Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Η κατανόηση, από τη μεριά των φοιτητών, των ουσιών που ανήκουν στις ομάδες των αλκαλοειδών και των συναφών ενώσεων. Για την επίτευξη των στόχων αυτών παρουσιάζονται οι φυσικές, χημικές και βιολογικές ιδιότητες των παραπάνω ουσιών, η χημική τους κατάταξη, η βιοσύνθεσή τους και οι δρόγες στις οποίες περιέχονται. Επίσης, θα συζητηθούν οι χρήσεις των δρογών των οποίων τα κύρια δραστικά συστατικά ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες φυσικών προϊόντων. Επιπλέον, στα πλαίσια των εργαστηριακών ασκήσεων οι φοιτητές θα γνωρίσουν και θα αναλύσουν δρόγες που περιλαμβάνονται στην Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία 5, χρησιμοποιώντας τις ενδεικνυόμενες μεθόδους ανάλυσης (μικροσκοπικός και φυτοχημικός έλεγχος).
Δεξιότητες: Εξοικείωση και βαθύτερη γνώση των φυτοχημικών ομάδων των αλκαλοειδών και των συναφών ενώσεων, καθώς και των δρογών που τις εμπεριέχουν. Εξοικείωση στη χρήση μικροσκοπίου, και απλών εργαστηριακών υλικών. Εξοικείωση στην ανεύρεση βιβλιογραφίας και χρήση Η/Υ (για όσους κάνουν εργασία)
Περιεχόμενο Μαθήματος
ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΕΝΩΣΕΙΣ
ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΗ. Κατανομή στο φυτικό βασίλειο, στο φυτό, ρόλος τους, γενικός τρόπος απομόνωσης. Ιστορικό των αλκαλοειδών. Γενικές δομές ομάδων αλκαλοειδών. Κατανομή-Μετακίνηση στο φυτό. Φυσικοχημικές ιδιότητες. Ανίχνευση, χαρακτηρισμός. Εκχύλιση, Παραλαβή από το φυτικό υλικό. Απομόνωση. Ποσοτικός προσδιορισμός. Φαρμακολογική δράση και χρήσεις.
Παράγωγα λυσίνης και ορνιθίνης. Αλκαλοειδή του Τροπανίου.Πυρρολιζιδινικά αλκαλοειδή. Κινολιζιδινικά αλκαλοειδή. Ινδολιζιδινικά αλκαλοειδή. Πιπεριδινικά αλκαλοειδή. Πιπεριδινικάαμίδια και πιπεριδινικά αλκαλοειδή (μη προερχόμενα από τον μεταβολισμό της λυσίνης).
Αλκαλοειδή παράγωγα του Νικοτινικού οξέος. Αλκαλοειδή με πρόδρομο τη φαινυλαλανίνη και την τυροσίνη.Απλές τετραϋδροϊσοκινολίνες. Φαινυλαιθυλαμίνες. Aλκαλοειδήισοκινολίνης.Αλκαλοειδή βενζυλοτετραϋδροϊσοκινολικά. Δις-βενζυλοϊσοκινολίνες..
Κουράρια. Αλκαλοειδή των Erythrina.Απορφινοειδή. Πρωτοβερβερίνες και παράγωγα. Μορφινάνια. Αλκαλοειδή Ισοκινολίνης.Φαινεθυλισοκινολίνες.
Αλκαλοειδή των Amaryllidaceae. Αλκαλοειδή ισοκινολεϊνο-μονοτερπενικά
Αλκαλοειδή με πρόδρομο θρυπτοφάνη.Αμίνες απλές και καρβολίνες. Ινδολίνες προερχόμενες από κυκλοποίηση της θρυπταμίνης.Εργολίνες.
Αλκαλοειδή Ινδολομονοτερπενικά. β-καρβολίνες. Αλκαλοειδή με πρόδρομο την 5-υδροξυτρυπτοφάνη.
Βιοσύνθεση αλκαλοειδών ινδολίου τύπου Ι. Ια Κορυνανθεάνια και συγγενείς χημικές δομές. Ιβ Στρυχνάνια. Βιοσύνθεση των ΙΙ και ΙΙΙ ομάδων αλκαλοειδών. Αλκαλοειδή κινολίνης της Κιγχόνης. Αλκαλοειδή παράγωγα του ανθρανιλικού οξέος (κινολίνες, ακριδόνες, κιναζολίνες).
Αλκαλοειδή προερχόμενα από ιστιδίνη-Ιμιδαζόλια. Αλκαλοειδή παράγωγα του μεταβολισμού των τερπενοειδών. Μονο- και σεσκιτερπενικά αλκαλοειδή. Διτερπενικά αλκαλοειδή, Στερεοειδικά αλκαλοειδή. Αλκαλοειδή διαφόρων χημικών δομών (Σερμίνη, Σπερμιδίνη, μακροκυκλικά πεπτίδια, πεπτιδικά αλκαλοειδή, μαϋτανσινοειδή). Πουρινικές βάσεις.
Εργαστηριακές ασκήσεις:
Μικροσκοπικός, μακροσκοπικός και Φυτοχημικός έλεγχος δρογών της Ευρωπαϊκής Φαρμακοποιίας. Παραλαβή εκχυλισμάτων,εμπλουτισμός, απομόνωση, ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμόςβιοδραστικώνσυστατικών φαρμακευτικών φυτών με χημικές και χρωματογραφικές μεθόδους. Χημικές αντιδράσεις ανίχνευσης αλκαλοειδών. Απομονώσεις φυσικών προϊόντων.