ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΛΟΓΟΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ - ΕΜΒΑΘΥΝΣΗ

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΛΟΓΟΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ - ΕΜΒΑΘΥΝΣΗ / IDENTITY AND EXCLUSION IN SCHOOL: DISCOURSE ANALYTICAL STUDIES - ENHANCEMENT
Τίτλος στα ΓερμανικάIdentität und Ausgrenzung in der Schule: Diskursanalytische Untersuchungen
ΚωδικόςΑΚ0225-ΕΜ
ΣχολήΦιλοσοφική
ΤμήμαΓερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
ΚοινόΝαι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID600014259

Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας (2020-σήμερα)

Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 42
ΚατεύθυνσηΤύπος ΠαρακολούθησηςΕξάμηνοΈτοςECTS
ΚΟΡΜΟΣΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣΧειμερινό/Εαρινό-3

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΛΟΓΟΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ - ΕΜΒΑΘΥΝΣΗ
Ακαδημαϊκό Έτος2020 – 2021
Περίοδος ΤάξηςΧειμερινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Class ID
600166011
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
  • Γερμανικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Προαπαιτήσεις
Προαπαιτούμενα Μαθήματα
  • ΓΛΩ402 ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ ΙV: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ: ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ,ΠΡΑΓΜΑΤΟΛΟΓΙΚΕΣ, ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Γενικές Προαπαιτήσεις
Η εξοικείωση των φοιτητών/τριών με τις αρχές και μεθόδους των τομέων της σημασιολογίας και πραγματολογίας, που εξετάζονται στο μάθημα «Γλωσσολογία IV», κρίνεται απαραίτητη.
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι φοιτητές/τριες αναμένεται ότι στο πλαίσιο του μαθήματος θα Αποκτήσουν επιστημονικές γνώσεις σε σχέση με • θεωρητικές προσεγγίσεις της ανάλυσης της κοινωνικής ταυτότητας, της επικοινωνίας και των κοινωνικών σχέσεων στο σχολείο, π.χ. συστημική ψυχοθεραπεία, αναστοχαστική πράξη, • φιλοσοφικές, κοινωνιολογικές, ψυχολογικές προσεγγίσεις σχετικά με το σύγχρονο άτομο (βλ. επιδοσιακό υποκείμενο, κοινωνία της κόπωσης και της διαφάνειας, αυτισμός, κατάθλιψη, υπερκινητικότητα) • την (πολυ-, δια-, υπερ-) πολιτισμική εκπαίδευση, • την (κριτική) ανάλυση λόγου, • την ανάλυση των ποικίλων όψεων της μεταφοράς σε συμφραζόμενα επιχειρηματολογίας, • τα χαρακτηριστικά των ειδών επιστημονικό κείμενο και εκλαϊκευτικό πολυτροπικό κείμενο στο διαδίκτυο με θέματα αποκλεισμού και σχέσεων στην εκπαίδευση, π.χ. αποδιοπομπαίος τράγος, ΔΕΠΥ, μαθησιακές δυσκολίες. Θα εξοικειωθούν με ζητήματα της (κριτικής) ανάλυσης επιστημονικών και εκλαϊκευτικών πολυτροπικών κειμένων με τα παραπάνω θέματα με έμφαση στη μεταφορά και την επιχειρηματολογία.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Πώς επιδρούν οι νεότερες κοινωνικές και επιστημονικές εξελίξεις στη διαμόρφωση της επικοινωνίας, των κοινωνικών σχέσεων και επομένως της ταυτότητας των εκπαιδευτικών και μαθητών στο σχολείο; Πώς μπορούν οι εκπαιδευτικοί να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων αποκλεισμού; Το σεμινάριο αυτό έχει ως στόχο τον εμπλουτισμό των επιστημονικών γνώσεων των φοιτητών/τριών σε σχέση με τα παραπάνω ζητήματα, όπως επίσης την ανάπτυξη της γλωσσικής / πολιτισμικής επίγνωσής τους και της ικανότητάς τους αναστοχασμού και επικοινωνίας σε συνθήκες πολυπολιτισμικότητας. Στο σεμινάριο αναλύονται στο θεωρητικό πλαίσιο της (κριτικής) ανάλυσης λόγου ελληνικά και γερμανικά επιστημονικά κείμενα που υιοθετούν κοινωνιογλωσσολογικές, ψυχολογικές, παιδαγωγικές και αναστοχαστικές οπτικές και διερευνούν ζητήματα της (πολυ-, δια-, υπερ-) πολιτισμικής εκπαίδευσης και του αποκλεισμού στο σχολείο.
