ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ / INTRODUCTION TO EDUCATIONAL METHODS
ΚωδικόςΣΓ0100
ΣχολήΚαλών Τεχνών
ΤμήμαΘεάτρου
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
Υπεύθυνος/ηΜαρθα Μπουζιουρη
ΚοινόΌχι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID120000501

Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Θεάτρου (2019-σήμερα)

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 0
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
ΚΟΡΜΟΣΥποχρεωτικό635

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ
Ακαδημαϊκό Έτος2020 – 2021
Περίοδος ΤάξηςΕαρινή
Διδάσκοντες άλλων Κατηγοριών
Ώρες Εβδομαδιαία3
Class ID
600161237
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Υποβάθρου
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Γενικού Υποβάθρου
Τρόπος Παράδοσης
  • Eξ απoστάσεως εκπαίδευση
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Προαπαιτήσεις
Γενικές Προαπαιτήσεις
---
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Το μάθημα «Στοιχεία Παιδαγωγικής» αποσκοπεί στο να δώσει στους συμμετέχοντες το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο για την επιστήμη της Παιδαγωγικής, πρακτικές γνώσεις για την εφαρμογή της επιστήμης αυτής, αλλά και τις βασικές αρχές της σύγχρονης Διδακτικής. Έτσι, με την ολοκλήρωση του μαθήματος θα έχουν παρουσιαστεί: Α) Βασικοί όροι της παιδαγωγικής επιστήμης B) Σημαντικοί ιστορικοί σταθμοί στην εξέλιξη και ανάπτυξη των Επιστημών της Αγωγής στην Ελλάδα και το εξωτερικό Γ) Βασικές αρχές της λειτουργίας του σχολείου και πρσκτικά ζητήματα της παιδαγωγικής πράξης Δ) Γενικές αρχές της Διδακτικής στον 21ο αιώνα, σύγχρονα προβλήματα και έρευνα E) Σύνδεση της Παιδαγωγικής με το θέατρο στην εκπαίδευση
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα «Στοιχεία Παιδαγωγικής» αποτελεί μια εισαγωγή στην Επιστήμη της Παιδαγωγικής μέσα από τη θεωρητική επισκόπηση της ιστορίας της παιδαγωγικής, των βασικών όρων και εννοιών, και των κύριων μοντέλων παιδαγωγικής που έχουν προταθεί και εφαρμοστεί στο εξωτερικό και στην Ελλάδα από μεγάλους παιδαγωγούς. Επίσης, περιλαμβάνει καίρια θέματα παιδαγωγικής πρακτικής που σχετίζονται με την ειδικότητα των φοιτητών και τη θεματολογία του τμήματος, όπως τη βιωματική εκπαίδευση, τη δημιουργικότητα στην παιδαγωγική πράξη, τις μεθοδολογικές προσεγγίσεις στην έρευνα, καθώς και σύγχρονα ζητήματα, όπως είναι η αντιρατσιστική αγωγή, η αποτελεσματική διαχείριση της τάξης, η συναισθηματική αγωγή, η διαπολιτισμικότητα, η παιδαγωγική της ειρήνης. Ενδεικτικές ενότητες μαθημάτων 1. Το αντικείμενο και το πεδίο της παιδαγωγικής επιστήμης • Διερεύνηση βασικών εννοιών και όρων (αγωγή, μάθηση, διδακτική, εκπαίδευση, κοινωνικοποίηση, μόρφωση, παιδεία) • Η ανθρωπολογική, πνευματική, κοινωνικη διάσταση της Παιδαγωγικής, αλλά και η θεώρησή της ως επιστήμη των παιδαγωγικών πράξεων και της Διδακτικής. • Οι αρμοδιότητες της