Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι φοιτητές αναμένεται ότι στα πλαίσια του μαθήματος θα:
Κατανοήσουν την έννοια της αρχιτεκτονικής και γενικότερα του δομημένου περιβάλλοντος, καθώς και την έννοια του χώρου και της αντίληψής του στις διάφορες εποχές
Διευρύνουν την ανθρωπιστική τους παιδεία Κατανοήσουν και θα εκτιμήσουν τα μνημεία του παρελθόντος, απώτερου και πλέον πρόσφατου, και θα ευαισθητοποιηθούν σε θέματα αρχιτεκτονικής κληρονομιάς
Κατανοήσουν την σχέση της αρχιτεκτονικής με τις εικαστικές και τις εφαρμοσμένες τέχνες
Εξασκηθούν στην παρατήρηση και ερμηνεία του δομημένου περιβάλλοντος και θα βελτιώσουν τις εκφραστικές τους ικανότητες στο καλλιτεχνικό τους πεδίο
Αποκτήσουν διδακτική και παιδαγωγική επάρκεια Γνωρίσουν και θα μάθουν τα αρχιτεκτονικά επιτεύγματα από την την Αναγέννηση ώς τις αρχές του 20ού αιώνα.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα προσφέρει μία συνολική επισκόπηση της αστικοποίησης και της αρχιτεκτονικής παραγωγής στη Δυτική Ευρώπη και την Αμερική από την Αναγέννηση ώς τις αρχές της νεωτερικότητας. Γίνεται σύντομη παρουσίαση και κριτική ανάλυση των εδραιωμένων αντιλήψεων για την εμφάνιση, εξέλιξη και παρακμή των κυρίαρχων αρχιτεκτονικών ρευμάτων της κάθε περιόδου, αλλά και του θεωρητικού λόγου που αναπτύσσεται παράλληλα και επηρεάζει την αρχιτεκτονική παραγωγή. Η εξέταση βασίζεται στη σύνδεση του ευρύτερου ιστορικού – πολιτικού και πολιτισμικού πλαισίου, που διαμόρφωσε και διαμορφώθηκε από τις εξελίξεις στην εδραίωση του αστικού πολιτισμού της Δυτικής Ευρώπης, και των εκάστοτε αρχιτεκτονικών ρευμάτων. Παρουσιάζονται, αναλύονται και ερμηνεύονται έργα- κλειδιά, που συμπυκνώνουν και αντιπροσωπεύουν τους πολιτισμικούς επικαθορισμούς κάθε περιόδου, οι οποίοι με τη σειρά τους διαμορφώνουν τις εξελίξεις στο πέρασμα του χρόνου. Αναλύονται έτσι με συνοπτικό τρόπο οι θεωρίες για τις συνέχειες και τις τομές στην εξέλιξη της Δυτικής Αρχιτεκτονικής της περιόδου. Συγκεκριμένα τα μαθήματα οργανώνονται ως εξής:
1. Η πρώιμη Αναγέννηση στη Φλωρεντία. Brunelleschi και Alberti.
2. Η ώριμη Αναγέννηση στη Ρώμη. Bramante. Ύστερη Αναγέννηση και Μανιερισμός. Μichellangelo και Palladio.
3. H Αναγέννηση πέρα από τις Άλπεις. Γαλλία, Ισπανία και Αγγλία. Ο Γαλλικός κλασικισμός.
4. Aρχιτεκτονική του Mπαρόκ στην Ιταλία.
5. Μπαρόκ και Ροκοκό στις Γερμανόφωνες χώρες, τη Γαλλία, την Αγγλία και την Ισπανία.
6. H επιστροφή στον Kλασικισμό στην Aγγλία και στη Γαλλία. Ο Παλλαδιανισμός και ο αρχαιολογικός νεοκλασικισμός. Ο επαναστατικός νεοκλασικισμός και η ουτοπική αρχιτεκτονική.
7. Ο Ρομαντισμός και οι έννοιες του υψηλού και του γραφικού. Η γοτθική αναβίωση κατά τον 18ο αιώνα. Ο Αγγλικός κήπος.
8. Ο Διεθνής Nεοκλασικισμός κατά τον 19ο αιώνα. Γερμανία, Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία. Το στυλ Greek Revival στις ΗΠΑ.
9. H École des Beaux-Arts. Ο ιστορισμός και ο εκλεκτικισμός. Πρώιμη και ώριμη γοτθική αναβίωση κατά τη βικτωριανή εποχή στην Αγγλία.
10. Η αρχιτεκτονική στην Ελλάδα κατά τον 19ο αιώνα. Ο ελληνικός νεοκλασικισμός. Ο νεοκλασικισμός, ο ιστορισμός και ο εκλεκτικισμός στη Θεσσαλονίκη.
11. H αρχιτεκτονική της τεχνολογίας: Mεταλλικές κατασκευές (γέφυρες, εργοστάσια, στοές, αγορές, σιδηροδρομικοί σταθμοί). Oι Διεθνείς Eκθέσεις
12. H Σχολή του Σικάγου και η γέννηση των ουρανοξυστών.
13. Tο κίνημα Arts and Crafts. H αναβίωση της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Tο Art Nouveau.
Λέξεις Κλειδιά
Αναγέννηση, Μπαρόκ, Ροκοκό, Νεοκλασικισμός. Ιστορισμός, Εκλεκτικισμός, Arts and Crafts, Art Nouveau, Μεταλλικές κατασκευές, Σχολή Σικάγου
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Γ. Λάββα, Επίτομη Ιστορία της Αρχιτεκτονικής, Θεσσαλονίκη, 2002.
Δ. Φιλιππίδη, Νεοελληνική αρχιτεκτονική, Αθήνα, 1984.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
J. Gympel (μετάφραση Α. Χατζηανδρέου), Ιστορία της Αρχιτεκτονικής. Από την αρχαιότητα έως σήμερα, εκδ. Κöneman, 2006, σ. 42-82.
D. Watkin (μετάφραση Κ. Κουρεμένος), Ιστορία της Δυτικής Αρχιτεκτονικής, Αθήνα 2007, σ. 213-564.
R. Furneau-Jordan (μετάφραση Δ. Ηλίας), Ιστορία της Αρχιτεκτονικής, Αθήνα, 1981, σ. 219-420.
E. Gombrich (μετάφραση Λ. Κάσδαγλη), Το χρονικό της τέχνης, Αθήνα, 1998.
Μ. Μπίρης, Μ. Καρδαμίτση-Αδάμη, Νεοκλασική αρχιτεκτονική στην Ελλάδα, Αθήνα,2001.