Η διαμορφωτική περίοδος του Ισλάμ
| Τίτλος | Η διαμορφωτική περίοδος του Ισλάμ / The formative period of Islam |
| Κωδικός | 1833 |
| Σχολή | Θεολογική |
| Τμήμα | Θεολογίας |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Εαρινή |
| Υπεύθυνος/η | Αγγελική Ζιάκα |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600014137 |
Πρόγραμμα Σπουδών: Αναμορφωμένο ΠΠΣ Τμήματος Θεολογίας (2020)
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 0
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| ΚΟΡΜΟΣ | Επιλογής | Χειμερινή | - | 3 |
| Τίτλος | Η διαμορφωτική περίοδος του Ισλάμ |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2020 – 2021 |
| Περίοδος Τάξης | Χειμερινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Class ID | 600165312
|
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600165312
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
- Αγγλικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:
-Προσδιορίζουν το περιεχόμενο βασικών πτυχών της διαμορφωτικής περιόδου του Ισλάμ (8ος-10ος αιώνας)
-Αναλύουν τις διεργασίες ανάπτυξης της ισλαμικής θεολογίας, φιλοσοφίας και Νόμου
-Προσδιορίζουν ιστορικά τις ποικίλες διανοητικές σχολές, ρεύματα και κινήματα σκέψης
-Επεξηγούν για ποιον λόγο τα βασικά θεολογικά θέματα περί Θεού και κόσμου επεκτείνονται και στο πεδίο της πολιτικής
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα εξετάζει τη διαμορφωτική περίοδο του Ισλάμ (8ος – τέλη 11ου αιώνα) αλλά και τις σύγχρονες κατανοήσεις και προσεγγίσεις αυτής της περιόδου από την έρευνα. Οι φοιτηττές θα αντιληφθούν τη διεργασία αναζήτησης και υπέρβασης της «επιστήμης του ισλαμικού δικαίου» στον αμετακίνητο νόμο του Θεού που συντελείται εξαρχής στον ισλαμικό κόσμο και συνεχίζει έως σήμερα. Θα παρακολουθήσουν τη δημιουργία διαφόρων ρευμάτων σκέψης, παρατάξεων και σχολών, που διαλέγονται πάνω στα βασικά θεολογικά ζητήματα περί Θεού και κόσμου και αποφαίνονται. Έτσι θα παρακολουθήσουν τη γένεση του «Καλάμ», της μουσουλμανικής θεολογίας, η οποία παραλαμβάνει το προϋπάρχον θεολογικό σύστημα σκέψης και απόδειξης, ενδεδυμένο με τον φιλοσοφικό λόγο της αρχαιότητας, και πλαισιώνει τα αντικείμενα έρευνάς της για να διασαφήσει και συστηματοποιήσει τις αρχές της θείας αποκάλυψης. Με τον τρόπο αυτόν ο λόγος τίθεται στην υπηρεσία της πίστης, και δημιουργείται ένας χώρος συνάντησης μεταξύ θρησκείας και φιλοσοφίας, αλλά και ένας χώρος ανταγωνισμού μεταξύ ανθρώπινου λόγου και θείας αποκάλυψης. Η διαπάλη μεταξύ λόγου και πίστης, θρησκείας και φιλοσοφίας που παρατηρείται στη θρησκευτική και φιλοσοφική σφαίρα, επεκτείνεται και στο πεδίο της πολιτικής. Παράλληλα με τα παραπάνω οι φοιτητές θα παρακολουθήσουν και γνωρίσουν και την ιστορική πορεία του πρώιμου Ισλάμ, από τις απαρχές του ως και το τέλος του 11ου αιώνα, όταν ολοκληρώνεται η λεγόμενη διαμορφωτική περίοδος με την παγίωση των κύριων σχολών ερμηνείας του ισλαμικού νόμου και σκέψης.
Λέξεις Κλειδιά
Ισλάμ, διαμορφωτική περίοδος, ισλαμικά ρεύματα σκέψης, θεολογία, φιλοσοφία, νόμος, πολιτική
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
Περιγραφή
Κατά τη διαμορφωτική περίοδο του Ισλάμ (8ος - 10ος αιώ-νας) παρατηρείται μια διεργασία αναζήτησης και υπέρβασης της εμμονής της "επιστήμης του ισλαμικού δικαίου" στον αμετακίνητο νόμο του Θεού. Δημιουργούνται διάφορες παρατάξεις, ρεύμα-τα σκέψης και σχολές -σουννίτες, σιίτες κανταρίτες, μουταζιλίτες, ιμπαντίνες κ.ά.-, οι οποίες διαλέγονται πάνω στα βασικά θεολογικά θέματα περί Θεού και κόσμου και αποφαίνονται. Έτσι γεννιέται το "kalam", η μουσουλμανική θεολογία, η οποία παραλαμ-βάνει το προϋπάρχον θεολογικό σύστημα σκέψης και απόδειξης, ενδεδυμένο με τον φιλοσοφικό λόγο της αρχαιότητας, και πλαισιώνει τα αντικείμενα έρευνάς της για να διασαφήσει και συστη-ματοποιήσει τις αρχές της θείας αποκάλυψης. Με τον τρόπο αυτό ο λόγος τίθεται στην υπηρεσία της πίστης, και δημιουργείται ένας χώρος συνάντησης μεταξύ θρησκείας και φιλοσοφίας, αλλά και ένας χώρος ανταγωνισμού μεταξύ ανθρώπινου λόγου και θείας αποκάλυψης. Oι φοιτητές καλούνται να μάθουν και να κατανοήσουν τη διαπάλη μεταξύ λόγου και πίστης, θρησκείας και φιλοσοφίας που παρατηρείται στη θρησκευτική και φιλοσοφική σφαίρα, και η οποία επεκτείνεται και στο πεδίο της πολιτικής. Αυτή η αλληλοδιείσδυση και διαλεκτική της μουσουλμανικής θεολογίας και σκέψης θα διερευνηθεί με τρόπο ιστορικό και συστηματικό.
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 65 | 2,6 | ✓ | ✓ | |
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 8 | 0,3 | ✓ | ✓ | |
| Εξετάσεις | 2 | 0,1 | ✓ | ✓ | |
| Σύνολο | 75 | 3 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Διαμορφωτική)
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική)
- Δημόσια Παρουσίαση (Διαμορφωτική)
- Έκθεση / Αναφορά (Διαμορφωτική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Αγγ. Ζιάκα, Το Καλάμ και τα ισλαμικά ρεύματα σκέψης, Eταιρεία α-ξιοποίησης και διαχείρισης περιουσίας Πανεπιστημίου Μακεδονίας, εκδ. Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη 2016.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Garth Fowden, Before and after Muḥammad: The First Millennium refocused (Princeton University Press, Princeton 2014)
Garth Fowden, Abraham or Aristotle? First Millennium empires and exegetical traditions. An Inaugural Lecture by the Sultan Qaboos Professor of Abrahamic Faiths given in the University of Cambridge, 4 December 2013 (Cambridge University Press, Cambridge 2015)
Montgomery Watt, The Formative Period of Islamic Thought (Oneworld Publications, 1998)
Τελευταία Επικαιροποίηση
27-10-2020