παιδαγωγικής επιστήμης 2. Ο ρόλος του σχολείου • Οι λειτουργίες του σχολείου • Βασικοί ιστορικοί σταθμοί στη διαμόρφωση του θεσμού / Η έννοια της εκπαίδευσης, του εκπαιδευτικού συστήματος και της διδακαλίας • Μορφές διδασκαλίας και εκπαίδευσης στον ρου της ιστορίας, στη νεωτερική και μετανεωτερική εποχή 3. Ο ρόλος της κληρονομικότητας / περιβαλλοντικός ντετερμινισμός / η κρατούσα άποψη • Παιδαγωγική και άλλες επιστήμες (Φιλοσοφία, Ψυχολογία, Κοινωνιολογία) • Βασικά κοσμοθεωρητικά συστήματα που διαμόρφωσαν την παιδαγωγική σκέψη • Ιστορική εξέλιξη (αρχαίοι έλληνες, Διαφωτισμός, Νέα αγωγή, Σχολείο εργασίας, Ratke, Comenius, Pestalozzi, Monessori, Neil, Dewey, Herbart, Σχολή της Φραγκφούρτης) 4. Η Παιδαγωγική στην Ελλάδα • Σταθμοί στην ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης • Αλληλοδιδακτική μέθοδος / ερβαρτιανισμός 6. Η έρευνα στην Παιδαγωγική Επιστήμη • Ποσοτική και ποιοτική έρευνα • Ποσοτική έρευνα (παρατήρηση, πείραμα, τεστ, ερωτηματολόγια, συνέντευξη, στατιστική επεξεργασία, πειραματικές ομάδες, ομάδες ελέγχου, κοινωνιομετρικές τεχνικές, case study, πιθανά προβλήματα από την εφαρμογή στην πράξη) • Στάδια ποιοτικής έρευνας 7. Διδακτική • Η Διδακτική ως κλάδος της Παιδαγωγικής Επιστήμης • Νέοι προσανατολισμοί της Διδακτικής • Προτάγματα ποιοτικής εκπαίδευσης (διαπολιτισμικότητα, ισότητα ευκαιριών, ακαδημαϊκή αποτελεσματικότητα, σύνδεση με τον κόσμο και τη ζωή) • Θεωρίες διδασκαλίας (διδακτική του αντικειμένου vs διδακτική του ενεργού υποκειμένου) • Μοντέλα σχεδιασμού διδασκαλίας 8. ΠΣ / ΑΠΣ • Σχολικό εγχειρίδιο • Αξιολόγηση (αυτοαξιολόγηση, ετεροαξιολόγηση, διαμορφωτική, περιγραφική, ανατροφοδότηση) • Διαθεματικότητα • Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, μέθοδος project, ΤΠΕ, πολιτειότητα 9. Βιωματική μάθηση • Διαφοροποιημένη διδασκαλία • Στιλ αγωγής και διδασκαλίας • Μέσα αγωγής και διδασκαλίας • Γλωσσική και εξωγλωσσική επικοινωνία, λεκτική συμπεριφορά, διάλογος, αυτοεκπληρούμενη προφητεία 10. Ο εκπαιδευτικός • Ιστορική αναδρομή • Η έννοια του ιδανικού δασκάλου • Τυπολογίες δασκάλων • Η έννοια του αναστοχασμού • Παράγοντες που παρεμποδίζουν τον ρόλο του δασκάλου 11. Η κριτική του σχολικού θεσμού • Βασικοί άξονες στην κριτική του σχολικού θεσμού (πολιτικοί, κοινωνικοί, εκπαιδευτικοί) • Ο παιδαγωγικός χαρακτήρας του σχολείου • Τεχνοκρατικό πνεύμα - ανθρωπιστικές επιστήμες 12. Σύγχρονα θέματα • Curriculum • Βαθμοθηρία, εξετασιοκεντρικό, φροντιστηριοποίηση, μαθητικές κοινότητες, ΤΠΕ, bulling, μαθησιακές δυσκολίες, • Ειδική αγωγή 13. Δημιουργικότητα • Αποκλίνουσα σκέψη • Ο ρόλος των τεχνών • Το θέατρο ως παιδαγωγικό εργαλείο
Λέξεις Κλειδιά
Παιδαγωγικά: Θεωρία και Ιστορία, Σχολείο, Διδακτική, Θέατρο στην Εκπαίδευση
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Διαφάνειες
  • Πολυμεσικό υλικό
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Powerpoint παρουσιάσεις. Χρήση E-learning.
