ΑΝΑΛΥΣΗ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΑΝΑΛΥΣΗ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ / DISCOURSE ANALYSIS AND LANGUAGE TEACHING
Τίτλος στα ΓερμανικάDiskursanalyse und Sprachlehre (Discourse Analysis and Language Teaching)
ΚωδικόςΑΚ0217
ΣχολήΦιλοσοφική
ΤμήμαΓερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
ΚοινόΝαι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID600012958

Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας (2020-σήμερα)

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 38
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
ΚΟΡΜΟΣΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣΧειμερινό/Εαρινό-6

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΑΝΑΛΥΣΗ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
Ακαδημαϊκό Έτος2020 – 2021
Περίοδος ΤάξηςΧειμερινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Ώρες Εβδομαδιαία3
Class ID
600166008
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
  • Γερμανικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Προαπαιτήσεις
Προαπαιτούμενα Μαθήματα
  • ΓΛΩ402 ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ ΙV: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ: ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ,ΠΡΑΓΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ, ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Γενικές Προαπαιτήσεις
Η εξοικείωση των φοιτητών/τριών με τις αρχές και μεθόδους των τομέων της σημασιολογίας και πραγματολογίας, που εξετάζονται στο μάθημα «Γλωσσολογία IV», κρίνεται απαραίτητη.
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι φοιτητές/τριες αναμένεται ότι στο πλαίσιο του μαθήματος θα Αποκτήσουν επιστημονικές γνώσεις σε σχέση με • σύγχρονα ρεύματα σκέψης και θεωρητικές προσεγγίσεις της φιλοσοφίας, της γλωσσολογίας, της γλωσσικής διδασκαλίας, • την (κριτική) ανάλυση λόγου, • τα χαρακτηριστικά του κειμενικού είδους τηλεοπτική συζήτηση, • τις κοινωνικές ταυτότητες και τις γλωσσικές, εννοιακές και επικοινωνιακές όψεις της μεταφοράς. • σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα στην Ελλάδα και Γερμανία (μετανάστευση) Θα εξοικειωθούν με ζητήματα της (κριτικής) ανάλυσης λόγου και της διδασκαλίας γλώσσας στα συμφραζόμενα αυθεντικών πολυτροπικών κειμένων. Θα αναπτύξουν γλωσσική / πολιτισμική / κοινωνική επίγνωση σε θέματα μετανάστευσης.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Πώς έχουν επηρεάσει τα νεότερα ρεύματα σκέψης και οι κοινωνικές, επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις τη διδασκαλία γλώσσας και γλωσσολογίας στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση; Παράλληλα με τη μελέτη και παρουσίαση επιστημονικής βιβλιογραφίας σχετικά με τον κονστρουξιονισμό την (κριτική) ανάλυση λόγου και τους πολυγραμματισμούς αναλύονται αυθεντικά πολυτροπικά κείμενα της ελληνικής και γερμανικής τηλεόρασης (τηλεοπτικές συζητήσεις). Η ανάλυση εστιάζει σε σύγχρονα κοινωνικά θέματα (μετανάστευση), τις κοινωνικές ταυτότητες και τις γλωσσικές, εννοιακές και επικοινωνιακές όψεις της μεταφοράς.
Λέξεις Κλειδιά
(Κριτική) ανάλυση λόγου, πολυγραμματισμοί, τηλεοπτικές εκπομπές, κοινωνικές ταυτότητες, μεταφορές, μετανάστευση
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Διαφάνειες
  • Ήχος
  • Πολυμεσικό υλικό
  • Διαδραστικές ασκήσεις
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Σεμινάρια783,1
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων321,3
Εκπόνηση μελέτης (project)401,6
Σύνολο1506
