Παιδαγωγοί και παιδαγωγική σκέψη στον ελληνόφωνο χώρο (19ος αιώνας-Μεσοπόλεμος)

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΠαιδαγωγοί και παιδαγωγική σκέψη στον ελληνόφωνο χώρο (19ος αιώνας-Μεσοπόλεμος) / Educators and Educational thought in the greek-speaking areas (19th century-Interwar period)
ΚωδικόςΠ1509
ΣχολήΦιλοσοφική
ΤμήμαΦιλοσοφίας και Παιδαγωγικής
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
Υπεύθυνος/ηΒασίλειος Φούκας
ΚοινόΌχι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID280009209

Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής (2011-σήμερα)

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 52
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
ΠαιδαγωγικήΥποχρεωτικό Κατ' Επιλ. ΚατεύθυνσηςΧειμερινό/Εαρινό-6

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΠαιδαγωγοί και παιδαγωγική σκέψη στον ελληνόφωνο χώρο (19ος αιώνας-Μεσοπόλεμος)
Ακαδημαϊκό Έτος2019 – 2020
Περίοδος ΤάξηςΕαρινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Ώρες Εβδομαδιαία3
Ώρες Συνολικά39
Class ID
600149030

Πρόγραμμα Τάξης

ΚτίριοΣχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας
ΌροφοςΙσόγειο
ΑίθουσαΑΙΘΟΥΣΑ 113 (112)
ΗμερολόγιοΤρίτη 16:00 έως 18:30
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Επιστημονικής Περιοχής
  • Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Να γνωρίσουν οι φοιτητές/τριες και να παρουσιάσουν τη ‘βιοπορεία’ των παιδαγωγών με τους οποίους θα ασχοληθούν. Να παρουσιάσουν την εργογραφία τους. Να παρουσιάσουν, να σχολιάσουν και να ερμηνεύσουν, με βάση το ιστορικό-εκπαιδευτικό-κοινωνικό-οικονομικό πλαίσιο, την παιδαγωγική θεωρία κάθε παιδαγωγού. Να παρουσιάσουν και να ερμηνεύσουν: α) τις απόψεις του/της παιδαγωγού για το προφίλ και το ρόλο του εκπαιδευτικού, και, β) τη συμβολή τους στην εξέλιξη της Παιδαγωγικής ως θεωρίας και επιστήμης.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Ι. Εισαγωγικά Εισαγωγή στη θεματική 2 (α) Κατανομή εργασιών (β) Τεχνικά χαρακτηριστικά συγγραφής εργασιών (γ) Ιστορική – ερμηνευτική μέθοδος 3 ΙΙ. Η Παιδαγωγική του Διαφωτισμού Η «πρώιμη» φάση της Παιδαγωγικής θεωρίας και επιστήμης στον ελληνόφωνο χώρο (18ος αιώνας – πρώτες δεκαετίες 19ου αιώνα) 4 ΙΙΙ. Η Παιδαγωγική θεωρία και επιστήμη στην Ελλάδα κατά τον 19ο αιώνα Η Παιδαγωγική στα Διδασκαλεία αρρένων και στο Διδασκαλείο της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας: Πρόσωπα και προγράμματα IV. Η θεσμοποίηση της Παιδαγωγικής επιστήμης στην Ελλάδα (τέλη 19ου αιώνα – Μεσοπόλεμος) Η Παιδαγωγική στις Φιλοσοφικές Σχολές Αθηνών και Θεσσαλονίκης (τέλη 19ου αιώνα – Μεσοπόλεμος) 5 Ι. 18ος αιώνας – αρχές 19ου αιώνα Ιώσηπος Μοισιόδαξ (1725;-1800) 6 II. Η Παιδαγωγική στο Διδασκαλείο αρρένων Αθηνών (1834-1864) Ιωάννης Κοκκώνης Γεώργιος Παγών 7 ΙΙΙ. Η Παιδαγωγική στα Διδασκαλεία αρρένων (1878 κ.ε.) Χαρίσιος Παπαμάρκου (1844-1906) 8 IV. Η Παιδαγωγική στο Διδασκαλείο θηλέων της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (19ος αι.) Λέων Μελάς (1812-1879) Αριστείδης Σπαθάκης (1837-1897) V. Η Παιδαγωγική στα Διδασκαλεία του έξω ελληνισμού Καλλιόπη Κεχαγιά (1839-1905) Σαπφώ Λεοντιάς (1832-1900) 9 VI. Η Παιδαγωγική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (19ος αι.) Ιωάννης Πανταζίδης (1827-1900) Δημήτριος Ζαγγογιάννης (1860-1904) 10 VII. Η Παιδαγωγική στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Θεσσαλονίκης (α΄ μισό 20ού αι.) Νικόλαος Εξαρχόπουλος (1874-1960) Αλέξανδρος Δελμούζος (1880-1956)
Λέξεις Κλειδιά
παιδαγωγοί, έλληνες, παιδαγωγική, θεωρία, διδασκαλία
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Διαφάνειες
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
email, elearning, power point
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις150,6
Σεμινάρια241,0
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων301,2
Συγγραφή εργασίας / εργασιών401,6
Εξετάσεις30,1
Αυτοτελής μελέτη και προετοιμασία για τις εξετάσεις381,5
Σύνολο1506