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις391,6
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων572,3
Εξετάσεις291,2
Σύνολο1255
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η βασική αξιολόγηση θα γίνει μέσω τελικών γραπτών εξετάσεων στην εξεταστική περίοδο. Επιπρόσθετα, δίνεται η ευκαιρία για τους φοιτητές να εκπονήσουν μια ατομική εργασία που θα κληθούν να την παρουσιάσουν προφορικά στο μάθημα.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική)
  • Δημόσια Παρουσίαση (Διαμορφωτική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη, Συγγραφέας: Ιωάννης Ε. Πυργιωτάκης, Κωδικός βιβλίου στον Εύδοξο: 12473595 2) Νέοι Προσανατολισμοί της Διδακτικής - Προσαρμογή της διδασκαλίας στις εκπαιδευτικές προκλήσεις του 21ου αιώνα, Συγγραφέας Κατερίνα Δημητριάδου, Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 50658468 3) Εισαγωγή στην Παιδαγωγική, Συμβολή στη διάχυση της παιδαγωγικής σκέψης Συγγραφέας: Δημήτρης Χατζηδήμου, Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 50663096
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
ΕΛΛΗΝΟΓΛΩΣΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Α. Ξένων συγγραφέων Abercrombie M. L. J., Δημιουργική διδασκαλία και μάθηση. Η ανατομία της σκέψης, μτφρ. Ευδ. Μπακαλάκη, Gutenberg, Αθήνα 2000. Cummins J., Ταυτότητες υπό διαπραγμάτευση, μτρφ. Σουζάνα Αργύρη, επιμ. Ελένη Σκούρτου, Gutenberg, Αθήνα 1999. Fischer L., Κοινωνιολογία του σχολείου, μτφρ. Μαρία Σπυριδοπούλου, Μαρία Οικονομίδου, Μεταίχμιο, Αθήνα 2006. Gilbert Ian, Ουσιαστική κινητοποίηση στη σχολική τάξη - Από την τάξη στην κοινωνία, μτρφ. Μελανία Κάκουρου, Σαββάλας, Αθήνα 2005. Goffman E., Στίγμα. Σημειώσεις για την διαχείριση της φθαρμένης ταυτότητας, μτφρ. Δήμητρα Μακρυνιώτη, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2001. Goffman E., Συναντήσεις. Δύο μελέτες στην κοινωνιολογία της αλληλεπίδρασης, μτφρ. Δήμητρα Μακρυνιώτη, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1996. Goleman D., Η συναισθηματική νοημοσύνη, μτρφ. Άννα Παπασταύρου, Πεδίο, Αθήνα 2011. Houssaye Jean (επιμ.), Δεκαπέντε παιδαγωγοί - Σταθμοί στην ιστορία της παιδαγωγικής σκέψης, Μεταίχμιο, Αθήνα χ.χ. Ilich Ivan, Κοινωνία χωρίς σχολεία, Βέργος, Αθήνα 1976. Lave J. - Wenger E., Κοινωνικές όψεις της μάθησης - Νόμιμη Περιφερειακή Συμμετοχή, Σαββάλας, Αθήνα 2005. Νίτσε Φρ., Η γέννηση της τραγωδίας, μτφρ. Χρήστος Μαρσέλλος, Εστία, Αθήνα 2009. Νήλ Α. Σ., Θεωρία και πράξη της αντιαυταρχικής εκπαίδευσης. Το επαναστατικό παράδειγμα ενός ελεύθερου σχολείου, μτφρ. Κώστας Λάμπος, Μπουκουμάνης, Αθήνα 1972. Nussbaum Martha C., Όχι για το κέρδος. Οι