Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Η κατανόηση, από τη μεριά των φοιτητών, γενικότερα του περιεχομένου της Φαρμακογνωσίας και ειδικότερα των ουσιών που ανήκουν στις ομάδες των υδατανθράκων, των λιπιδίων, καθώς και των φαινολών και των παραγώγων τους. Για την επίτευξη των στόχων αυτών παρουσιάζονται οι φυσικές, χημικές και βιολογικές ιδιότητες των παραπάνω ουσιών, η χημική τους κατάταξη, η βιοσύνθεσή τους και οι δρόγες στις οποίες περιέχονται. Επίσης, θα συζητηθούν οι χρήσεις των δρογών των οποίων τα κύρια δραστικά συστατικά ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες φυσικών προϊόντων. Επιπλέον, στα πλαίσια των εργαστηριακών ασκήσεων οι φοιτητές θα γνωρίσουν και θα αναλύσουν δρόγες που περιλαμβάνονται στην Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία 5, χρησιμοποιώντας τις ενδεικνυόμενες μεθόδους ανάλυσης (μικροσκοπικός και φυτοχημικός έλεγχος).
Δεξιότητες: Εξοικείωση με βασικές έννοιες της Φαρμακογνωσίας. Επίσης, γνώση των φυτοχημικών ομάδων των υδατανθράκων, των λιπιδίων και των φαινολών καθώς και των δρογών που τις εμπεριέχουν. Εξοικείωση στη χρήση μικροσκοπίου, και απλών εργαστηριακών υλικών. Εξοικείωση στην ανεύρεση βιβλιογραφίας και χρήση Η/Υ (για όσους κάνουν εργασία)
Περιεχόμενο Μαθήματος
Εισαγωγή: Γενικά, προδιαγραφές ελέγχου δρογών και συστατικών φυτικής προέλευσης της Ευρωπαϊκής Φαρμακοποιίας (Φυτοχημικοί, μικροσκοπικοί κ.α.). Γενικό σχήμα βιοσυνθετικών οδών σχηματισμού ομάδων φυτοχημικών δομών. Πρωτογενείς μεταβολίτες, δευτερογενείς μεταβολίτες.
Υδατάνθρακες: Μονοσακχαρίτες, ολιγοσακχαρίτες, πολυσακχαρίτες. Ομογενείς πολυσακχαρίτες, ετερογενείς πολυσακχαρίτες (κόμμεα και βλένες). Κυανογενετικοί γλυκοζίτες, θειογλυκοζίτες. Θρεπτικές ίνες.
Φυτικά λιπίδια: Λιπαρά οξέα, τριγλυκερίδια. Απαραίτητα λιπαρά. Βιοσύνθεση λευκοτριενίων, προσταγλανδινών,, θρομβοξανίων.
Φαινόλες και παράγωγες χημικές δομές: Γενικά, φυσικές και χημικές ιδιότητες, παραλαβή, εκχύλιση και ανίχνευση, βιολογικές ιδιότητες, βιοειδικές αντιδράσεις των φαινολικών ενώσεων, γενικά αντιδραστήρια ανίχνευσης φαινολικών δομών.
Απλές φαινολικές ενώσεις, βενζοϊκά οξέα, κινναμωμικά οξέα, κουμαρίνες, λιγνάνια, φλαβονοειδή, ταννίνες, κινόνες.
Εργαστηριακές ασκήσεις:
Μικροσκοπικός, μακροσκοπικός και Φυτοχημικός έλεγχος δρογών της Ευρωπαϊκής Φαρμακοποιίας. Παραλαβή εκχυλισμάτων,εμπλουτισμός, απομόνωση, ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός βιοδραστικών συστατικών φαρμακευτικών φυτών με χημικές και χρωματογραφικές μεθόδους. Χημικές αντιδράσεις ανίχνευσης φαινολικών ενώσεων, Απομονώσεις φυσικών προϊόντων.