικηφόρος Γρηγοράς, Νικηφόρος Κάλλιστος Ξανθόπουλος, πατριάρχης Κάλλιστος Α´ 13. Τάσεις και εκπρόσωποι του 15ου αιώνα: Η ανάπτυξη της νεομαρτυρικής γραμματείας - Μακάριος Μακρής, Συμεών Θεσσαλονίκης, Γεννάδιος Β´ Σχολάριος, Μανουήλ Κορίνθιος

Βίοι αγίων εικονομαχίας, Πανηγυρικά, Μεταφφράσεις, Μηνολόγια, Συναξάριο Κωνσταντινουπόλεως,

13-01-2015