Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Να γνωρίσουν την πρώιμη και μεσσιανική ιστορία του Ισλάμ με έμφαση στα διασπαστικά κινήματα που προέκυψαν εντός της μουσουλμανικής κοινότητας από τις απαρχές της με κεντρική τη θεωρία του Μάχντη, του εσχατολογικού σωτήρα και λυτρωτή νστο Ισλάμ. Να είναι σε θέση να συνθέτουν τα διαφορετικά γεγονότα και να διασπαστικές ομάδες που γεννήθηκαν εξαρχής στο Ισλάμ και να κάνουν την αναγωγή στο σήμερα.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Στο Ισλάμ παρατηρείται εξαρχής η γέννηση πολλών ρευμάτων σκέψης και πολιτικής διαπάλης συνυφασμένης με μια μεγάλη ποικιλία εσχατολογικών αντιλήψεων με μεσσιανικούς και χιλιαστικούς θρύλους. Οι αντιλήψεις αυτές, φαινόμενο κοινωνικής και πολιτικής αντίδρασης σε δυσμενείς ιστορικές συγκυρίες και καταστάσεις, πήραν μια εδική εσχατολογική και μεσσιανική χροιά στους σιίτες μουσουλμάνους, όπου αναπτύχθηκε η διδασκαλία για τον τελευταίο αρχηγό της κοινότητας, τον ιμάμη, ο οποίος βρίσκεται σε κατάσταση απόκρυψης και θα έρθει κατά τους έσχατους καιρούς για να σώσει τον κόσμο. Η βασική ιδέα της σιιτικής σκέψης περί εσχατολογικού ιμάμη που θα επιστρέψει στο τέλος του κόσμου με την θρυλική μορφή του Μάχντη (Mahdî), δηλαδή του σωτήρα και ελευθερωτή, γρήγορα εισχώρησε και στον υπόλοιπο ισλαμικό κόσμο και αποτελεί σήμερα μια κοινώς αποδεκτή προσδοκία. Στο μάθημα αυτό διαγράφεται όλη η θρησκευτική και πολιτική διαπάλη του πρώιμου, μεσαιωνικού, νεώτερου και σύγχρονου Ισλάμ και τα αποκαλυπτικά και μεσσιανικά ισλαμικά κινήματα.
Μαθησιακά Αποτελέσματα: Να γνωρίσουν την πρώιμη και μεσσιανική ιστορία του Ισλάμ με έμφαση στα διασπαστικά κινήματα που προέκυψαν εντός της μουσουλμανικής κοινότητας από τις απαρχές της με κεντρική τη θεωρία του Μάχντη, του εσχατολογικού σωτήρα και λυτρωτή νστο Ισλάμ. Να είναι σε θέση να συνθέτουν τα διαφορετικά γεγονότα και να διασπαστικές ομάδες που γεννήθηκαν εξαρχής στο Ισλάμ και να κάνουν την αναγωγή στο σήμερα.
Λέξεις Κλειδιά
μαχντισμός, επαναστατικά κινήματα, σιιτισμός, σουννιτισμός, θεολογία και πολιτική
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Αγγελική Ζιάκα, Το Σιιτικό Ισλάμ. Κοινωνικές και πολιτικες προεκτάσεις στη Μ.Ανατολή, εκδ. Κορν. Σφακιανάκη, Θεσσαλονικη, 2004
Αγγελική Ζιάκα, Μεσσιανικές Προσδοκίες στο Ισλάμ, στο Η Μεσσιανική Ιδέα και οι Μεταμορφώσεις της, επιμ. Σταύρος Ζουμπουλάκης, εκδ. Άρτος Ζωής, Αθήνα 2011
Αγγελική Ζιάκα, Διαμάχη στους Κόλπους του Ισλάμ. Η δυναμική του Σιιτικού Ισλάμ στη Μέση Ανατολή, επιμ. Φ. Τσιμπιρίδου και Δ. Σταματόπουλος, εκδ. Κριτική, Αθήνα 2008
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Fowden, G., Before and After Muhammad, Princeton University Press, 2014.
Σημειώσεις Μαθήματος για τα πρώιμα και μέσης περιόδου επαναστατικά και μεσσιανικά κινήματα στο Ισλάμ