ΣΧΟΛΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΙΙ

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΣΧΟΛΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΙΙ / School Education II (curriculum and other pedagogical texts, resources and practices)
ΚωδικόςΣΧΠΙΙ400
ΣχολήΦιλοσοφική
ΤμήμαΦιλοσοφίας και Παιδαγωγικής
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
Υπεύθυνος/ηΒασιλική Παπαδοπούλου
ΚοινόΝαι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID280009329

Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής (2011-σήμερα)

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 5
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
ΚορμόςΥποχρεωτικόΧειμερινό/Εαρινό-5

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΣΧΟΛΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΙΙ
Ακαδημαϊκό Έτος2019 – 2020
Περίοδος ΤάξηςΧειμερινή
Ώρες Εβδομαδιαία3
Class ID
600158464
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Επιστημονικής Περιοχής
  • Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
  • Eξ απoστάσεως εκπαίδευση
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
  • Αγγλικά (Εξέταση)
  • Γερμανικά (Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Σκοπός του μαθήματος είναι οι φοιτητές και οι φοιτήτριες να κατανοήσουν τα μοντέλα, τον σχεδιασμό/την ανάπτυξη και την ανάλυση των προγραμμάτων σπουδών, τη θεωρία και την παραγωγή των μέσων διδασκαλίας και μάθησης (του σχολικού βιβλίου, του υπόλοιπου έντυπου και ψηφιακού υλικού) και το σχεδιασμό, τη μεθόδευση και την αξιολόγηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, στο πλαίσιο του ακαδημαϊκού-παραδοσιακού, του συμπεριφοριστικού, του εποικοδομητικού και του κριτικού «παραδείγματος», καθώς και των αναδυόμενων μετανεωτεριστικών λόγων (discourses).
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Περιεχόμενα μάθησης, χρονοδιάγραμμα Εισαγωγή στη Σχολική Παιδαγωγική: Επιστημολογικός προσδιορισμός, αντικείμενο, κατευθύνσεις, έρευνα (πεδία της σχετικής έρευνας και μεθοδολογικά ‘παραδείγματα’). Θεωρίες του σχολείου, το εκπαιδευτικό σύστημα και η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση (1ο μάθημα) Ενότητα πρώτη: Το παραδοσιακό σχολείο και η εξέλιξή του Α) Θεωρητικά ερείσματα: Η νοησιαρχική και η ρεαλιστική θεωρία αγωγής. Β) Η γέννηση του νεωτερικού σχολείου, του παραδοσιακού «παραδείγματος» και η εξέλιξή του. Γ) Χώρος, χρόνος, κείμενα και εκπαιδευτικές πρακτικές στο «παραδοσιακό» σχολείο. Η ακαδημαϊκή ιδεολογία του προγράμματος σπουδών (το πρόγραμμα των περιεχομένων ως μοντέλου σχεδιασμού των προγραμμάτων σπουδών, διάταξη των περιεχομένων διδασκαλίας και μάθησης, ο ρόλος του σχολικού βιβλίου, η εκπαιδευτική διαδικασία και η παραδοσιακή διδακτική, μορφές και μέθοδοι διδασκαλίας, η πορεία της διδασκαλίας, η εξέταση του μαθητή και της μαθήτριας). Δ) Κριτική του παραδοσιακού «παραδείγματος» (2ο μάθημα). Ενότητα δεύτερη: Το συμπεριφοριστικό εκπαιδευτικό «παράδειγμα» και η εξέλιξή του Α) Θεωρητικά ερείσματα: Ο συμπεριφορισμός και η εμπειρική Παιδαγωγική. Η ιδεολογία της κοινωνικής αποτελεσματικότητας του προγράμματος σπουδών. Β) Το πρόγραμμα «σκοπών και στόχων» ως μοντέλο σχεδιασμού των προγραμμάτων σπουδών: 1) Σκοποί και στόχοι. Ταξινομίες διδακτικών στόχων. 