ανθρωπιστικές σπουδές προάγουν τη Δημοκρατία, μτφρ. Γιώργος Χρηστίδης, Κριτική, Αθήνα 2013. Postic M., Η Μορφωτική Σχέση, μτφρ. Δημ. Τουλούπης, Gutenberg, Αθήνα 1995. Ρανσιέρ Ζακ, Ο αδαής δάσκαλος. Πέντε μαθήματα πνευματικής χειραφέτησης, μτφρ. Δάφνη Μπουνάτου, Νήσος, Αθήνα 2008. Ρανσιέρ Ζακ, Ο χειραφετημένος θεατής, μτφρ. Α, Κιουπκιολής, Εκκρεμές, Αθήνα 2015. Trevarthen C., «Πώς και γιατί επικοινωνούν τα βρέφη» και «Κίνητρα γνώσης και συνεργασίας στη βρεφική ηλικία», στο Κουγιουμουτζάκης Γ., (επιμ.), Πρόοδος στην αναπτυξιακή ψυχολογία των πρώτων χρόνων, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 1992. Vygotsky L., Σκέψη και γλώσσα, μτφρ. Μαρία Ρόδη, Αντζελίνα Ρόδη, Γνώση, Αθήνα 2008. Vygotsky L., Νους και κοινωνία, Gutenberg, Αθήνα 1997. Winnicott D., Το παιδί, το παιχνίδι και η πραγματικότητα, μτφρ. Γιάννης Κωστόπουλος, Καστανιώτης, Αθήνα 2009. Β. Ελλήνων συγγραφέων Αλεξίου Έλλη, Εισαγωγή στην Ιστορία της Παιδαγωγικής, Καστανιώτης, Αθήνα 1986. Αριστοτέλους, Περί Ποιητικής, μτφρ. Σ. Μενάρδου, εισαγωγή, κείμενο και ερμηνεία Ι. Συκουτρή, Εστία, Αθήνα 1991. Γκόβαρης Xρήστος, Εισαγωγή στη Διαπολιτισμική Εκπαίδευση, Διάδραση, Αθήνα 2011. Γκότοβος Αθανάσιος, Επικοινωνία και κοινωνική μάθηση στο σχολείο. Παιδαγωγική Αλληλεπίδραση, Σύγχρονη Εκπαίδευση, Αθήνα 1985. Γκότοβος Αθανάσιος, Εκπαίδευση και Ετερότητα. Ζητήματα διαπολιτισμικής παιδαγωγικής, Μεταίχμιο, Αθήνα 2002. Γούναρη Παναγιώτα, Γρόλλιος Γιώργος (επιμ.), Κριτική Παιδαγωγική. Μια συλλογή κειμένων, Gutenberg, Αθήνα 2010. Δραγώνα Θ., Ταυτότητα και εκπαίδευση, Σειρά Κλειδιά και Αντικλείδια, «Πρόγραμμα εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων», ΥΠΕΠΘ & Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2007. Ζαφρανά-Κάτσιου Μ., Εγκέφαλος και Εκπαίδευση, Αφοι Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2001. Καστοριάδης Κ., «Αισχύλεια ανθρωπογονία και Σοφόκλεια αυτοδημιουργία του ανθρώπου», Ανθρωπολογία, Πολιτική, Φιλοσοφία, Ύψιλον, Αθήνα 1993. Κογκούλης Ι., Εισαγωγή στην Παιδαγωγική, Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2008. Κολιάδης Ε., Θεωρίες Μάθησης και εκπαιδευτική πράξη, τ. Γ΄, Αθήνα 2005. Κοσμόπουλος Α. Β., Σχεσιοδυναμική παιδαγωγική του προσώπου, Γρηγόρης, Αθήνα 2000. Κοσμόπουλος Α. Β., Το σχολείο πέθανε. Ζήτω το σχολείο του προσώπου, Γρηγόρης, Αθήνα 1990. Κουγιουμουτζάκης Γ., (επιμ.), Πρόοδος στην αναπτυξιακή ψυχολογία των πρώτων χρόνων, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 1992. Κουντουράς Μίλτος, Κλείστε τα σχολειά, Αφοί Κυριακίδη, Αθήνα 2011. Κρίβας Σ., Παιδαγωγική Επιστήμη: Βασική Θεματική, Gutenberg, Αθήνα 2005. Ματσαγγούρας