Λέξεις Κλειδιά
Λέξεις κλειδιά: Tαυτότητες και αποκλεισμός στο σχολείο, διεπιστημονικές οπτικές, (πολυ-, δια-, υπερ-) πολιτισμική εκπαίδευση, συστημική ψυχοθεραπεία, αναστοχαστική πράξη, γλωσσική / πολιτισμική / κοινωνική επίγνωση, (κριτική) ανάλυση λόγου, μεταφορά, επιχειρηματολογία.
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Διαφάνειες
  • Πολυμεσικό υλικό
  • Διαδραστικές ασκήσεις
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Αξιολόγηση των Φοιτητών
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις502
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων301,2
Διαδραστική διδασκαλία στο Υπολογιστικό Κέντρο200,8
Εκπαιδευτικές επισκέψεις και παρακολούθηση συνεδρίων / σεμιναρίων / εκδηλώσεων100,4
Συγγραφή εργασίας / εργασιών401,6
Σύνολο1506
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Κωτσάκης, Δ. & Ε. Μουρελή & Ι. Μπίμπου & Ε. Μπουτουλούση & Χ. Αλεξανδρή & Ε. Γκέσογλου & Κ. Καραμανώλη & Α. Καρπούζα & Ε. Σπανοπούλου 2010. Αναστοχαστική Πράξη. Ο αποκλεισμός στο σχολείο. Αθήνα: Νήσος.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Βασική βιβλιογραφία για μελέτη και τις εργασίες Αμπατζόγλου, Γ. 2001. «Μαθησιακές δυσκολίες και σχολική αποτυχία» [Ζ1] Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός http://www.greek-language.gr/greekLang/studies/guide/thema_g1/index.html Αμπατζόγλου, Γ. 2001. «Παθολογία της γλώσσας» [Ζ2] Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός http://www.greek-language.gr/greekLang/studies/guide/thema_g2/index.html Αμπατζόγλου, Γ. & Γ. Τζιαρός 2001. «Λογοθεραπεία- Λογοπεδική» [Ζ3] Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός http://www.greek-language.gr/greekLang/studies/guide/thema_g3/index.html Αυδή, Ε. & E. Γεωργάκα 2009. «Η συμβολή της ανάλυσης λόγου στη μελέτη της ψυχοθεραπείας» Μ. Πουρκός & Μ. Δαφέρμος (Επιμ.) Ποιοτικές Μέθοδοι Έρευνας στην Ψυχολογία και την Εκπαίδευση: Επιστημολογικά, Μεθοδολογικά και Ηθικά Ζητήματα. Τόμος Β., Αθήνα: Εκδόσεις Τόπος, 295-318. Αυδή, Ε. & Ε. Μουρελή 2002. «Ο εγκλωβισμός στο ρόλο του «κακού» και του «άριστου» μαθητή». Α. Αυδή & Α. Χρυσαφίδου (επιμ.) Ανακαλύπτοντας τον πλούτο της διαφορετικότητας μέσω της τέχνης. Θεσσαλονίκη: Πήγασος, 110-122. Brünner, G. & E. Gülich (Hgg.) Krankheit verstehen. BSLL 18.Bielefeld: Aisthesis. Buttny, R. & S. Kellog Rath 2007. “Discursive practices in talking problems during a school-family meeting.” Herburn, A. & S. Wiggins (Hrsg.) Discursive Research in Practice. New Approaches to Psychology and Interaction. New York: Cambridge University Press, 247-262. Butulussi, E. 2007. „Zur Herausbildung kultureller Bewusstheit in der Germanistik am Beispiel Griechenland“. Jahrbuch Deutsch als Fremdsprache, 32, 113-125. Butulussi, E. 2011. „Kritische Diskurs- und Wortschatzanalyse in der griechischen Germanistik: Multikulturell, multimedial, multidisziplinär.