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Για την αξιολόγηση των φοιτητών και φοιτητριών, που έχουν επιλέξει το σεμινάριο Π 1509, θα συνυπολογιστούν: α) η παρουσία τους στα σεμινάρια (οι παρακολουθήσεις είναι υποχρεωτικές), β) η συμμετοχή τους και οι κριτικές παρεμβάσεις τους στη διάρκεια του σεμιναρίου (10%), γ) η εκπόνηση (25%) και προφορική παρουσίαση της εργασίας τους (15%) και δ) η επίδοσή τους στη γραπτή εξέταση (50%), στο τέλος του εξαμήνου.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εργασία (Συμπερασματική)
  • Δημόσια Παρουσίαση (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1. Β. Φούκας (2014), Η παιδαγωγική θεωρία και επιστήμη στην Ελλάδα (18ος και 19ος αιώνας): Βασικοί εκπρόσωποι – αντιπροσωπευτικά κείμενα, Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Κυριακίδη. ISBN: 978-618-5105-20-4. 2. Χρ. Αντωνίου (2011), Παιδαγωγοί και παιδαγωγική στην Ελλάδα, Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη. ISBN: 978-960-16-4260-4.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Χρ. Αντωνίου, Παιδαγωγοί και Παιδαγωγική στην Ελλάδα, Πατάκη, Αθήνα 2011. Σ. Ζιώγου, Η Μέση Εκπαίδευση των κοριτσιών στην Ελλάδα (1830-1893), Ι.Α.Ε.Ν.-Γ.Γ.Ν.Γ., Αθήνα 1986. Σ. Ζιώγου - Θ. Χασεκίδου - Β. Φούκας, Παιδαγωγικά περιοδικά στην Ελλάδα κατά το 19ο αιώνα: Παρουσίαση και περιεχόμενα, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2005. Π. Μ. Κιτρομηλίδης, Ι. Μοισιόδαξ: Οι συντεταγμένες της βαλκανικής σκέψης τον 18ο αιώνα, Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα 1985. Κ. Μπίκος, «Η εξέλιξη της Παιδαγωγικής Επιστήμης και ο ρόλος της στην εκπαίδευση των Ελλήνων εκπαιδευτικών», Παιδαγωγική Επιθεώρηση, τχ. 27, 1998, σσ. 71-95. Σ. Μπουζάκης (επιμ.), Πανόραμα Ιστορίας της Εκπαίδευσης. Όψεις και Απόψεις, τόμ. Α΄ - Β΄, Gutenberg, Αθήνα 2011. Σ. Μπουζάκης – Χρ. Τζήκας, Η κατάρτιση των δασκάλων-διδασκαλισσών και των νηπιαγωγών στην Ελλάδα, τόμ. Α΄: Η περίοδος των Διδασκαλείων, Gutenberg, Αθήνα 2002. Ο παιδαγωγός Χαρίσιος Παπαμάρκου (1844-1906), Πρακτικά Επιστημονικής Διημερίδας, Ι.Α.Ν.Ε. – Δήμος Βελβεντού, Βελβεντό 2003. Π. Παπακωνσταντίνου & Α. Ανδρέου, Τα Διδασκαλεία και η ανάπτυξη της παιδαγωγικής σκέψης 1875-1914, Εκδόσεις Οδυσσέας, Αθήνα 1992.. Χ. Πατρινέλης, «Από την άλωση ως τις απαρχές της πρώτης αναγεννήσεως της Παιδείας», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμ. Ι΄: Ο ελληνισμός υπό ξένη κυριαρχία (περίοδος 1453-1669) Τουρκοκρατία – Λατινοκρατία, Αθήνα 1977, σσ. 367-377. A. Reble, Ιστορία της Παιδαγωγικής, μτφρ. Θ. Δ. Χατζηστεφανίδης – Σοφία Θ. Χατζηστεφανίδη-Πολυζώη, εκδόσεις Δ. Παπαδήμα, Αθήνα 20025. Ν. Π. Τερζής, «Σκέψεις για την ελληνική εκπαίδευση κατά την οθωμανική περίοδο με έμφαση τον Ανώτερο κύκλο σπουδών στην Πατριαρχική Σχολή Κωνσταντινουπόλεως (1759-1821). Μια νέα σκοπιά σε ένα παλαιό ζήτημα», στο: Η Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή. Ιστορία και Προσφορά, Πρακτικά Επιστημονικής Ημερίδας, Εταιρεία Μελέτης της καθ’ ημάς Ανατολής, Αθήνα 2004, σσ. 17-59. Ν. Π. Τερζής, Η παιδαγωγική του Αλέξανδρου Π. Δελμούζου. Συστηματική εξέταση του έργου και της δράσης του, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 20062. Ν. Π. Τερζής, Μελέτη της εκπαίδευσης του Νεοελληνισμού. Πριν από το κράτος-έξω από το κράτος-στο κράτος, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2010. Χρ. Τζήκας, Ι. Π. Κοκκώνης: Ο ρόλος του στη θεμελίωση και τα πρώτα βήματα της δημοτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, Gutenberg, Αθήνα 1999. Φ. Τσιρίκογλου-Λαγούδα, Ο Θεσσαλός λόγιος-παιδαγωγός του Νεοελληνικού Διαφωτισμού Κωνσταντίνος Μ. Κούμας: η ζωή – το έργο του – οι ιδέες του, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1997. Β. Φούκας, Η παιδαγωγική κατάρτιση των εκπαιδευτικών Μέσης Εκπαίδευσης στην Ελλάδα (1837-1910): αναζητήσεις, θέσεις, προοπτικές, Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2005. Β. Φούκας, Η Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης: Σπουδές, σπουδαστές και σπουδάστριες κατά την περίοδο του μεσοπολέμου (1926-1940), Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2010. Χ. Χαρίτος, Ο ιδρυτικός νόμος για τα Δημοτικά σχολεία. Γαλλικές και Γερμανικές επιδράσεις. Συμβολή στην ιστορία των εκπαιδευτικών θεσμών, Εκδόσεις Π. Ζησιμάτος, Βόλος 2010.
Τελευταία Επικαιροποίηση
12-02-2020