Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Γνωριμία και εξοικείωση των φοιτητών με την πολιτική σκέψη της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας και της πρώιμης Εκκλησίας. Στα μαθησακά αποτελέσματα του μαθήματος προσμετρώνται ειδικότερα (α) η εμβάθυνση των φοιτητών στις πολιτικές ιδέες της αρχαιότητας και την ιδιοτυπία που παρουσιάζουν, (β) η συνειδητοποίηση του ενδιαφέροντος που επέδειξε ο χριστιανισμός για τα προβλήματα της επίγειας ζωής του ανθρώπου και (γ) η κριτική πρόσληψη από μέρους τους, με τη βοήθεια της κλασικής μόρφωσης, των γεγονότων που καθορίζουν τις εξελίξεις στον σύγχρονο κόσμο
Περιεχόμενο Μαθήματος
Στα πλαίσια του μαθήματος περιγράφεται η γένεση και η εξέλιξη της πολιτικής σκέψης στην ελληνορωμαïκή αρχαιότητα με την εξέταση ενός ευρέως φάσματος πηγών της ιουδαιοχριστιανικής και θύραθεν γραμματείας, από τα έπη του Ομήρου και του Ησίοδου έως το κήρυγμα των μεγάλων πατέρων της Εκκλησίας τον 4ο/5ο μ.Χ. αιώνα
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΝ
(1) Η ιδέα της θείας δικαιοσύνης στα έπη του Ομήρου και του Ησιόδου
(2) Πολιτικές ιδέες στην ελεγειακή ποίηση και τη φιλοσοφία των αρχαϊκών χρόνων (Τυρταίος, Θέογνις, Σόλωνας, Αναξίμανδρος, Ηράκλειτος, Παρμενίδης, Πυθαγόρας)
(3) Η νέα ελευθερία: η αφύπνιση του δημοκρατικού αισθήματος μετά τους μηδικούς πολέμους
(4) Φύσις και νόμος: η ριζοσπαστική διδασκαλία των σοφιστών για τα κοινά και ο Σωκράτης
(5) Οι πολιτικοί διάλογοι του Πλάτωνα Α΄: Γοργίας, Πολιτεία
(6) Οι πολιτικοί διάλογοι του Πλάτωνα Β΄: Πολιτικός, Νόμοι
(7) Τα Πολιτικὰ και τα Ἠθικὰ Νικομάχεια του Αριστοτέλη
(8) Ελληνιστική μοναρχική θεωρία
(9) Η ελληνική πολιτική σκέψη στη Ρώμη (Πολύβιος, Παναίτιος, Καρνεάδης, Ποσειδώνιος, Μάρκος Τούλλιος Κικέρων)
(10) Η ιουδαϊκή θεοκρατία
(11) Θρησκεία και πολιτική στην Καινή Διαθήκη: ο χριστιανισμός ανάμεσα στο 13ο κεφάλαιο της Πρὸς Ῥωμαίους επιστολής και το 13ο κεφάλαιο της Αποκάλυψης του Ιωάννη
(12) Πλούσιοι και φτωχοί: η υπέρβαση των ταξικών διακρίσεων στους κόλπους της Αρχαίας Εκκλησίας
(13) Πολιτική Αγάπη: η διαμόρφωση μιας αμιγώς «χριστιανικής πολιτικής φιλοσοφίας» στον Ιωάννη Χρυσόστομο και τους Καππαδόκες
Λέξεις Κλειδιά
Πολιτική Φιλοσοφία-Αρχαιότητα, Αρχαία Δημοκρατία, Ρωμαική Αυτοκρατορία, Χριστιανισμός-Πολιτική Σκέψη, Σχέσεις κράτους-Εκκλησίας
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1. T.A. Sinclair, Ιστορία της Ελληνικής Πολιτικής Σκέψεως, μτφ. από τα αγγλικά και πρόλ. Γ.Κ. Βλάχος, Αθήνα 1969
2. Κ.Α. Μποζίνης, Πολιτική Αγάπη (Νέα ερμηνευτική προσέγγιση στον ιερό Χρυσόστομο), Θεσσαλονίκη 2019
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
1. G. Glotz,Η Ελληνική "Πόλις", μτφ. από τα γαλλικά Α. Σακελλαρίου, Αθήνα 1978
2. J. de Romilly, H Αρχαία Ελλάδα σε Αναζήτηση Ελευθερίας, μτφ. από τα γαλλικά Κ. Μηλιαρέση, Αθήνα 1992
3. Κ.Α. Μποζίνης, Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος για το Imperium Romanum (Μελέτη πάνω στην πολιτική σκέψη της Αρχαίας Εκκλησίας), Αθήνα 2003