Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Το μάθημα «Ο Χρόνος στη Μουσική. Η Μουσική στον Χρόνο» έχει τους εξής μαθησιακούς στόχους:
1) Την ανάπτυξη ενός λεξιλογίου για συζητήσεις φιλοσοφικού και επιστημονικού περιεχομένου σχετικά με την εμπειρία του χρόνου στη μουσική,
2) Την κατανόηση της χρονικής εμπειρίας κατά την ακρόαση, την μάθηση της μουσικής, τον αυτοσχεδιασμό ή και την σύνθεση,
3) Την διεύρυνση της κατανόησης της έρευνας και των επιστημονικών μεθόδων εξέτασης της εμπειρίας του χρόνου στη μουσική,
4) Την εξοικείωση με χαρακτηριστικές πειραματικές μεθοδολογίες και τρόπους συγκέντρωσης και ανάλυσης δεδομένων,
5) Την ανάπτυξη ικανοτήτων στη συγγραφή κριτικών περιλήψεων από τη σχετική επιστημονική βιβλιογραφία,
6) Την διεξαγωγή εμπειρικής έρευνας (ατομικής ή σε ομάδες) σ’ ένα ειδικό θέμα ενδιαφέροντος σχετικό με την εμπειρία του χρόνου από τα επιστημονικά πεδία της μουσικής ψυχολογίας και της μουσικής εκπαίδευσης. Η διεξαγωγή αυτών των ερευνών αποτελεί μέσο απάντησης των ερωτήσεων που έχουν οι συμμετέχοντες στο σεμινάριο όσον αφορά τη σχέση χρόνου και μουσικής.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθηαμα αυτό έχει ως στόχο να δώσει την ευκαιρία στις φοιτήτριες και τους φοιτητές να μελετήσουν και να συνειδητοποιήσουν νέες διαστάσεις της χρονικής εμπειρίας στη μουσική.
Σε μια συνέντευξη προς το τέλος της ζωής του ο εικαστικός καλλιτέχνης Marcel Duchamp παρομοίασε το καλλιτεχνικό έργο του όχι ως τέχνη αλλά ως «αναπνοή». Είπε χαρακτηριστικά: «Μου αρέσει να ζω, να αναπνέω παρά να δουλεύω . . . Γι’ αυτό το λόγο, αν θέλετε, η τέχνη μου είναι αυτή της ζωής: κάθε δευτερόλεπτο, κάθε αναπνοή, είναι ένα έργο που δεν είναι τελειωμένο, που δεν είναι ούτε εικαστικό ούτε εγκεφαλικό».
Πιο συγκεκριμένα, η έννοια του μουσικού χρόνου που αποτελεί πρωταρχικό αντικείμενο ψυχολογικής/εκπαιδευτικής έρευνας και καλλιτεχνικής έκφρασης είναι ένα αναπόσπαστο φαινόμενο της μουσικής συμπεριφοράς, όταν ακούμε, παίζουμε, αναλύουμε, διδάσκουμε, μαθαίνουμε ή/και «φτιάχνουμε» μουσική (αυτοσχεδιασμός, σύνθεση).
Μερικά από τα θέματα που θα εξετασθούν είναι:
1. Η χρονική διάσταση του ήχου,
2. Η σχέση της μουσικής με άλλους κοινωνικούς ρυθμούς και διάρκειες,
3. Η σχέση της μουσικής ακρόασης με μορφές μνήμης και πεποιθήσεις περί παροδικότητας και μονιμότητας, υποκειμενικότητας και διαχρονικότητας,
4. Οι επιπτώσεις των multimedia και των διαδραστικών ψηφιακών τεχνολογιών, καθώς και του κυβερνοχώρου, στο μουσικό και τον κοινωνικό χρόνο και
5. Η σχέση του χρόνου με τον χώρο έτσι όπως εμφανίζεται στον αυτοσχεδιασμό, τα soundscapes, τον κινηματογράφο και άλλες σύγχρονες διακαλλιτεχνικές πρακτικές.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Kεφάλαια από:
Hallam, S., Cross, I., & Thaut, M. (Eds.) (2009). The Oxford Handbook of Music Psychology. Oxford: Oxford University Press.
Kramer, J. D. (1988). The Time of Music: New Meanings, New Temporalities, New Listening Strategies. New York: Schirmer Books.
Lapidaki, E. (1996). Consistency of tempo judgments as a measure of time experience in music listening (Doctoral Dissertation, Northwestern University, 1996). (Dissertation Abstracts International, AAD97-14633).
Lapidaki, E., & Alexandru, M. (2008). Temporal experience in ecclesiastical chanting: A collaborative approach between music psychology and Byzantine musicology (full-text). In Proceedings of the Fourth Conference of Interdisciplinary Musicology (theme: Musical Structure). Aristotle University of Thessaloniki,Thessaloniki, Greece, 2-6 July.
Lapidaki, E. (2000). Stability of tempo judgments in music listening. Music Education Research, 2(1), 25-44.