Η., Η εξέλιξη της διδακτικής, Gutenberg, Αθήνα 1995. Ματσαγγούρας Η., Η Σχολική τάξη, Γρηγόρης, Αθήνα 2000. Ματσαγγούρας Η., Θεωρία και Πράξη της Διδασκαλίας, τ. Ι και ΙΙ, Κ. Δαρδανός ΟΕ, Αθήνα 2005. Μπακιρτζής Κ., «Η συμπληρωματικότητα των φύλων και οι μυητικές τελετές των εφήβων», Τετράδια Ψυχιατρικής, Νο 25, 1989, σ. 89-95. Μπακιρτζής Κ., «Παρεμβατικότητα και κατευθυντικότητα», Μακεδνόν, Παιδαγωγική Σχολή Φλώρινας, Α.Π.Θ., τ. 3, 1997, σ. 105-112. Μπακιρτζής Κ., «Η εμπλοκή του Εαυτού στη σχέση επικοινωνίας με τον διαφορετικό Άλλο», Π.Ε.Ν.Ο.Ψ.Υ., Τετράδια Ψυχιατρικής, Νο 66, 1997, σ. 219-229. Μπακιρτζής Κ., «Βιωματική εμπειρία και κίνητρα μάθησης», Παιδαγωγική Επιθεώρηση, τ. 30, 2000, σ. 87-109. Μπακιρτζής Κ., Επικοινωνία και Αγωγή, Gutenberg, Αθήνα 2004. Ξωχέλλης Π., Σχολική Παιδαγωγική, Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2005. Παπαδάκη-Μιχαηλίδη Ε., Η σιωπηλή γλώσσα των συναισθημάτων - Η μη λεκτική επικοινωνία στις διαπροσωπικές σχέσεις, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1997. Παπαδόπουλος Σίμος, Παιδαγωγική του θεάτρου, Σ. Π. Παπαδόπουλος, Αθήνα 2010. Πλάτωνος, Συμπόσιον, Κείμενον, μετάφρασις και ερμηνεία υπό Ι. Συκουτρή, Εστία, Αθήνα 1992. Πυργιωτάκης Ι. Ε., Εισαγωγή στην Παιδαγωγική Επιστήμη, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2000. Σβορώνου Α., Βιωματική διδακτική, Σταμούλης, Πειραιάς 1991. Στενού Κ., Εικόνες του άλλου. Η ετερότητα: Από τον μύθο στην προκατάληψη, Εξάντας, Αθήνα 1998. Τσιάκαλος Γ., Οδηγός αντιρατσιστικής εκπαίδευσης, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2000. Τσιρώνης Χ., Κοινωνικός αποκλεισμός και εκπαίδευση στην ύστερη νεωτερικότητα: Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2003. Φλουρής Γ. & Κασσωτάκης Μ., Μάθηση & Διδασκαλία: Θεωρία, Πράξη και Αξιολόγηση της Διδασκαλίας, τ. Β΄, Γρηγόρης, Αθήνα 2006. Φράγκος Χ., Βασικές παιδαγωγικές θέσεις, Gutenberg, Αθήνα 1983. Φράγκος Χ., Ψυχοπαιδαγωγική - Θέματα Παιδαγωγικής, Ψυχολογίας, Παιδείας, Διδακτικής και Μάθησης, Gutenberg, Αθήνα 1984. Φραγκουδάκη Α., Γλώσσα και Ιδεολογία, Οδυσσέας, Αθήνα 1987. Φιλιππάκης Μ., Κοινωνικό Θέατρο - Θεωρητικές προσεγγίσεις και πρακτικός οδηγός για εμψυχωτές, Αερόστατο, Χανιά χ. χ. Χατζηδήμου Δ., Εισαγωγή στην Παιδαγωγική. Συμβολή στη διάχυση της παιδαγωγικής σκέψης, Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2009. Χρηστάκης Ν., «Ομοιότητα και διαφορά, ομαδικότητα και ατομικότητα: Ορισμένα από τα παράδοξα της ταυτότητας», στο Κ. Ναυρίδης & Ν. Χρηστάκης, Ταυτότητες. Ψυχοκοινωνική συγκρότηση, Καστανιώτης, Αθήνα 1997, σσ. 213-239.
Τελευταία Επικαιροποίηση
13-01-2021