“ (http://www.gs.uoa.gr/fileadmin/gs.uoa.gr/uploads/synedria/Schnittstellen_Linguistik_und_Didaktik_2009.pdf), 44-57. Γιαννουλάκη, Χ. 2014. Κίνηση, επικοινωνία και σχέσεις στη σχολική τάξη: η διάγνωση της ΔΕΠ-Υ και προτάσεις παρέμβασης για το μάθημα της Γερμανικής ως Ξένης Γλώσσας. Διπλωματική εργασία του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας (ΑΠΘ). (Συμβουλευτική επιτροπή: Ε. Μπουτουλούση, Ρ. Σιδηροπούλου, Ο. Παπαδοπούλου). Dowling, E. & E. Osborne (επιμ.) 2001. Η οικογένεια και το σχολείο. Μια συστημική προσέγγιση από κοινού σε παιδιά με προβλήματα. Αθήνα: Gutenberg. Edwards, D. & J. Potter 1992. Discursive Psychology. London: Sage. Ehlich, K. 1990. „Zur Struktur der psychoanalytischen "Deutung"“. Ehlich, K. & Α. Koerfer u.a. (Hrsg.) Medizinische und therapeutische Kommunikation. Diskursanalytische Untersuchungen. Opladen: Westdt. Verl., 210–227. Finck, Iris, Svantie Ohder (Red.) 2001. LernWelten. Schulische und Pädagogische Förderung in den Berliner Schul-/ Hortgruppen für Schüllerinnen und Schüler mit Autismus. Hg. “Hilfe für das autistische Kind”. Vereinigung zur Förderung autistischer Menschen. Regionalverband Berlin e.V. Goffmann, E. 2006. Η παρουσίαση του εαυτού στην καθημερινή ζωή. Αθήνα: Εκδ. Αλεξάνδρεια. Jollife, Th. 1992. «Aυτισμός: Μια προσωπική μαρτυρία» Επικοινωνία: Περιοδικό του Εθνικού Συλλόγου για τον Αυτισμό της Αγγλίας, 26 (3). Θεοδωροπούλου, Μ. 2004. «Βίωμα, συναίσθημα και μεταφορά.» Εκ των υστέρων. 11:141-160. Θεοδωροπούλου, Μ. 2004. Στα γλωσσικά μονοπάτια του φόβου. Ψυχισμός και γλώσσα. Αθήνα: Νήσος. Θεοδωροπούλου, Μ. 2008. «Έφυγε…: Η μεταφορά ενός αμετάκλητου (;) αποχωρισμού» Θεοδωροπούλου Μ. (επιμ.) Θέρμη και φως. Αφιερωματικός τόμος στη μνήμη του Α.-Φ. Χριστίδη, Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 169-182. Θεοδωροπούλου, Μ. 2012. «Μεταφορά: ένας ευλύγιστος μηχανισμός;» Ευδοκιμίδης & Κ. Πόταγας (επιμ.) Λόγος και νόηση: Συζητήσεις για τον λόγο στο Αιγινήτειο. Αθήνα: Συνάψεις, 172-183. Μετάλογος 2010. Σχολεία, εκπαίδευση και συστημικές ιδέες. Συστημικές προσεγγίσεις και ψυχοθεραπεία. Συστημική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος. Τεύχος 18. Θεσσαλονίκη: Grapholine. Μουρελή, E. 2010. «H Oμάδα της αναστοχαστικής πράξης: Παραδείγματα». Κωτσάκης, Δ. κ.ά. Αναστοχαστική Πράξη. Ο αποκλεισμός στο σχολείο. Αθήνα: Νήσος, 19-45. Mπίκος, Κ. 2004. Αλληλεπίδραση και κοινωνικές σχέσεις στη σχολική τάξη. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Μπίμπου, I. 2010. «Ψυχολογία και Σχολείο». Κωτσάκης, Δ. κ.ά. Αναστοχαστική Πράξη. Ο αποκλεισμός στο σχολείο. Αθήνα: Νήσος, 307-383. Μπιουνγκ-Τσουλ Χαν 2015. Κοινωνία της κόπωσης. Αθήνα: Οpera. Μπιουνγκ-Τσουλ Χαν 2015. Κοινωνία της διαφάνειας. Αθήνα: Οpera. Mπουτουλούση, Ε. 2008. «Μεταφορά και επιχειρηματολογία στον λόγο της πολυπολιτισμικότητας». Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα, Πρακτικά της 28ης Ετήσιας Συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., 21-22 Απριλίου, 2007: Γλώσσα και κοινωνία, 279-292. Mπουτουλούση, Ε. 2010α. «Ανοιχτός διάλογος και εκπαίδευση». Μετάλογος 18. Συστημικές προσεγγίσεις και ψυχοθεραπεία. Συστημική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος, 118-130. Mπουτουλούση, Ε. 2010β. «Κοινωνικός αποκλεισμός και σχολείο». Κωτσάκης, Δ. κ.ά. (2010). Αναστοχαστική Πράξη. Ο αποκλεισμός στο σχολείο. Αθήνα: Νήσος, 255-306. Mπουτουλούση, Ε. 2013. «Eπικοινωνία και σχέσεις στο μάθημα της Γερμανικής ως Ξένης Γλώσσας στο ελληνικό σχολείο: Προβλήματα και διεπιστημονικές προσεγγίσεις στον λόγο μιας ομάδας αναστοχαστικής πράξης για τη στήριξη εκπαιδευτικών». Πρακτικά Ημερίδας Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΕΚΠΑ: Διεπαφές ανάμεσα στη Γλωσσολογία και τη Διδακτική των γλωσσών: Η Γερμανική ως Ξένη Γλώσσα στην ελληνική εκπαίδευση. Αθήνα, 20.4.2013 [105-124: http://www.gs.uoa.gr/fileadmin/gs.uoa.gr/uploads/synedria/SLSD2013.pdf] Παπαδόπουλος, Μ. 2017. Η Αυτοκτονία της ψυχιατρικής. Αθήνα: Νήσος. Scarvaglieri, C. 2013. Nichts anderes als ein Austausch von Worten. Sprachliches Handeln in der Psychotherapie. Berlin/ Boston: De Gruyter. Σόντακ, Σ. 1993. Η νόσος ως μεταφορά. Το AIDS και οι μεταφορές του. Αθήνα: Ύψιλον. Σπανοπούλου, Ε. 2010. «Φανεροί και αφανείς συμμέτοχοι στα γεγονότα της τάξης.» Κωτσάκης, Δ. κ.ά. 2010. Αναστοχαστική Πράξη. Ο αποκλεισμός στο σχολείο. Αθήνα: Νήσος, 395-398. Στάμου, Α. 2014. «Η κριτική ανάλυση λόγου: Μελετώντας τον ιδεολογικό ρόλο της γλώσσας» Γεωργαλίδου, Μ. & Μ. Σηφιανού & Β. Τσάκωνα (επιμ.) Ανάλυση Λόγου. Θεωρία και εφαρμογές. Αθήνα: Νήσος, 149-187. Ταταρούδη, Αργυρώ 2014. Επικοινωνιακές και κοινωνικές σχέσεις στο μάθημα της Γερμανικής ως Ξένης Γλώσσας: Προσεγγίσεις Αναστοχαστικής Πράξης. Διπλωματική εργασία του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας (ΑΠΘ). (Συμβουλευτική επιτροπή: Ε. Μπουτουλούση, Ο.-Χ. Παπαδοπούλου, Ι. Μπίμπου). Χριστίδης, Α.Φ. 1999. «Όψεις της μεταφοράς». Δ. Κατή & Μ. Κονδύλη & Κ. Νικηφορίδου (επιμ.). Γλώσσα και νόηση. Επιστημονικές και φιλοσοφικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 197-206. Watzlawick, P. & J. Beavin-Bavelas & D. Jackson 1985. Menschliche Kommunikation. Formen, Störungen, Paradoxien. (7. Aufl.) Bern, Stuttgart, Wien: Hans Huber Verlag. Watzlawick, P. & J. Beavin-Bavelas & D. Jackson 2005. Ανθρώπινη Επικοινωνία και οι επιδράσεις της στη συμπεριφορά. (Χαραλαμπάκη, Κ. επιστ. επιμ.) Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Wodak, R. 1981. “How do I put my problem? Problem presentation in therapy and interview.” Text 1(2), 191-213. Wodak, R. 1996. Disorders of Discourse. London, New York: Longman. Wodak-Leodolter, R. 1980. „Problemdarstellungen in gruppentherapeutischen Situationen.“ Ehlich, K. (Hg.) Erzählen im Alltag. Frankfurt M: Suhrkamp, 179-208.
Τελευταία Επικαιροποίηση
29-10-2020