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Τρόπος αξιολόγησης 6 ECTS Eνεργή συμμετοχή στο μάθημα, επιτυχής συμμετοχή σε τεστ σχετικά με τις θεωρητικές βασικές αρχές και μεθόδους του σεμιναρίου, προφορική παρουσίαση εργασίας και συνοπτική γραπτή παρουσίαση της εργασίας. H γραπτή εργασία θα περιέχει ένα κείμενο 1500 λέξεων περίπου και τις διαφάνειες της παρουσίασης. 9ECTS Eνεργή συμμετοχή στο μάθημα, επιτυχής συμμετοχή σε τεστ σχετικά με τις θεωρητικές βασικές αρχές και μεθόδους του σεμιναρίου, προφορική παρουσίαση εργασίας και αναλυτική γραπτή παρουσίαση της εργασίας. H γραπτή εργασία θα περιέχει ένα κείμενο 5000 λέξεων περίπου και τις διαφάνειες της παρουσίασης.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εργασία (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Προφορική Εξέταση (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Δημόσια Παρουσίαση (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Μπουκάλα, Σ. & Στάμου, Α.Γ. (επιμέλεια) (2020). Κριτική Ανάλυση Λόγου: (Απο)δομώντας την ελληνική πραγματικότητα. Εκδόσεις Νήσος.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Βασική βιβλιογραφία για μελέτη Αρχάκης, Α. & Τσάκωνα, Β. (2011). Ταυτότητες, Αφηγήσεις και Γλωσσική Εκπαίδευση. Αθήνα: Πατάκης. Κέλλα, Β. (2008). «Επικοινωνία και λόγος στις δημόσιες τηλεοπτικές αντιπαραθέσεις». Σε: Πολίτης, Π. (επιμ.) Ο λόγος των Μέσων Επικοινωνίας στην Ελλάδα. Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη: Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη, 210-244. Μπουτουλούση, Ε. (2008α). «Παρατηρήσεις στον τηλεοπτικό μεταναστευτικό λόγο της σύγχρονης Ελλάδας». Σε: Πολίτης, Π. (επιμ.) Ο λόγος των Μέσων Επικοινωνίας στην Ελλάδα. Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη: Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη, 245-268. Μπουτουλούση, Ε. (2008β). «Μεταφορά και επιχειρηματολογία στον λόγο της πολυπολιτισμικότητας». Σε: Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα, Πρακτικά της 28ης Ετήσιας Συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., 21-22 Απριλίου, 2007: Γλώσσα και κοινωνία, 279-292. Μπουτουλούση Ελένη (2015). «Η επανάληψη μεταφορών ως στοιχείο οργάνωσης και συγκρότησης των ιδεολογικών λόγων της μετανάστευσης». Σε: Θ.-Σ. Παυλίδου (επιμ.) Μελέτες για τον προφορικό λόγο. Α.Π.Θ. Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη, 183-199. Ενδεικτική βιβλιογραφία για τη συγγραφή εργασιών Αμπατζόγλου, Γ. (2001) Γλώσσα και μετανάστευση: ψυχολογικές διαστάσεις [Β7] Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός http://www.greek-language.gr/greekLang/studies/guide/thema_b7/index.html Αρχάκης, Α. (2005). Γλωσσική διδασκαλία και σύσταση των Κειμένων. Αθήνα, Πατάκης. Böke, Karin (1997). Die ‘Invasion’ aus den ‘Armenhäusern Europas’. Metaphern im Einwanderungsdiskurs. In: M. Jung./M. Wengeler/K. Böke (Hg.): Die Sprache des Migrationsdiskurses. Darmstadt: Westdeutscher Verlag Butulussi Ε & Karagianidou, Ε. & Zachu, Ε. (2005) (eds.): Sprache und Multikulturalität. Festschrift für Professor Käthi Dorfmüller-Karpusa. Thessaloniki: University Studio Press. Butulussi, E. (2007). „Stereotyp, Hydrophobie, Hydrophilie: DaF-Unterricht und Metaphern des Deutschen und Griechischen in Multikulturalitätsdiskursen“ Redder A. (ed.), Diskurse und Texte. Festschrift für Konrad Ehlich zum 65. Geburtstag. Stauffenburg (Festschriften), 2007, 527-536. Fairclough, N. / Fairclough, I. (2010). Argumentation analysis in CDA: Analyzing Practical Reasoning in Political Discourse. De Cillia, R. & Gruber, H. & Krzyżanowski & Menz, F. (ed.). Discourse, Politics, Identity. Diskurs, Politik, Identität. Festschrift für Ruth Wodak. Tübingen: Stauffenburg. 59-70. Kalantzis Mary & Bill Cope (2001). Πολυγραμματισμοί [Ε2]Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός http://www.greek-language.gr/greekLang/studies/guide/thema_e2/index.html http://www.greek-language.gr/greekLang/studies/guide/thema_e2/01.html Κανάκης, Κ. (2007). Εισαγωγή στην πραγματολογία. Γνωστικές και κοινωνικές όψεις της γλώσσας. Αθήνα. Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου. Kienpointer, M. (2006). Ideologie und Argumentation in TV-Wahldebatten. Deppermann, Arnulf & Hartung, Martin (Hrsg.) Argumentierne in Gesprächen. Gesprächsanalytische Studien. Tübingen: Stauffenburg. 