ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ: 20ος ΑΙΩΝΑΣ

Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων

Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση των σπουδών οι φοιτητές/τριες: 1. Αποκτούν το βασικό γνωσιακό υπόβαθρο για τη νεώτερη και σύγχρονη αρχιτεκτονική δημιουργία (αρχιτέκτονες, ρεύματα, τάσεις, σχολές κ.α.). 2. Εξοικειώνονται με θέματα ιστορίας αρχιτεκτονικής και με τον τρόπο προσέγγισης και ανάλυσης της αρχιτεκτονικής του παρελθόντος. 3. Ασκούνται στην κριτική θεώρηση του δομημένου περιβάλλοντος και στον τρόπο εξέτασης των πολύπλευρων ζητημάτων που σχετίζονται με αυτό. 4. Έρχονται σε επαφή με τη θεωρία της αρχιτεκτονικής και με την ερμηνεία του αρχιτεκτονικού έργου μέσα από μία σειρά γεγονότων και πολιτισμών φαινομένων. 5. Κατανοούν τη συνθετική διαδικασία ως ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα με ποικίλες προεκτάσεις. 6. Αντιλαμβάνονται τη σύγχρονη αρχιτεκτονική ως ένα ζήτημα μακράς εξελικτικής πορείας, με όχι πάντα γραμμική και ομαλή αλληλουχία φάσεων.

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Αντικείμενο του μαθήματος είναι η αρχιτεκτονική δημιουργία του 20ου αιώνα, ως συνέπεια ή συνέργεια των έντονων πολιτισμικών, κοινωνικών και οικονομικοπολιτικών αλλαγών. Το ζήτημα προσεγγίζεται θεματικά, κυρίως (αλλά όχι αποκλειστικά) με χρονολογική αλληλουχία των γεγονότων και μέσα από συγκριτική και κριτική θεώρηση. Τα εξεταζόμενα έργα αναλύονται σε επίπεδο αισθητικό-μορφολογικό, λειτουργικό και τεχνολογικό-κατασκευαστικό. ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Στόχος του μαθήματος είναι η απόκτηση βασικών γνώσεων, αλλά και η κριτική θεώρηση της αρχιτεκτονικής δημιουργίας από τα τέλη του 19ου αιώνα έως τις αρχές του 21ου (κινήματα, ρεύματα, άνθρωποι, έργα). Στόχος είναι επίσης, να προσφερθεί στους φοιτητές/τριες ένα γενικό ιστορικό και θεωρητικό υπόβαθρο, απαραίτητο για τον εμπλουτισμό των συνθετικών ικανοτήτων τους, το οποίο παράλληλα να αλληλεπιδρά με τις γνώσεις άλλων επιστημονικών περιοχών και γνωστικών αντικειμένων των σπουδών τους. Ως κεντρικό ζητούμενο τίθεται η αντιληπτική σύνδεση του ιστορικού μαθήματος με ζητήματα του σύγχρονου αρχιτεκτονικού σχεδιασμού (λειτουργικές ανάγκες, ένταξη στο τοπίο και στον τόπο, μορφολογικές αναζητήσεις, κατασκευαστικές επιλύσεις κ.α.). ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ Επιγραμματικά αναφέρεται ότι στο μάθημα εξετάζονται οι εξής ενότητες: συνέχειες κι ανατροπές στον 19ο αιώνα, οι πρόδρομοι του Μοντερνισμού, Γερμανικός Εξπρεσιονισμός και Νέα Αντικειμενικότητα, Ρώσικη πρωτοπορία, Ιταλικός Φουτουρισμός και Ρασιοναλισμός, η ακμή του Μοντερνισμού, Ύστερος Μοντερνισμός, το Μοντέρνο στην Ελλάδα, Δομισμός και Μεταμοντέρνο, Αποδόμηση και σύγχρονες αναζητήσεις του 21ου αι. ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Το μάθημα διεξάγεται σε εβδομαδιαία βάση με διάρκεια 3 ώρες. Κάθε εβδομάδα γίνεται η ανάλυση μίας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου, συγκεκριμένα: 1. Εισαγωγή, 2. Συνέχειες και ανατροπές στον 19ο αιώνα, 3. Οι πρόδρομοι του Μοντερνισμού, 4. Γερμανικός Εξπρεσιονισμός και Νέα Αντικειμενικότητα, 5. Ρώσικη πρωτοπορία, 6. Ιταλικός Φουτουρισμός, 7. Η ακμή του Μοντερνισμού, 8. Ύστερος Μοντερνισμός, 9. Το Μοντέρνο στην Ελλάδα Ι, 10. Το Μοντέρνο στην Ελλάδα ΙΙ, 11. Δομισμός και Μεταμοντέρνο, 12. Μετανωτερικότητα, 13. Αποδόμηση. Το τελευταίο ημίωρο των τεσσάρων τελευταίων μαθημάτων πραγματοποιείται συζήτηση για την άσκηση και λύνονται οι μεθοδολογικές και όποιες άλλες απορίες των φοιτητών. Σε ορισμένα μαθήματα γίνεται προβολή ντοκιμαντέρ για έναν αντιπροσωπευτικό αρχιτέκτονα της αντίστοιχης περιόδου ή για ένα έργο. Σε προγραμματισμένες μέρες εκτός των ωρών του μαθήματος (κυρίως Σάββατα), προβλέπονται επισκέψεις σε αντιπροσωπευτικά κτίρια της πόλης για τη βιωματική αντίληψη των έργων. Συγκεκριμένα πραγματοποιούνται επισκέψεις στα κτίρια του Πανεπιστημίου, στο Αρχαιολογικό και Βυζαντινό Μουσείο, στο νέο Δημαρχείο κ.α.

Λέξεις Κλειδιά Νεώτερη αρχιτεκτονική κληρονομιά, Αφαίρεση, Λειτουργισμός, Μοντερνισμός, Διεθνές στυλ, Αρχιτεκτονική του μπετόν-αρμέ, Μετανεωτερικότητα

17-07-2019