2) Περιεχόμενα μάθησης, 3) Μεθόδευση της διδασκαλίας: Το συμπεριφοριστικό διδακτικό μοντέλο. Η διαφοροποίηση της σχολικής εργασίας. 4) Οι διδακτικές μηχανές και ο Η/Υ στην εκπαιδευτική διαδικασία. 5) «Αντικειμενικού» τύπου αξιολόγηση της σχολικής επίδοσης: (Ι) διαγνωστική αξιολόγηση, (ΙΙ) διαμορφωτική αξιολόγηση και (ΙΙΙ) συνολική αξιολόγηση. Γ) Κριτική του συμπεριφοριστικού «παραδείγματος» (3ο, 4ο και 5ο μάθημα). Ενότητα τρίτη: Το εποικοδομητικό «παράδειγμα» Α) Θεωρητικά ερείσματα: Εποικοδομισμός και εποικοδομητική Παιδαγωγική. Εκπαιδευτικός πραγματισμός και η παιδοκεντρική ιδεολογία του προγράμματος σπουδών Β) Το εποικοδομητικό πρόγραμμα διαδικασίας ως μοντέλο σχεδιασμού των προγραμμάτων σπουδών: 1) Το ενιαιοποιημένο πρόγραμμα σπουδών: τα διεπιστημονικά και τα «θεματοκε-ντρικά/διαθεματικά» προγράμματα σπουδών. 2) Επιλογή των περιεχόμενων μάθησης και των μέσων διδασκαλίας και μάθησης. Πηγές και μέσα μάθησης (βιβλιοθήκη και Τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας), 3) Στοχαστική και διερευνητική/βιωματική εκπαιδευτική διαδικασία: η μαιευτική μέθοδος, το μοντέλο των τριών κύκλων, η μέθοδος του προβλήματος, η μέθοδος project. 4) Πολυγραμματισμοί. 5) Αυθεντική αξιολόγηση. Γ) Κριτική του εποικοδομητικού «παραδείγματος» (6ο, 7ο και 8ο μάθημα). Ενότητα τέταρτη: Το κριτικό «παράδειγμα» Α) Θεωρητικά ερείσματα: Οι κριτικές θεωρίες, η αναδομιστική θεωρία αγωγής και η αντίστοιχη ιδεολογία του προγράμματος σπουδών. Η κριτική Παιδαγωγική. Β) Το κριτικό πρόγραμμα διαδικασίας ως μοντέλο σχεδιασμού των προγραμμάτων σπουδών: 1) Αφετηρία και ανάπτυξη του κριτικού προγράμματος σπουδών. 2) Επιλογή των περιεχόμενων μάθησης, 3) Κριτική αναστοχαστική εκπαιδευτική διαδικασία. 4) Κριτικοί πολυγραμματισμοί. 5) Αυθεντική αξιολόγηση με στόχο τον αναστοχασμό και την ενδυνάμωση. Γ) Εκπαιδευτική χειραφετητική έρευνα δράσης και εκδημοκρατισμός των εκπαιδευτικών πρακτικών. Δ) Κριτική του κριτικού «παραδείγματος» (9ο και 10ο μάθημα). Ενότητα Πέμπτη: Πρόγραμμα σπουδών, μέσα διδασκαλίας και μάθησης, εκπαιδευτική διαδικασία και τα σύγχρονα παγκόσμια προβλήματα: Εισαγωγή στην Παιδαγωγική της Ειρήνης: Α) Η Έρευνα της Ειρήνης και η Παιδαγωγική της Ειρήνης. Β) Σκοποί και περιεχόμενα της Παιδαγωγικής της Ειρήνης (εκπαιδευτικά κείμενα και πρακτικές στο πλαίσιο μιας δημοκρατικής, αντιρατσιστικής, διαπολιτισμικής και οικολογικής εκπαίδευσης). (11ο και 12ο μάθημα) Συγκεφαλαίωση των περιεχομένων και αξιολόγηση του μαθήματος (13ο μάθημα)
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Διαφάνειες
  • Βιντεοδιαλέξεις
  • Ήχος
  • Πολυμεσικό υλικό
