Σπινόζα, "De Natura et Origine Mentis" (Ηθική ΙΙ)
| Τίτλος | Σπινόζα, "De Natura et Origine Mentis" (Ηθική ΙΙ) / Spinoza, "Ethics", Part II: The Nature and the Origin of the Mind |
| Κωδικός | Φ415 |
| Σχολή | Φιλοσοφική |
| Τμήμα | Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό, 2ος / Μεταπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή/Εαρινή |
| Υπεύθυνος/η | Δημήτριος Αθανασάκης |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600014881 |
Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής (2011-σήμερα)
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 3
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| Φιλοσοφία | Υποχρεωτικό Κατ' Επιλ. Κατεύθυνσης | Χειμερινό/Εαρινό | - | 6 |
| Παιδαγωγική | Ελεύθερη Επιλογή | Χειμερινό/Εαρινό | - | 6 |
| Τίτλος | Σπινόζα, "De Natura et Origine Mentis" (Ηθική ΙΙ) |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2019 – 2020 |
| Περίοδος Τάξης | Χειμερινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ | |
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Class ID | 600158482
|
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600158482
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
- Αγγλικά (Εξέταση)
- Γαλλικά (Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι σε θέση να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν τη γνωσιοθεωρητική προβληματική του δεύτερου μέρους της «Ηθικής» του Σπινόζα.
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
- Λήψη αποφάσεων
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
- Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
- Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το δεύτερο μέρος της Ηθικής του Σπινόζα πραγματεύεται τη φύση και την προέλευση του πνεύματος. Είναι όμως εξ ολοκλήρου αφιερωμένο στο πρόβλημα της γνώσης, διότι, όπως βεβαιώνει ο Σπινόζα, «η ουσία του πνεύματός μας συνίσταται στη γνώση και μόνο, της οποίας ο Θεός είναι η αρχή και το θεμέλιο». Στο μάθημα επιχειρείται μία λεπτομερής παρουσίαση, ανάλυση και ερμηνεία της σπινοζικής έννοιας του πνεύματος, της ιδέας, της γνώσης και των ειδών της. Οι παραδόσεις ακολουθούν και εξηγούν τη δομή του δεύτερου μέρους της Ηθικής, το οποίο μπορεί να διαιρεθεί στις ακόλουθες ενότητες: 1. Ορισμοί και αξιώματα. 2. Παραγωγή του πνεύματος ως ιδέας του σώματος (Προτάσεις 1-13). 3. Στοιχεία φυσικής και φυσιολογίας: από το σώμα εν γένει στο ανθρώπινο σώμα. Η έννοια του Ατόμου (Σύντομη φυσική πραγματεία που παρεμβάλλεται μεταξύ των Προτάσεων 13 και 14). 4. Παραγωγή της φαντασίας ή γνώσης πρώτου είδους (Προτάσεις 14-23). 5. Παραγωγή της συγκεχυμένης και μη ισακριβούς φύσης της γνώσης πρώτου είδους (Προτάσεις 24-31). 6. Παραγωγή της φύσης του αληθούς και του ψευδούς (Προτάσεις 32-36). 7. Παραγωγή του Λόγου ή γνώσης δεύτερου είδους. Οι κοινές έννοιες και η αναγκαία ισακριβής φύση της έλλογης γνώσης (Προτάσεις 37-44). 8. Παραγωγή της ενορατικής επιστήμης ή γνώσης τρίτου είδους. Το αντικείμενο και η αναγκαία ισακριβής φύση της γνώσης sub specie aeternitatis (Προτάσεις 45-47). 9. Παραγωγή της βούλησης ως δύναμης κατάφασης που είναι εσωτερική στην ιδέα και αδιαχώριστη από αυτήν. Διάκριση της σπινοζικής θεώρησης της βούλησης από την καρτεσιανή θεώρηση (Προτάσεις 48-49).
Λέξεις Κλειδιά
Σπινόζα, πνεύμα, γνώση, αλήθεια, πλάνη
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Πολυμεσικό υλικό
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Επικοινωνία μέσω διαδικτύου/Ανάρτηση ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού στο E-Learning του μαθήματος.
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 39 | 1,6 | |||
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 60 | 2,4 | |||
| Συγγραφή εργασίας / εργασιών | 51 | 2,0 | |||
| Εξετάσεις | |||||
| Σύνολο | 150 | 6 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου.
Προαιρετική γραπτή εργασία.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
- Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1. Pierre-François Moreau, Ο Σπινόζα και ο σπινοζισμός, μτφρ. Φ. Σιατίτσας, επιστ. επιμ. Δ. Αθανασάκης, 2η έκδ., Αθήνα: Σιδέρης, 2016 (Κωδικός Ευδόξου: 50658159).
2. Gilles Deleuze, Ο Σπινόζα και το πρόβλημα της έκφρασης, μτφρ. Φ. Σιατίτσας, επιστ. επιμ. Α. Στυλιανού, Αθήνα: Κριτική, 2002 (Κωδικός Ευδόξου: 11705).
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
ATHANASAKIS D., Raison et désir dans la philosophie de Spinoza, δ.δ. στην École Normale Supérieure de Lyon, Lille, ANRT, 2010.
CURLEY E. M., Behind the Geometrical Method. A Reading of Spinoza’s Ethics, Princeton, New Jersey, Princeton University Press, 1988.
GUEROULT M., Spinoza II - L’âme (Éthique, II), Paris, Aubier-Montaigne, 1974.
JAQUET C., Sub specie aeternitatis. Étude des concepts de temps, durée et éternité chez Spinoza, préface d’A. Matheron, Paris, Kimé, 1997 (επανέκδοση: Paris, Classiques Garnier, 2016).
KAJANTO I., «Spinoza’s Latinity». Στο: Spinoza to the Letter. Studies in Words, Texts and Books, επιμ. F. Akkerman & P. Steenbakkers, Leiden – Boston, Brill, 2005, σ. 35-54.
MACHEREY P., Introduction à l’Éthique de Spinoza. La seconde partie: la réalité mentale, Paris, Presses Universitaires de France, 1997.
MATHERON A., Études sur Spinoza et les philosophies de l’âge classique, Lyon, ENS Éditions, 2011.
MOREAU P.-F., L'expérience et l'éternité, Paris, Presses Universitaires de France, 1994 (επανέκδοση: 2009).
MOREAU P.-F., Problèmes du spinozisme, Paris, Vrin, 2006.
NADLER S., Spinoza’s Ethics. An Introduction, Cambridge, New York, Cambridge University Press, 2006.
PRELORENTZOS I., La durée chez Spinoza, δ.δ. στο Πανεπιστήμιο Paris IV-Sorbonne, Lille, ANRT, 1992.
ZOURABICHVILI F., Spinoza. Une physique de la pensée, Paris, Presses Universitaires de France, 2002.
Τελευταία Επικαιροποίηση
13-04-2020
