Φαρμακευτική Χημεία IV

Το μάθημα στοχεύει στην μετάδοση βασικών γνώσεων που αφορούν τις ιδιότητες και τις μεθόδους εφαρμογής μεταλλικών ενώσεων ως σκιαγραφικά αντιδραστήρια με εφαρμογή τη μαγνητική τομογραφία, καθώς και των ιοντιζουσών ακτινοβολιών στην ραδιοφαρμακευτική. Μεγαλυτερο βαθος δίνεται στην κατανόηση των πυρηνικών ιδιοτήτων των ραδιονουκλιδίων με εφαρμογή στην ραδιοφαρμακευτική καθώς και στις μεθόδους επισήμανσης των κλασικών ραδιονουκλιδίων. Ένας άλλος μαθησιακός στόχος του μαθήματος είναι η μετάδοση γνωσεων που αφορούν το σχεδιασμό, την παρασκευή, τον ποιοτικό έλεγχο, τις εφαρμογές και τον μηχανισμό δράσης των κυριότερων ραδιοφαρμάκων που χρησιμοποιούνται σήμερα στην Πυρηνική Ιατρική. Τέλος, γίνεται αναφορά και στις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την παρασκευή και τον ποιοτικό έλεγχο των ραδιοφαρμάκων. Ένας άλλος μαθησιακός στόχος του μαθήματος είναι η μετάδοση γνώσεων που αφορούν το σχεδιασμό, τη σύνθεση και το μηχανισμό δράσης ποικίλων οργανικών φαρμακευτικών ενώσεων όπως και μεταλλικών ενώσεων, τη μελέτη των βιοχημικών αλληλεπιδράσεων των φαρμάκων αυτών με τους μοριακούς τους στόχους, καθώς και η τύχη τους στον οργανισμό (ADME).

