Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτήτριες/τες αναμένεται ότι θα
• κατέχουν εξειδικευμένες γνώσεις για τη συγκρότηση, την εξέλιξη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Βασιλείου της Σικελίας
• κατέχουν εξειδικευμένες γνώσεις για τη διαμόρφωση ταυτοτήτων και ετεροτήτων, καθώς και για τα αντίστοιχα αναλυτικά εργαλεία
• κατέχουν εξειδικευμένες γνώσεις για την πολιτική κουλτούρα του Βασιλείου της Σικελίας
• μπορούν να αναλύσουν και να αξιολογήσουν συγκριτικά την πολιτική κουλτούρα σε διαφορετικά μεσαιωνικά βασίλεια
• μπορούν να συσχετίσουν βίαιες και διωκτικές συμπεριφορές με το πολιτισμικό πλαίσιο μιας εποχής
• μπορούν να απαντήσουν εξειδικευμένες ερωτήσεις εντός του παραπάνω γνωστικού πλαισίου, που ενέχουν συνδυασμό κριτικής σκέψης και γνώσεων
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα μελετά το Νορμανδικό βασίλειο της Σικελίας κατά τον 12ο και 13ο αιώνα. Εξετάζει τις νορμανδικές κατακτήσεις στη Νότια Ιταλία και στη Σικελία, τις σχέσεις των Λατίνων κατακτητών με τις άλλες πολιτισμικές ομάδες του Βασιλείου, ελληνόφωνους, μουσουλμάνους και Λομβαρδούς, καθώς και τη θεσμική συγκρότηση του Βασιλείου (διοίκηση, νομοθεσία, αυλή). Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αρχική ειρηνική συμβίωση των διαφόρων πολιτισμικών ομάδων και στον προοδευτικό εκλατινισμό του Βασιλείου μέσα από διαδικασίες αφομοίωσης αλλά και διωγμούς. Αντικείμενο μελέτης αποτελεί επίσης η πολιτική κουλτούρα των Νορμανδών βασιλέων, όπως αποτυπώνεται στους πολιτικούς λόγους, την τελετουργία και την τέχνη.
Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες καλούνται να εξοικειωθούν με εργαλεία της κοινωνικής και πολιτισμικής ιστορίας, καθώς και με τη μελέτη της μεσαιωνικής γραμματείας (ιστορικά έργα, εγκώμια, ηγεμονικά κάτοπτρα, Βίοι αγίων, κοσμική ποίηση).
Αναλυτική περιγραφή μαθήματος ανά εβδομάδα (Syllabus)
Εβδομάδα #1 Εισαγωγή. Κοινωνική και πολιτισμική ιστορία: μεθοδολογία έρευνας. Ζητήματα έρευνας για το Βασίλειο της Σικελίας. Συνοπτική ιστορία της ιταλικής χερσονήσου (5ος-9ος αι).
Εβδομάδα #2 Η Νότια Ιταλία τον 10ο και στις αρχές του 11ου αι. Βυζαντινές επαρχίες, λομβαρδικά πριγκιπάτα και μουσουλμανική Σικελία: στοιχεία κοινωνικής και πολιτισμικής ιστορίας.
Εβδομάδα #3 Η έλευση των Νορμανδών ιπποτών στο πολιτισμικό πλαίσιο της μεσαιωνικής Ευρώπης. Η συγκρότηση του δουκάτου της Απουλίας και της κομητείας της Σικελίας. Ο ρόλος της Ρωμαϊκής Εκκλησίας
Εβδομάδα #4 Λατίνοι, ελληνόφωνοι και μουσουλμάνοι κατά τη διάρκεια των κατακτήσεων: κατασκευή ταυτοτήτων και ετεροτήτων
Εβδομάδα #5 Κοινωνικές και πολιτισμικές ομάδες των νορμανδικών κτήσεων
Εβδομάδα #6-7 Η διαμόρφωση του πολύ-πολιτισμικού Βασιλείου της Σικελίας (12ος αι.): terror & territorium. Νομοθεσία, διοίκηση, οικονομία
Εβδομάδα #8 Το φαντασιακό της βασιλικής εξουσίας
Εβδομάδα #9 Η θέση του Βασιλείου στο μεσαιωνικό ευρωπαϊκό σύστημα κρατών
Εβδομάδα #10 Η πορεία προς ένα λατινικό Βασίλειο (12ος-13ος αι.): εκλατινισμός ελληνόφωνων και διώξεις μουσουλμάνων
Εβδομάδα #11 Η εποχή του Φρειδερίκου Β΄ (1198-1250): η (ανα)συγκρότηση του Βασιλείου και το νέο φαντασιακό της εξουσίας
Εβδομάδα #12 Η εποχή του Φρειδερίκου Β΄ (1198-1250): η (ανα)συγκρότηση του Βασιλείου και το νέο φαντασιακό της εξουσίας
Εβδομάδα #13 Συνολική θεώρηση του αντικειμένου
Λέξεις Κλειδιά
Βασίλειο της Σικελίας, Ρογήρος Β΄, Φρειδερίκος Β΄, πολιτική κουλτούρα, ταυτότητες και ετερότητες, Ισλάμ
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
• Houben, H. Roger II of Sicily. A ruler between East and West. Μετάφρ. G. Loud & D. Milburn. Cambridge, 2002.
• Kreutz B.M. Before the Normans. Southern Italy in the Ninth and Tenth Centuries. Philadelphia,1991.
• Loud G.A. The Age of Robert Guiscard. Southern Italy and the Norman Conquest. Essex, 2000.
• Loud G.A. & Metcalfe A. (επιμ.), The society of Norman Italy. Leiden, 2002.
• Λουγγής, Τ.Κ. Η Βυζαντινή Κυριαρχία στην Ιταλία από το θάνατο του Μ. Θεοδόσιου ως την άλωση του Μπάρι 395-1071. Αθήνα, 1989.
• Metcalfe A. Muslims and Christians in Norman Sicily. Arabic speakers and the end of Islam. London, 2003.
• Musca G. (επιμ.). Condizione umana e ruoli sociali nel Mezzogiorno normanno-svevo. Atti delle none giornate normanno-sveve. Bari, 17-20 ottobre 1989. Bari, 1991.
• Nef A. Conquérir et gouverner la Sicile Islamique aux XIe et XIIe siècles. Rome, 2011.
• Peters-Custot A. Les Grecs de l’Italie méridionale post-byzantine. Une acculturation en douceur. Rome, 2009.
• Stürner W., Friedrich II. Teil 1-2. Darmstadt, 2003.
• Takayama H. The administration of the Norman Kingdom of Sicily. Leiden,1993.
• Tronzo W. The Cultures of his Kingdom. Roger II and the Capella Palatina in Palermo. Princeton, 1997.