Η οργανική μουσική του 17ου αιώνα

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΗ οργανική μουσική του 17ου αιώνα / 17th-century instrumental music
ΚωδικόςΙΠ2009
ΣχολήΚαλών Τεχνών
ΤμήμαΜουσικών Σπουδών
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή
ΚοινόΌχι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID600013870

Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Μουσικών Σπουδών (2017-σήμερα)

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 0
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
Μουσικολογία/ΜουσικοπαιδαγωγικήΕπιλογής535
ΣύνθεσηΕπιλογής535

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΗ οργανική μουσική του 17ου αιώνα
Ακαδημαϊκό Έτος2019 – 2020
Περίοδος ΤάξηςΧειμερινή
Class ID
600160132
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
  • Αγγλικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
O φοιτητής έρχεται σε επαφή με τα είδη και τις μορφές του 17ου αιώνα και εμβαθύνει σε ζητήματα ιστορίας, τεχνικών γραφής, μουσικής υφής και εκτελεστικής πρακτικής. Γνωρίζει την ιστορία, τη μουσική υφή, τις πρακτικές εκτέλεσης και τα είδη μουσικής σύνθεσης στην Ευρώπη του 17ου αιώνα (Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία, Αγγλία, Ισπανία). Μπορεί να αναλύσει μουσικά έργα και να ερμηνεύσει συνθετικά ύφη της εποχής.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
Περιεχόμενο Μαθήματος
Η περίοδος 1600-1650 αποτελεί την χρονική φάση αποκρυστάλλωσης των χαρακτηριστικών που ορίζουν τα αισθητικά γνωρίσματα, το μουσικό ύφος και γλώσσα, τα όργανα, τα μουσικά είδη και το ρεπερτόριο της εποχής Μπαρόκ. Το β΄ μισό του 17ου αιώνα (1650-1700) συνιστά την άνθιση και ωριμότητα αυτής της εποχής, η οποία διακρίνεται απολύτως, πλέον, από αυτήν που διαδέχθηκε (την Αναγέννηση) και προετοιμάζει την όψιμη φάση της (1700-1750), που είναι και η περισσότερο γνωστή, μέσω του έργου συνθετών που σηματοδοτούν τη δυτική μουσική, όπως ο Bach, o Handel, o Vivaldi, κ.α. Ο 17ος αιώνας είναι ο αιώνας όπου οι μουσικές δομές της μονωδίας, του basso continuo και της αρχής κοντσέρτου συγκροτούν σημαντικά είδη μουσικής σύνθεσης (όπερα, ορατόριο, καντάτα, σονάτα, κοντσέρτο, κλπ). H συγκεκριμένη παράδοση, ωστόσο, εστιάζει ειδικά στην οργανική μουσική, η οποία αυτονομείται οριστικά στη δυτικοευρωπαϊκή μουσική στις αρχές του 1600. Η ανάπτυξη της οργανικής μουσικής εξετάζεται αρχικά μέσα από τους όρους και αρχές που διέπουν την κοινωνική οργάνωση και τη δημιουργία μουσικής ζωής κυρίως στις πόλεις (στα πλαίσια του απολυταρχισμού, της ανόδου της αστικής τάξης, αλλά και της θέσης της εκκλησίας). Η ανάπτυξη των μουσικών οργάνων, κατασκευαστικά αλλά και εξελικτικά, συνεξετάζεται με το ρεπερτόριο που δημιουργείται είτε σολιστικά είτε μέσα σε μουσικά σύνολα, ιδιαίτερα μάλιστα στα πλαίσια «εθνικών» παραδόσεων (ανάπτυξη των πληκτροφόρων στην Ιταλία και τη Γαλλία, viol consort και λαουτοειδή στην Αγγλία, η ανάπτυξη του εκκλησιαστικού οργάνου στη Γερμανία και τις Κάτω Χώρες, κλπ). Τα βασικά μουσικά είδη (suita, sonata και trio-sonata, concerto, toccata, fantasia, canzona, ricercare, fuga, fancy, ground, κομμάτια με περιγραφικούς τίτλους, οργανική εισαγωγή όπερας ή ορατορίου, κ.α.) εξετάζονται ως προς την ιστορική και γεωγραφική τους εξέλιξη, το μουσικό ύφος και τη γλώσσα (ομοφωνία και αντίστιξη, τονική-αρμονική αντίληψη και basso continuo) και, βέβαια, μέσα από το έργο των αντιπροσωπευτικότερων συνθετών αυτής της περιόδου. Οι αναλυτικές προσεγγίσεις μουσικών έργων που αφορούν σε είδη και μορφές του 17ου αιώνα, πραγματοποιoύνται με εξέταση παρτιτούρας και ακροάσεις. Οι φοιτητές παρακολουθούν σεμινάρια εξειδικευμένων ερμηνευτών της παλιάς μουσικής (8 ώρες), πραγματοποιούν εκπαιδευτικές επισκέψεις και παρακολούθηση συνεδρίων / σεμιναρίων / εκδηλώσεων (όπως το Φεστιβάλ Μπαρόκ Μουσικής στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης - ως 10 ώρες) και πραγματοποιούν οι ίδιοι συναυλίες στα πλαίσια του μαθήματος με έργα ρεπερτορίου 17ου αι. (Καλλιτεχνική δημιουργία: μελέτη + παρουσίαση = 30 ώρες)
Λέξεις Κλειδιά
είδη οργανικής μουσικής, basso continuo, μουσικό ύφος, μουσική γλώσσα, υφή
