Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση της διδασκαλίας του μαθήματος ο επιδιωκόμενος μαθησιακός στόχος του είναι:
1. Να αξιοποιήσουν λειτουργικά και ποιμαντικά τους καιρούς της προσευχής της Εκκλησίας, αλλά και τον ακίνητο και κινητό εορταστικό κύκλο.
2. Να αποκτήσουν τη ικανότητα να ανιχνεύουν τη σχέση λατρείας και αγιότητας.
3. Να σπουδάσουν το συναξάρι της Εκκλησία σε αναγωγή προς το σήμερα.
4.Να συγκρίνουν ως προς το θεολογικό και λειτουργικό περιεχόμενο την κυρίαρχη ημέρα της Κυριακής με τον υπόλοιπο εβδομαδιαίο κύκλο των ημερών.
5. Να συνειδητοποιήσουν την ευεργετική επίδραση τη Λατρείας για τον αγιασμό της ύπαρξης του ανθρώπου και ολόκληρου του Σώματος του Χριστού το οποίο συγκροτείται μέσα στη λατρεία.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Στο επιλεγόμενο μάθημα εξετάζεται το θέμα ότι Λατρεία και Αγιότητα συνυπάρχουν στη ζωή της Εκκλησίας, συμπορεύονται και αλληλοπεριχωρούνται. Επίσης, διαπιστώνεται ότι η Θεία λατρεία γίνεται το αληθές και γνήσιο εργαστήριο της αγιωσύνης, αλλά και η αγιασμένη ζωή αποτελεί το εχέγγυο της " εν πνεύματι και άληθεία " λογικής λατρείας, η οποία αποτρέπει κάθε ίχνος παγανισμού και δεισιδαιμονίας από το ήθος και την πίστη του ευχαριστιακού σώματος του Χριστού, που το απαρτίζουν τα μέλη της Εκκλησίας. Επιπλέον, στο μάθημα παρουσιάζεται ότι αγιασμός του χρόνου της ζωής του ανθρώπου συντελείται στον νυχθήμερο, τον εβδομαδιαίο και τον ετήσιο, κινητό ή ακίνητο, λειτουργικό κύκλο των ακολουθιών, των δεσποτοθεομητορικών εορτών και των μνημών των εξεχόντων αγίων. Έτσι, διαπιστώνεται ότι αυτοί οι εορταστικοί σταθμοί, στο πλαίσιο του λειτουργικού χρόνου, παροντοποιούν τα παρελθόντα και τα μέλλοντα ως λειτουργικά γεγονότα και βιώματα του παρόντος. Είναι δηλαδή, ο τόπος και ο τρόπος της ορθοδόξου λειτουργικής παραδόσεως για τον αγιασμό του πληρώματος της Εκκλησίας.
Ειδικότερα, οι 13 διδακτικές ενότητες του μαθήματος διαρθώνονται ως εξής:
1. Εισαγωγικά ζητήματα.
2. Λειτουργική ζωή-Λειτουργημένοι άνθρωποι.
3. Η λειτουργική και ποιμαντική αξιοποίηση των καιρών της προσευχής (ακολουθών του νυχθημέρου).
4. Μνήμες και λειτουργικό περιεχόμενο των έξη ημερών της εβδομάδος (Δευτέρα-Σάββατο).
5. Η αναστάσιμη δεσποτική Κυριακή.
6. Ιστορική αναφορά και θεολογικό πλαίσιο του κύκλου Χριστουγέννων-Θεοφανείων.
7. Υμνογραφική και βιωματική θεώρηση του " Πάσχα" του Χειμώνα (Χριστούγεννα-Περιτομή-Θεοφάνεια).
8. Λειτουργική πορεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής στο πλαίσιο του πασχαλίου κύκλου.
9. Αρχή Τριωδίου-Ανάσταση. Σύντομη υμνογραφική θεώρηση.
10. Η λατρευτική κορύφωση της Μεγάλης Εβδομάδας.
11. Ανάληψη και Πεντηκοστή.
12. Ιστορικό πλαίσιο, θεολογικό περιεχόμενο και υμνογραφικός πλούτος της εορτής της Μεταμορφώσεως του Χριστού.
13. Συναξαριστική σπουδή και μαθητεία στις μνήμες των εξεχόντων γεγονότων και αγίων του ακινήτου λειτουργικού κύκλου.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Ι. Φουντούλης, Λειτουργική Α΄:Εισαγωγή στη Θεία Λατρεία, Θεσσαλονίκη 1993.
Αρχιμ. Νικόδημος Σκρέττας, Ασθένεια και θεραπεία στην Παρακλητική Υμνογραφία της Ορθοδόξου Εκκλησίας, [Κανονικά και Λειτουργικά 11], Θεσσαλονίκη 2018.
Π. Β. Πάσχος, Άγιοι, οι φίλοι του Θεού. Εισαγωγή στην Αγιολογία της Ορθοδόξου Εκκλησίας, εκδ. Αρμός, Αθήνα 2004.