Αρχές σχεδιασμού ενώσεων συναρμογής στη διάγνωση παθήσεων. Ιδιότητες ενώσεων συναρμογής κατάλληλων για εφαρμογή ως αντιδραστηρίων αντίθεσης στην μαγνητική τομογραφία. Ενώσεις του γαδολινίου. Εφαρμογές ραδιοϊσοτόπων ως διαγνωστικά και θεραπευτικά φάρμακα.Ραδιενέργεια: Ραδιενεργές διασπάσεις, εκπομπή α σωματιδίων, εκπομπή β σωματιδίων (β-, β+), σύλληψη ηλεκτρονίου, εκπομπή γ ακτινοβολίας, ισομερής μετάπτωση, εσωτερική μετατροπή, ηλεκτρόνια Auger. Νόμος ραδιενεργού διάσπασης, χρόνος υποδιπλασιασμού, ραδιενεργός διάσπαση σε σειρά, μεταβατική και διαρκής ισορροπία. Αλληλεπίδραση ακτινοβολιών (α, β-, β+, γ) με την ύλη: Ιονισμός, ακτινοβολία πέδησης, φαινόμενο εξαΰλωσης, φωτοηλεκτρική απορρόφηση, σκέδαση Compton, δίδυμη γένεση. Επίδραση ακτινοβολίας στη ζώσα ύλη: Ραδιόλυση του ύδατος, επίδραση ακτινοβολίας στα μακρομόρια, ακτινική βλάβη του DNA, φαινόμενο του οξυγόνου. Γεννήτρια Ραδιονουκλιδίων. Επιλογή συστήματος μητρικού-θυγατρικού, θεωρητική απόδοση γεννήτριας ραδιονουκλιδίων, γεννήτρια Μολυβδαινίου-99/Τεχνητίου-99m, χρωματογραφικού τύπου, ποιοτικός έλεγχος γεννήτριας 99Μο/99mTc, απόδοση έκλουσης, ραδιονουκλιδική, ραδιοχημική, χημική καθαρότητα γεννήτριας 99Μο/99mTc. Επισημασμένες ενώσεις: καθαρότητα επισημασμένων ενώσεων, ραδιονουκλιδική, ραδιοχημική, χημική καθαρότητα επισημασμένων ενώσεων, προσδιορισμός ραδιοχημικής καθαρότητας επισημασμένων ενώσεων (ραδιοχρωματογραφία), υπολογισμός ραδιοχημικής καθαρότητας. Γενικές μέθοδοι ραδιοϊωδίωσης πρωτεϊνών (μέθοδος του ιωδοχλωρίου, του ιωδογόνου, της χλωραμίνης-Τ, ενζυματική μέθοδος). Ραδιοφάρμακα: Γενικές αρχές, διαγνωστικά ραδιοφάρμακα, θεραπευτικά ραδιοφάρμακα, μηχανισμοί εντόπισης θεραπευτικών ραδιοφαρμάκων. Ιδιότητες τεχνητίου-99m. Παρασκευή επισημασμένων ενώσεων του 99mTc (αναγωγική μέθοδος, μέθοδος με αντικατάσταση, αναγωγικά). Χημεία του τεχνητίου(V)-Οξο-πυρήνας, ισομέρεια. Ραδιοφάρμακα του 99mTc και άλλων ραδιονουκλιδίων (παρασκευή, ενδείξεις, κατανομή-φαρμακοκινητική). Υπερτεχνητικό νάτριο, τεχνήτιο φυτικό, τεχνήτιο-ανθρώπινη λευκωματίνη-συσσωματώματα, τεχνήτιο-διαιθυλενοτριαμινοπενταοξικό οξύ (99mTc-DTPA), τεχνήτιο γλυκοεπτονικό ασβέστιο, τεχνήτιο-διμερκαπτοηλεκτρικό οξύ τρισθενές και πεντασθενές, τεχνήτιο-μεθυλενοδιφωσφονικό οξύ, τεχνήτιο-παράγωγα του ιμινοδιοξικού οξέος, τεχνήτιο-εξαμεθυλο-προπυλεναμινοξίμη, τεχνήτιο-(δις-κυστείνοαιθυλεστέρας), τεχνήτιο-μερκαπτοακετυλοτριγλυκίνη, τεχνήτιο-εξακις(2-μεθοξυ-ισοβουτυλο-ισονιτρίλιο). [188Re]-Ρήνιο-(υδροξυαιθυλιδενο-διφωσφονικό νάτριο). [111In]-Ινδιο-τρις(8-υδροξυκινολίνη). [123/131Ι]-Ιωδιούχο νάτριο, [123/131Ι]-μεταϊωδοβενζυλογουανιδίνη. [18F]-2-φθοροδεοξυ-γλυκόζη. Θάλλιο-201. Πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα επισήμανσης με μονοκλωνικά αντισώματα. Επισήμανση μονοκλωνικών αντισωμάτων με ιώδιο (άμεση μέθοδος ραδιοϊωδίωσης) και με τεχνήτιο (άμεση μέθοδος επισήμανσης). Επισήμανση ερυθρών αιμοσφαιρίων με τεχνήτιο και ινδιο. Ανωμαλίες μεταβολισμού ασβεστίου-οστεοπόρωση: διφωσφονικά παράγωγα (νατριούχος αλενδρονάτη): σχεδιασμός σύνθεση, μηχανισμός δράσης. Αντικαρκινικές ενώσεις του λευκοχρύσου (σχεδιασμός- σύνθεση, μηχανισμός δράσης, μεταβολισμός-βιομετατροπή) cis-διαμινο-διχλωρο-λευκόχρυσος, καρβοπλατίνη. Αντιρρευματικές ενώσεις του χρυσού (παρασκευή-βιομετατροπή-μεταβολισμός, μηχανισμός δράσης) πρώτης γενιάς και δεύτερης γενιάς (αουρανοφίνη). Φαρμακοχημική προσέγγιση (όπως σχεδιασμός, σύνθεση, φυσικοχημικές ιδιότητες, αλληλεπιδράσεις με μοριακούς βιολογικούς στόχους, σχέση δομής-δράσης, φαρμακοχημική εξήγηση τοξικότητας, μεταβολισμός) των εξής ομάδων φαρμάκων: Αντικαρκινικά φάρμακα & φάρμακα υποστηρικτικής αγωγής κατά τη διάρκεια χημειοθεραπείας έναντι του καρκίνου (π.χ. εκλεκτικοί κυτταροπροστατευτικοί παράγοντες, αντιεμετικά), φαρμακευτική υποστήριξη αυτοάνοσων νόσων ( όπως σκλήρυνση κατά πλάκας, συστημικός ερυθηματώδης λύκος, ψωρίαση, νόσος Graves), επινεφριδιακές κορτικοστεροειδείς ορμόνες, ανδρογόνα-οιστρογόνα με έμφαση στην ανάπτυξη νέων φαρμακευτικών στρατηγικών θεραπείας ορμονοεξαρτώμενων νεοπλασιών, ορμόνες της υπόφυσης και του θυρεοειδούς.

04-05-2020