ΒΙΟΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ - ΑΡΧΑΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΒΙΟΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ - ΑΡΧΑΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ / BIOARCHAEOLOGY - PALAEOENVIRONMENT
ΚωδικόςΑΠΡ308
ΣχολήΦιλοσοφική
ΤμήμαΙστορίας και Αρχαιολογίας
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή/Εαρινή
ΚοινόΝαι
ΚατάστασηΕνεργό
Course ID280004372
Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΒΙΟΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ - ΑΡΧΑΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Ακαδημαϊκό Έτος2020 – 2021
Περίοδος ΤάξηςΧειμερινή
Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ
Διδάσκοντες άλλων Κατηγοριών
Ώρες Εβδομαδιαία3
Ώρες Συνολικά39
Class ID
600176844
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
  • Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Ειδικού Υποβάθρου / Κορμού
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
  • Αγγλικά (Εξέταση)
Προαπαιτήσεις
Γενικές Προαπαιτήσεις
Προτείνεται η επιλογή του μετά την κατοχύρωση του ΑΠΡ 101 και του ΑΠΡ 602, χωρίς να είναι προαπαιτούμενα
Μαθησιακά Αποτελέσματα
- Να εξοικειωθούν οι φοιτητές με τα βιοαρχαιολογικά κατάλοιπα, τις δυνατότητες και τους περιορισμούς της μελέτης τους στη διερεύνηση γενικότερων αρχαιολογικών ερωτημάτων. - Να γνωρίσουν πρακτικά ζητήματα της μελέτης των βιοαρχαιολογικών καταλοίπων, όπως συλλογή δειγμάτων στο πεδίο και μέθοδοι διαχωρισμού από τα αρχαιολογικά ιζήματα. - Να εξοικειωθούν με τις βασικές αρχές προσδιορισμού των διαφόρων κατηγοριών βιοαρχαιολογικών καταλοίπων, τις τεχνικές που εφαρμόζονται και τον απαραίτητο κατά περίπτωση εξοπλισμό.
Γενικές Ικανότητες
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αυτόνομη εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
  • Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα αποτελεί μια προσέγγιση των καταλοίπων του φυσικού περιβάλλοντος τα οποία συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την ανθρώπινη δραστηριότητα κατά το παρελθόν. Τα κατάλοιπα αυτά κάποτε αποτέλεσαν ζωντανούς οργανισμούς οι οποίοι ενσωματώθηκαν κυρίως σε αρχαιολογικές αλλά και φυσικές αποθέσεις ως αποτέλεσμα της χρήσης ή διαχείρισης από τον άνθρωπο. Η εξέταση επιμέρους κατηγοριών «βιοαρχαιολογικών» καταλοίπων όπως είναι για παράδειγμα τα έντομα, τα μαλάκια, τα οστά των ζώων, η γύρη, τα φυτά κλπ., παρέχει τη δυνατότητα να διαπιστωθεί η πολύτιμη συμβολή αυτών των κατά κανόνα παραγνωρισμένων αρχαιολογικών ευρημάτων, στην αποκατάσταση των συνθηκών διαβίωσης και της καθημερινής ζωής των ανθρώπων που έζησαν κατά το παρελθόν. Όπως προκύπτει μέσα από το μάθημα, τα βιοαρχαιολογικά κατάλοιπα είναι σε θέση να δώσουν πληροφορίες για την οικονομική και κοινωνική οργάνωση των κοινωνιών του παρελθόντος, αρκεί να χρησιμοποιούνται με τον ανάλογο προβληματισμό. Στο πλαίσιο του μαθήματος, παράλληλα με τη διδασκαλία, περιλαμβάνεται και επαφή με το πρακτικό μέρος της βιοαρχαιολογίας, μέσα από επισκέψεις σε εργαστηριακούς χώρους. Η οργάνωση του μαθήματος περιλαμβάνει τα ακόλουθα θέματα: - Περιβάλλον και αρχαιολογία: Η έννοια του περιβάλλοντος. Περιβαλλοντική αρχαιολογία, το αντικείμενο και οι στόχοι της. Η Βιοαρχαιολογία ως κλάδος της περιβαλλοντικής αρχαιολογίας. - Βιοαρχαιολογία: Οι κλάδοι της Αρχαιοβοτανικής και Ζωοαρχαιολογίας. Κατηγορίες βιοαρχαιολογικών καταλοίπων και αρχαιολογικά ερωτήματα που προσεγγίζονται με τη μελέτη τους. - Βιοαρχαιολογικά κατάλοιπα: οι κατηγορίες τους και πως διατηρούνται στα αρχαιολογικά στρώματα Δειγματοληψία, συλλογή και διαχωρισμός βιοαρχαιολογικών καταλοίπων στο πεδίο και στο εργαστήριο. - Μακρο- και μικρο-κατάλοιπα φυτών: ανατομικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά, βασικές αρχές προσδιορισμού και επεξεργασία δεδομένων. Εργαστήριο - Μακρο- και μικρο-κατάλοιπα φυτών: αρχαίο περιβάλλον, εξημέρωση, καλλιέργεια, διατροφή - Ζωοαρχαιολογία: κατάλοιπα σπονδυλωτών και ασπόνδυλων. Εργαστήριο - Ζωοαρχαιολογία: μεθοδολογία και αρχαιολογικά ερωτήματα
Λέξεις Κλειδιά
Βιοαρχαιολογία, Αρχαιοζωολογία, Αρχαιοβοτανική, μεθοδολογία
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Διαφάνειες
  • Βιντεοδιαλέξεις
  • Πολυμεσικό υλικό
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
Περιγραφή
Η διδασκαλία του μαθήματος γίνεται με διαλέξεις, με τη χρήση προβολών διαφανειών, προβολή εικόνων σε Power-point.
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις301✓✓
Εργαστηριακή Άσκηση90,3
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων652,2
Πρακτική (Τοποθέτηση)361,2
Εξετάσεις401,3
Σύνολο1806
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Γραπτή εξέταση
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική, Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Βαλαμώτη, Σ. Η αρχαιοβοτανική έρευνα της διατροφής στην προϊστορική Ελλάδα, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2009
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Ενδεικτικά παρατίθενται κάποιες βιβλιογραφικές παραπομπές. 1. Halstead, P. 1996. The development of agriculture and pastoralism in Greece: when, how, who and what? Στο D.R. Harris (εκδ.) 1996. The Origins and Spread of Agriculture and Pastoralism in Eurasia. London, University College Press. 297-309. 2. Hansen, J. 1992. Franchthi cave and the beginnings of agriculture in Greece and the Aegean. Prehistoire de l’Agriculture: Nouvelles Approches Experimentales et Ethnographiques. Monographie du CRA n.6. Paris, Editions CNRS. 231-247. 3. Andreou, S. and Kotsakis, Κ. 1994. Prehistoric rural communities in perspective: the Langadas survey project. Στο P. N. Doukelis και L. G. Mendoni (εκδ..) Structures Rurales et Sociétés Antiques, 17-25. Paris, Annales Litteraires de l’Université de Besançon. 4. Athanasiadis, A. and Gerasimidis, N. 1995. Woodland history of northern Greece from the mid Holocene to recent time based on evidence from peat pollen profiles. Vegetation History and Archaeobotany 4, 109-116. 5. Valamoti, S. M. 2004. Plants and People in Neolithic and Early Bronze Age northern Greece. B.A.R. 1258, Oxford. 6. Megaloudi, F. 2006. Plants and Diet in Greece from Neolithic to Classical Periods. B.A.R. , Oxford.
Τελευταία Επικαιροποίηση
09-04-2021