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Διαφάνειες
  • Ήχος
  • Πολυμεσικό υλικό
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
1. Χρήση keynote (powerpoint) στη διδασκαλία 2. Επικοινωνία με e-mail με τους φοιτητές, μέσω e-learning (Moodle)
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις391,3
Σεμινάρια80,3
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων301
Εκπαιδευτικές επισκέψεις και παρακολούθηση συνεδρίων / σεμιναρίων / εκδηλώσεων100,3
Συγγραφή εργασίας / εργασιών301
Καλλιτεχνική δημιουργία301
Εξετάσεις30,1
Σύνολο1505
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η γραπτή εργασία υποκαθιστά τη γραπτή εξέταση στο τέλος του εξαμήνου. Η καλλιτεχνική ερμηνεία δίνει bonus 1,5-2 βαθμούς στην τελική βαθμολογία
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εργασία (Συμπερασματική)
  • Δημόσια Παρουσίαση (Διαμορφωτική)
  • Καλλιτεχνική Ερμηνεία (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1. Ulrich Michels, Άτλας της Μουσικής. Τόμος Β', Aθήνα: Φίλιππος Νάκας, 1995 2. Άλκης Χαραλαμπίδης, Μπαρόκ. Αρχιτεκτονική Γλυπτική Ζωγραφική, Θεσσαλονίκη: University Studio Press, 2017
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Ι. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ Γιάννου, Δημήτρης (1995). Ιστορία της Μουσικής – Σύντομη ιστορική Επισκόπηση. Τόμος Α΄(Μέχρι τον 16ο αιώνα). Θεσσαλονίκη: University Studio Press. Γιάννου, Δημήτρης (2004). Γενική Επισκόπηση Ιστορίας της Μουσικής ΙΙ – Πανεπιστημιακές Σημειώσεις. Θεσσαλονίκη: Τμήμα εκδόσεων Α.Π.Θ. Θέμελης, Δημήτρης (1991). Μορφολογία και Ανάλυση: Μουσικές φόρμες της εποχής Μπαρόκ και η εξέλιξή τους – Πανεπιστημιακές Σημειώσεις. Θεσσαλονίκη: Τμήμα εκδόσεων Α.Π.Θ. Μichels, Ulrich (1994). ΄Ατλας της Μουσικής. Τόμοι . ΙΕΜΑ (μτφ.). Αθήνα: Φίλιππος Νάκας (2 τόμοι). ____________________________________________________________________ ΙΙ. ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Apel, Willi (1972). The History of Keyboard Music to 1700. Bloomington: Indiana University Press. Apel, Willi (1990). Italian Violin Music of the Seventeenth Century. T. Binkley (ed.): Bloomington & Indianapolis. Arnold, F. T. (1965). The Art of Accompaniment from a Thorough-Bass as practiced in the XVIIth and XVIIIth Centuries. Νέα Υόρκη: Dover (2 τόμοι). Boyden, David D. (1965). The History of Violin Playing from its Origins to 1761. Λονδίνο: Oxford University Press. Buckholder, J. Peter, Grout, Donald J. & Palisca Claude. V. (2006). A History of Western Music. Νέα Υόρκη: W.W. Norton & Co (7η έκδοση). Buelow, George J. (1993). The Late Baroque Era: From the 1660s to 1740. Basingstoke: Macmillan. Buelow, George J. (2004). A History of Baroque Music. Bloomington: Indiana University Press. Carter, Tim & Butt, John (ed. 2005). The Cambridge History of Seventeenh Century Music. Νέα Υόρκη: Cambridge University Press. Christensen, Thomas (ed., 2002). The Cambridge History of Western Music Theory. Cambridge: Cambridge University Press. Dahlhaus, Carl (1990). Studies on the origin of Harmonic Tonality. Robert O. Gjerdingen (μτφ.). Princeton: Princeton University Press. Hill, John Walter (2005). Baroque Music: Music in Western Europe, 1580-1750. Νέα Υόρκη: W.W. Norton & Co. Hogwood, Christopher (1979). The Trio Sonata. Λονδίνο: BBC Music Guides. Newmann, William S. (1983). The Sonata in the Baroque Era. Νέα Υόρκη: W.W. Norton & Co (4η έκδοση). Price, Curtis (ed. 1993). The Early Baroque Era: From the Late 16th Century to the 1660s. Basingstoke: Macmillan. Sadie, Julie Anne (ed., 1990). Companion to Baroque Music. Λονδίνο: J. M. Dent & Sons Ltd. Sadie, Stanley (ed., 1984). The New Grove Dictionary of Musical Instruments. Λονδίνο: Macmillan. Τaruskin, Richard (2005), The Oxford History of Western Music, Vol. 2 – The Seventeenth and Eighteenth Centuries. Cambridge - Νέα Υόρκη: Oxford University Press. Wasiliewski, J. W. von (1974). Anthology of Instrumental Music from the End of the Sixteenth to the End of the Seventeenth Century. Νέα Υόρκη: Da Capo.
Τελευταία Επικαιροποίηση
04-03-2021