Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση της διδασκαλίας του μαθήματος ο επιδιωκόμενος μαθησιακός στόχος του είναι:
1.Να μπορούν οι φοιτητές να περιγράφουν την εμφάνισή, την αναγκαιότητα, τη διαχρονία, την έννοια, το περιεχόμενο και την αναγωγική δύναμη του συμβόλου.
2.Να αναλύουν τη θεολογία των συμβόλων στη βιβλική τυπολογία και τα λειτουργικά δρώμενα.
3.Να συγκρίνουν τις έννοιες ρεαλισμός και σύμβολο.
4.Να ασκηθούν στην κατανόηση της σημασίας της λειτουργικής έννοιας του χώρου και του χρόνου κατά την επιτέλεση της θείας λατρείας στον ορθόδοξο ναό κατά τους καιρούς της προσευχής σε σύγκριση με τις φιλοσοφικές ή επιστημονικές αντιλήψεις περί χώρου και χρόνου.
5.Να συνδέσουν της θεωρία και την πράξη, κατά την ανάλυση του ρεαλιστικού ή συμβολικού λόγου.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Γίνεται αναφορά και διερεύνηση των όρων χώρος και χρόνος λειτουργικός επί τη βάσει των λειτουργικών συγγραμμάτων και υπομνημάτων του μεγίστου λατρειολόγου της υστέρας βυζαντινής περιόδου Συμεών Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης (+1429).
Αναλυτικά οι διδακτικές ενότητες διαρθρώνονται ως εξής:
1. Εισαγωγικά ζητήματα της ζωής και της εποχής του αγίου Συμεών.
2. Γενική αναφορά της χρήσεως του συμβολισμού στην ορθόδοξη θεία λατρεία.
3. Θύραθεν αναλύσεις και θεολογικές προσεγγίσεις περί του Συμβόλου.
4. Ρεαλισμός και Σύμβολο (κρίση του συμβόλου και της συμβολικής γλώσσας της λατρείας).
5. Η δημιουργία του Θεού ως χώρος ζωής του ανθρώπου και ο ιερός ναός ως χώρος λατρείας.
6. Τα τελούμενα στον ιερό χώρο του ναού και η συμβολική σημασία τους.
7. Λειτουργικός χώρος και αγιασμός του ανθρώπου.
8. Ο λειτουργικός χρόνος και ο αγιασμός του.
9. Ο λειτουργικός χρόνος ως υπέρβαση του καιρικού και ως φανέρωση του αιωνίου.
10. Εβδοματικός χρόνος και αιώνιος χρόνος.
11. Καιροί προσευχής, λειτουργικά δρώμενα και συμβολικές αναγωγές λειτουργικού χρόνου.
12. Σύνθεση χώρου και χρόνου στη λειτουργική βίωση της ορθοδόξου Εκκλησίας.
13. Συμεών Θεσσαλονίκης και η προ αυτού υπομνηματιστική της θείας λατρείας παράδοση.
Λέξεις Κλειδιά
χώρος, χρόνος, σύμβολο, ρεαλισμός