Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Γενικές Προαπαιτήσεις
Οι φοιτητές που θα επιλέξουν αυτό το μάθημα θα πρέπει να έχουν παρακολουθήσει και να έχουν συμμετάσχει επιτυχώς στις εξετάσεις του υποχρεωτικού μαθήματος "Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης", ώστε να έχουν εξοικειωθεί με τις βασικές αρχές οργάνωσης και λειτουργίας της ΕΕ. Επιπλέον, θα πρέπει να έχουν αναπτύξει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους θεσμούς του εμπορικού δικαίου, καθώς στο πλαίσιο του εν λόγω μαθήματος θα εξετασθεί η εναρμόνιση του δικαίου της ΕΕ σε ορισμένους από αυτούς, όπως λ.χ. στις συμπράξεις των επιχειρήσεων, στην αμοιβαία αναγνώριση των εταιριών κ.ο.κ.
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Το μάθημα έχει ως στόχο, αφενός να παρουσιάσει τα ουσιαστικά βήματα εναρμόνισης του ενωσιακού δικαίου σε σημαντικούς τομείς του εμπορίου και, αφετέρου, να εξετάσει την εφαρμογή και νομολογιακή εξέλιξη των θεμελιωδών ελευθεριών της ΕΕ που συνετέλεσαν στην εγκαθίδρυση και λειτουργία της εσωτερικής ("ενιαίας") αγοράς. Στο πλαίσιο αυτό, δίνεται η ευκαιρία στους φοιτητές, μέσα από τη μελέτη και παρουσίαση σημαντικών αποφάσεων του ΔΕΕ, αλλά και του Γενικού Δικαστηρίου, να εμβαθύνουν στους ως άνω τομείς του δικαίου της ΕΕ και να εξοικειωθούν περαιτέρω με ζητήματα που αφορούν στην ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων εντός της Ένωσης, την αμοιβαία αναγνώριση των εταιριών, την ελευθερία εγκατάστασης και παροχής υπηρεσιών κ.ο.κ. Επιπλέον, για πρώτη φορά στη διάρκεια των προπτυχιακών τους σπουδών, οι φοιτητές έρχονται σε επαφή με τον διαρκώς εξελισσόμενο κλάδο του ενωσιακού δικαίου του ανταγωνισμού και αντιλαμβάνονται την αποφασιστική του επιρροή στην επίτευξη της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Τέλος, οι φοιτητές αποκτούν συνείδηση της επίδρασης που ασκεί το δίκαιο της ΕΕ (πρωτογενές και δευτερογενές) και, δη, η ερμηνεία του από το ΔΕΕ στην εξέλιξη του ελληνικού εμπορικού δικαίου.
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα "ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ" περιλαμβάνει τις εξής ενότητες:
1. Εισαγωγικό μάθημα: Γενική αναφορά στη θεμελίωση της ενωσιακής έννομης τάξης, τις πηγές του ενωσιακού δικαίου, τα όργανα της ΕΕ και τις πράξεις αυτών, στο μέτρο που η εν λόγω αναφορά κρίνεται απαραίτητη για την κατανόηση των ειδικών διατάξεων και αρχών που συνθέτουν το αποκαλούμενο "ευρωπαϊκό εμπορικό δίκαιο". Διευκρινίζεται ότι η εξέταση των ως άνω θεματικών γίνεται υπό το πρίσμα της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), όπως μετονομάσθηκε η ΣυνθΕΚ, σε συνδυασμό με τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ).
2. Ευθύνη της ΕΕ (συμβατική - εξωσυμβατική) και κράτους-μέλους για παράβαση κοινοτικού δικαίου και διαδικασία υποβολής προδικαστικού ερωτήματος στο πλαίσιο του ά. 267 ΣΛΕΕ (πρώην ά. 264 ΣυνθΕΚ).
3. Αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων: ανάλυση των ά. 34 και 36 ΣΛΕΕ (πρώην: ά. 28 και 30 ΣυνθΕΚ), κυρίως μέσα από τη μελέτη και παρουσίαση σημαντικών αποφάσεων του ΔΕΕ (πρώην: ΔΕΚ), που αναφέρονται στην ερμηνεία των άρθρων αυτών και έχουν συμβάλει στη νομολογιακή εξέλιξη των όρων και εννοιών που περιέχουν (όπως λ.χ. της έννοιας των "μέτρων ισοδύναμου αποτελέσματος" ή των "ποσοτικών περιορισμών").
4.Εισαγωγικές παρατηρήσεις στο ενωσιακό δίκαιο του ανταγωνισμού. Υποκείμενα των απαγορευτικών κανόνων των ά. 101 και 102 ΣΛΕΕ (πρώην: ά. 81 και 82 ΣυνθΕΚ). Η έννοια της "επιχείρησης" κατά το δίκαιο του ανταγωνισμού.
5. Κατηγορίες απαγορευμένων συμπράξεων (ά. 101 § 1 ΣΛΕΕ): μελέτη και ανάλυση αυτών, κυρίως με τη βοήθεια νομολογιακών παραδειγμάτων.
6. Συνέπειες της εφαρμογής του απαγορευτικού κανόνα της § 1 του ά. 101 ΣΛΕΕ, όπως αυτές ορίζονται στην § 2 της ίδιας διάταξης. Συμπράξεις απαλλασσόμενες από την εφαρμογή του απαγορευτικού κανόνα, με έμφαση στη σημασία και τις συνέπειες εφαρμογής της § 3 του ά. 101 ΣΛΕΕ μετά τη θέση σε ισχύ του Καν. (ΕΚ) αριθμ. 1/2003.
7.Καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσα θέσης κατά το ά. 102 ΣΛΕΕ (πρώην: ά. 82 ΣυνθΕΚ).
8. Έλεγχος συγκεντρώσεων επιχειρήσεων.
Λέξεις Κλειδιά
ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, μέτρα ισοδυνάμου αποτελέσματος, ποσοτικοί περιορισμοί, ελευθερία εγκατάστασης, ελευθερία παροχής υπηρεσιών, μεταφορά εταιρικής έδρας, αμοιβαία αναγνώριση εταιριών, επιχείρηση, απαγορευμένες συμπράξεις, καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης, συγκεντρώσεις επιχειρήσεων
Περιγραφή
Οι φοιτητές αξιολογούνται με δυο τρόπους. Καταρχήν, μέσω της ενεργούς συμμετοχής τους στη διαδικασία του μαθήματος και, κυρίως, μέσω της παρουσίασης αποφάσεων του ΔΕΕ, τις οποίες καλούνται να μελετήσουν, αξιολογήσουν και παρουσιάσουν προφορικά στην τάξη. Στο πλαίσιο αυτό, ενθαρρύνονται, αλλά δεν υποχρεούνται, να ετοιμάσουν και (να) διανείμουν γραπτό διάγραμμα της εισήγησής τους στους διδάσκοντες και τους συμφοιτητές τους. Ωστόσο, κύριο μέσο αξιολόγησης παραμένει η επιτυχής συμμετοχή των φοιτητών στις τελικές εξετάσεις του μαθήματος, γραπτές ή προφορικές, μέσω των οποίων εξετάζεται το εύρος των γνώσεων που αποκόμισαν και η δυνατότητά τους να τις αξιοποιήσουν κριτικά και να τις εφαρμόσουν στην πράξη.
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1. Καρύδης Γ., Ευρωπαϊκό Δίκαιο Συναλλαγών, 1η έκδοση, εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη, 2012 [ISBN: 978-960-562-048-6, Κωδ. ΕΥΔΟΞΟΣ: 22767697]
2. Κοτσίρης Λ., Ευρωπαϊκό Εμπορικό Δίκαιο, 3η έκδοση, εκδ. Σάκκουλα, 2018 [ISBN: 978-960-568-830-1, Κωδ. ΕΥΔΟΞΟΣ: 77111606]