ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΙΙ: ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΚΟΙΝΗ ΕΩΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ
| Τίτλος | ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΙΙ: ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΚΟΙΝΗ ΕΩΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ / GREEK LANGUAGE II:FROM HELLENISTIC KOINE TO MEDIEVAL GREEK |
| Κωδικός | ΓΛΩ305 |
| Σχολή | Φιλοσοφική |
| Τμήμα | Φιλολογίας |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600000713 |
Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Φιλολογίας 2015-σήμερα
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 417
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| ΚΟΡΜΟΣ | Υποχρεωτικό | 3 | 2 | 5 |
| Τίτλος | ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΙΙ: ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΚΟΙΝΗ ΕΩΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2019 – 2020 |
| Περίοδος Τάξης | Χειμερινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Ώρες Συνολικά | 39 |
| Class ID | 600149039
|
| Τμήμα | Διδάσκοντες |
|---|---|
| 1. ΚΥΡΙΑΖΗΣ Δ.(ΜΕ-Ω) | Δώρης Κυριαζής |
| 2. ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ Γ.(Α-ΜΑ) |
Πρόγραμμα Τάξης
| Κτίριο | Φιλοσοφική (Νέα) |
| Όροφος | Όροφος 1 |
| Αίθουσα | ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ 101 (133) |
| Ημερολόγιο | Δευτέρα 08:30 έως 11:00 |
| Κτίριο | Φιλοσοφική (Νέα) |
| Όροφος | Όροφος 1 |
| Αίθουσα | ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ 101 (133) |
| Ημερολόγιο | Πέμπτη 08:30 έως 11:00 |
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600149039
- Στον ιστοχώρο του Τμήματος: https://www.lit.auth.gr/node/131
- eLearning (Moodle):
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
- Αγγλικά (Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα μπορούν:
(α) Να κατανοήσουν τους παράγοντες και μηχανισμούς που οδηγούν στη γλωσσική αλλαγή και να είναι σε θέση να εντοπίζουν στοιχεία της μέσα από κείμενα διάφορων περιόδων της ιστορίας της ελληνικής.
(β) Να συνειδητοποιήσουν την ουσία της διαχρονίας ως αθροίσματος διαδοχικών συγχρονιών και της εκάστοτε συγχρονίας ως συνδυασμού παλαιότερων και νεότερων στοιχείων που προωθούν τη γλωσσική αλλαγή στο πλαίσιο της γλωσσικής συνέχειας.
(γ) Να κατανοήσουν τον διττό χαρακτήρα της ελληνικής ως συνδυασμού στοιχείων της προφορικής/λαϊκής και γραπτής/λόγιας γλωσσικής παράδοσης.
(δ) Να αναπτύξουν κριτική στάση σε σχέση με τα ιδεολογήματα περί «ανωτερότητας» και «συντηρητικότητας» της ελληνικής.
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
- Λήψη αποφάσεων
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα ασχολείται με την παρακολούθηση των κύριων φωνολογικών, μορφοσυντακτικών και λεξιλογικών αλλαγών που υπέστη η ελληνική κατά την ελληνιστική εποχή και στη συνέχεια κατά την πρώιμη και όψιμη μεσαιωνική περίοδο. Στο πλαίσιο αυτό, συνεχίζοντας το «ταξίδι» μας στον χρόνο και τον χώρο, αναφερόμαστε συνοπτικά στην ενδιάμεση θέση της ελληνιστικής κοινής ως ποιοτικής μετεξέλιξης της αρχαίας και σημείου εκκίνησης χαρακτηριστικών που συν τω χρόνω «λαξεύουν» τη φυσιογνωμία της μεσαιωνικής (και αργότερα της νέας ελληνικής). Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην έννοια της γλωσσικής αλλαγής και των παραγόντων/μηχανισμών που την προκαλούν καθώς και στους τρόπους ανίχνευσής της μέσα από διάφορες πηγές.
Η προβληματική της αξιοποίησης των πηγών και τα συναφή μεθοδολογικά ζητήματα μας οδηγούν στην επισήμανση της προτεραιότητας του προφορικού λόγου έναντι του γραπτού, ακόμη και όταν ο τελευταίος αποτελεί τη μοναδική σχεδόν πηγή της ιστορίας της γλώσσας. Οι αλλαγές της προφορικής γλώσσας καθίστανται έτσι κομβικό σημείο των αναζητήσεών μας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αγνοούμε την ύπαρξη της λόγιας γραπτής και την επίδρασή της στην προφορική. Τέλος, η διαχρονική προσέγγιση που επιχειρείται στο πλαίσιο του μαθήματος αυτού βασίζεται στη θεώρηση της διαχρονίας ως αθροίσματος διαδοχικών συγχρονιών, και της εκάστοτε συγχρονίας ως συνδυασμού και συνύπαρξης παλαιότερων και νεότερων στοιχείων, που αφενός προωθούν τη γλωσσική αλλαγή και αφετέρου διασφαλίζουν τη γλωσσική συνέχεια.
Λέξεις Κλειδιά
Ελληνιστική κοινή, μεσαιωνική ελληνική, γλωσσική αλλαγή
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 56 | 2 | ✓ | ✓ | ✓ |
| Εξετάσεις | 84 | 3 | ✓ | ✓ | |
| Σύνολο | 140 | 5 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Συμπερασματική)
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
R. Browning, Η Ελληνική Γλώσσα, Μεσαιωνική και Νέα. Εκδόσεις Παπαδήμα.
Μ. Τριανταφυλλίδης, Νεοελληνική Γραμματική. Ιστορική εισαγωγή. 3ος τόμων των Απάντων, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 2017.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Adrados F., Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: Από τις απαρχές ως τις μέρες μας. [Μετάφραση Α. Lecumberri από το πρωτότυπο Historia de la Lengua Griega. De los origenes a nuestros dias, 1999], Αθήνα 2003.
Ανδριώτης Ν., Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 1981.
Bubenik V., Morphological and syntactic change in Medieval Greek and South Slavic languages, Lincom Europa, München 2001.
Εideneier Η., Όψεις της ιστορίας της ελληνικής γλώσσας από τον Όμηρο έως σήμερα. [Μετάφραση Ευ. Θωμαδάκη από το πρωτότυπο Von Rhapsodie zu Rap: Aspekte der griechischen Sprachgeschichte von Homer bis heute, 1999], Αθήνα 2004.
Κοπιδάκης, Μ. (επιμ.), Ιστορία της ελληνικής γλώσσας, Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1999.
Thomson G., Η ελληνική γλώσσα, αρχαία και νέα, β΄ έκδοση (α΄ έκδοση 1964), Αθήνα 1989.
Tonnet H., Ιστορία της ελληνικής γλώσσας. Η διαμόρφωσή της, [Μετάφραση Μ. Καραμάνου – Π. Λιαλιάτσης από το πρωτότυπο Histoire du grec moderne. La formation d’une langue, Paris 1993], Αθήνα 1995.
Χατζιδάκις Γ., Σύντομος ιστορία της ελληνικής γλώσσης, Αθήνα 1915.
Τελευταία Επικαιροποίηση
03-02-2020