64-87. Κουτσογιάννης Δημήτρης (2001). Η γλωσσική αγωγή: νέες τεχνολογίες [Ε13] Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός http://www.greek-language.gr/greekLang/studies/guide/thema_e13/index.html Kress, G. & van Leeuwen, T. (1996). Reading images. The Grammar of Visual Design. London: Routledge. Κωστούλη Τριανταφυλλιά (2001). Κειμενοκεντρική προσέγγιση και γλωσσικό μάθημα [Ε5] Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός http://www.greek-language.gr/greekLang/studies/guide/thema_e5/index.html Mπουτουλούση, Ε. (1999). «Γλωσσική επίγνωση». Σε: Χριστίδης Α.-Φ. (επιμ.) Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός για τη Γλώσσα. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας και Ηλεκτρονικός Κόμβος για την υποστήριξη των διδασκόντων το μάθημα της Γλωσσικής Αγωγής και Συμπεριφοράς στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. ΕΠΕΑΕΚ, www.komvos.edu.gr, 223-229 και 4 σελίδες υπερκείμενο. [1999] Mπουτουλούση, Ε. (2001). «Η κριτική σκέψη και η αμφισβήτηση στο πολυπολιτισμικό σχολείο: Οπτικές πέρα από την κοινή λογική». Σε: Ψάλτου-Joycey, Α./Βαλιούλη Μ. (επιμ.), Η συμβολή της Διδασκαλίας και Εκμάθησης Γλωσσών στην Προώθηση ενός Πολιτισμού Ειρήνης. Πρακτικά 12ου Διεθνούς Συνεδρίου Ελληνικής Εταιρείας Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας. 9.-12.12.1999, Τόμος Η., Θεσσαλονίκη, 353-369. [2001] Mπουτουλούση, Ε. (2002). «Το πολυπολιτισμικό σχολείο: Κριτικές προσεγγίσεις και η πολιτισμική συνειδητοποίηση». Σε: Αυδή Α. & Χρυσαφίδου Α. (επιμ.) Ανακαλύπτοντας τον πλούτο της διαφορετικότητας μέσω της τέχνης. Πρακτικά Ημερίδας των προγραμμάτων Comenius και Εκπαίδευσης χωρίς σύνορα, 28 Μαρτίου - 2 Απριλίου 2001, Θεσσαλονίκη 2002, 39-88. [2002] Mπουτουλούση, Ε. (2005α). «Αφανείς εικόνες στο δημοσιογραφικό λόγο» Ημερίδα του Τμήματος Δημοσιογραφίας και Μ.Μ.Ε. Εικόνα και Λόγος στα Media. 4.11.2005, Θεσσαλονίκη. Δημοσιεύτηκε σε cd. [2005] Mπουτουλούση, Ε. (2005β). «Μετανάστευση και μεταφορά στο λόγο: Εικόνες του άλλου στο έθνος-κράτος». Σε: Butulussi E. & Karagianidou E. & Zachu K. (eds.) Sprache und Multikulturalität. Festschrift für Professor Dorfmüller-Karpusa, Käthi. Thessaloniki: University Studio Press, 275-295. [2005] Mπουτουλούση, Ε. (2006). «Ο εθνικός εαυτός και ο ‘άλλος’ σε μαθήματα κριτικής γλωσσικής επίγνωσης». Σε: Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα, Πρακτικά της 26ης Ετήσιας Συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., 14-15 Μαΐου 2005, Θεσσαλονίκη, 329-346. [2006] Μπουτουλούση, Ελένη (2010). «Πολυτροπικότητα και πολυγραμματισμοί σε σεμινάρια γλωσσολογίας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης: Το παράδειγμα της επιχειρηματολογίας.» Σε: Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα, Πρακτικά της 30ης Ετήσιας Συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., 1-3 Μαΐου 2009 , 411-421. [2010] Παπαστεργίου, Β. / Τάκου, Ε. (2014). Η μετανάστευση στην Ελλάδα. Έντεκα μύθοι και περισσότερες αλήθειες. Ίδρυμα Ρόζ Λούξενμπουργκ. Παράρτημα Ελλάδας.http://rosalux.gr/publicatios Παυλίδου, Θ. Σ. (2015). Κοινωνιογλωσσολογία [http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/glossology/show.html?id=102] Πρόσβαση 24.7.2015 Πολίτης, Π. (2014) Η γλώσσα της τηλεοπτικής ενημέρωσης. Τα δελτία ειδήσεων της ελληνικής τηλεόρασης (1980-2010). Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη). Todorov Tzvetan (2009). Ο φόβος των βαρβάρων. Πέρα από τη σύγκρουση των πολιτισμών. Αθήνα. Πόλις. van Dijk, Teun A. (2008). Discourse and Context. A sociocognitive Approach. Cambridge. Cambridge University Press. Wengeler, M. (1997). Argumentation im Einwanderungsdiskurs. Ein Vergleich der Zeiträume 197-1973 und 1980-1983. Jung, M. u.a. Die Sprache des Migrationsdiskurses. Westdeutscher Verlag. 121-149. Wodak, R. (2005). „Sprache und Politik – Sprache in der Politik – Sprache/Sprechen über (Sprache in/und) Politik: Möglichkeiten und Grenzen diskursanalytischer Vorgangsweisen.“ Aptum, 2, 135-153. Wodak, R. et al. (1998). Zur diskursiven Konstruktion nationaler Identität. Frankfurt-M. Suhrkamp.
Τελευταία Επικαιροποίηση
29-10-2020