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις391,6
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων210,8
Εκπόνηση μελέτης (project)301,2
Συγγραφή εργασίας / εργασιών150,6
Καλλιτεχνική δημιουργία150,6
Οργάνωση του Portfolio50,2
Σύνολο1255
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Επιλογές Συγγραμμάτων: Βιβλίο [22770498]: Προδιαγραφές της Εκπαιδευτικής Διαδικασίας: Θεωρία και Πράξη, Κυριάκος Μπονίδης Βιβλίο [24307]: Το περιεχόμενο του σχολικού βιβλίου ως αντικείμενο έρευνας, Μπονίδης Κυριάκος Θ.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Apple, M., Ιδεολογία και αναλυτικά προγράμματα. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. Βρεττός, Γ & Καψάλης, Α. (1997), Αναλυτικό Πρόγραμμα. Σχεδιασμός-αξιολόγηση-αναμόρφωση, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Car, W. & Kemmis, S. (1997), Για μια κριτική εκπαιδευτική θεωρίa: εκπαίδευση, γνώση και έρευνα δράσης, μτφρ. Α. Λαμπράκη-Παγανού, Ε. Μηλίγκου, Κ. Ροδιάδου-Αλμπάνη, Αθήνα: Κώδικας. Γούναρη, Π., Γρόλλιος, Γ. (επιμ.) (2010), Κριτική Παιδαγωγική – μια συλλογή κειμένων. Αθήνα: Gutenberg. Frey, K. (1986), Η μέθοδος project. Mια μορφή συλλογικής εργασίας στο σχολείο ως θεωρία και πράξη, Θεσσαλονίκη: Αφοι Κυριακίδη. Cohen, L., Manion, L. Morrison, K. (2008), Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας, Αθήνα: Έκφραση. Καψάλης, A./Xαραλάμπους, Δ. (2007), Το σχολικό εγχειρίδιο. Θεσμική εξέλιξη και σύγχρονη προοπτική, Aθήνα: Μεταίχμιο. Μπαγάκης, Γ. (επιμ) (2004), Ο Εκπαιδευτικός και το Αναλυτικό Πρόγραμμα, εκδ. Μεταίχμιο, Μπονίδης, Κ. (2004), Το περιεχόμενο του σχολικού βιβλίου ως αντικείμενο έρευνας: διαχρονική εξέταση της σχετικής έρευνας και μεθοδολογικές προσεγγίσεις, Αθήνα: Μεταίχμιο. Μπονίδης, Κ. (2003) "Τα σύγχρονα προγράμματα διδασκαλίας και σχολικά βιβλία στην Ελλάδα: διαδικασία παραγωγής, μορφή και περιεχόμενο, 'πραγματικό' πρόγραμμα, προοπτικές", περ. Σύγχρονη Εκπαίδευση, τ. 131, σσ. 25-40. Μπονίδης, Κ. (2005) «Η αξιολόγηση των σχολικών βιβλίων: διαδικασία και κριτήρια αξιολόγησης», στο: Βέικου (επιμ.) Διδακτικό βιβλίο και εκπαιδευτικό υλικό στο σχολείο: Προβληματισμοί, δυνατότητες, προοπτικές (Πρακτικά συνεδρίου που οργάνωσε το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Θεσσαλονίκη 17-19 Φεβρουαρίου 2005), Θεσσαλονίκη: Ζήτη , σσ. 106-119. Μπονίδης, Κ. (2012)2. Προδιαγραφές της εκπαιδευτικής διαδικασίας: Θεωρία και πράξη. Θεσσαλονίκη: Γράφημα. Μπονίδης, Κ., Αντωνίου, Φ. (2010). Το ενοποιημένο πρόγραμμα σπουδών (διδακτικές σημειώσεις). Θεσσαλονίκη: Α.Π.Θ. Oliva, P. (2005)6. Developing the curriculum. Boston, New York, San Francisco: Pearson. Πυργιωτάκης, Ι. (2011). Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη. Αθήνα: Πεδίο. Schiro, M. S. (2008). Curriculum theory: Conflicting visions and enduring concerns. Los Angeles, CA: Sage. Χατζηγεωργίου, Ι. (1999), Γνώθι το curriculum, Αθήνα: Ατραπός.
Τελευταία Επικαιροποίηση
15-04-2020