Περιεχόμενο Μαθήματος
1η ώρα Εισαγωγή στην Κυτταρική Βιολογία. Οι μεγάλες
ανακαλύψεις-σταθμοί στην Κυτταρική Βιολογία.
Κυτταρική θεωρία. Ευκαρυωτικό κύτταρο. Τύποι και
ιδιότητες ευκαρυωτικών κυττάρων. Μηχανισμοί
διαφοροποίησης κυττάρων για το σχηματισμό ιστών.
Συσχετισμός δομής και λειτουργικού ρόλου του κυττάρου.
Σύγχρονοι τρόποι μελέτης του κυττάρου. Αρχές και
εφαρμογές τεχνικών της Κυτταρικής Βιολογίας στην
Κτηνιατρική επιστήμη
2η ώρα Βλαστικά Κύτταρα. Είδη, ιδιότητες, πηγές. Απομόνωση
βλαστικών κυττάρων από κατοικίδια θηλαστικά. Κλινικές
εφαρμογές της χρήσης βλαστικών κυττάρων στην
Κτηνιατρική επιστήμη
3η ώρα Δομή και οργάνωση της κυτταρικής μεμβράνης. Μοντέλο
του ρευστού μωσαϊκού, ανάλυση της δυναμικής φύσης
της κυτταρικής μεμβράνης. Κατηγορίες λιπιδίων και
πρωτεϊνών. Πολικότητα και ασυμμετρία της κυτταρικής
μεμβράνης. Ο ρόλος της κυτταρικής μεμβράνης στην
επιβίωση, αναγνώριση/δημιουργία ιστών, διαίρεση,
διαφοροποίηση, άμυνα και απόπτωση του κυττάρου.
Μεταφορά μέσω της κυτταρικής μεμβράνης.
Ενδοκυττάρωση, εξωκυττάρωση. Ο ρόλος της
κυτταροφαγίας, κυτταρόποσης. Γλυκοκάλυκας
4η ώρα Μιτοχόνδρια : τα οργανίδια της ζωής και του θανάτου του
κυττάρου. Σχέση δομής μιτοχονδρίων και ρόλου των
μιτοχονδρίων στην κυτταρική αναπνοή και απόπτωση.
Ενδοπλασματικό δικτυωτό. Ριβοσώματα, πολυσώματα.
Συσκευή του Golgi. Δομή, ρόλος και λειτουργική σχέση
ανάμεσα στα οργανίδια αυτά
5η ώρα Λυσοσσώματα. Δομή, ρόλος στην κυτταροφαγία,
αυτοφαγία, αυτόλυση, γονιμοποίηση. Λυσοσώματα και
παθολογικές καταστάσεις. Υπεροξειδοσώματα.
Κυτταροσκελετός
6η ώρα Πυρήνας του κυττάρου. Οργάνωση του γενετικού υλικού
(DNA, Νουκλεόσωμα, Χρωματίνη, Χρωμοσώματα).
Χρωματίνη (ευχρωματίνη, ετεροχρωματίνη, φυλετική
χρωματίνη). Σχέση οργάνωσης της χρωματίνης, και
έκφρασης γονιδίων. Μορφολογικοί τύποι χρωμοσωμάτων. Καρυότυπος. Κλινική σημασία του
καρυότυπου
7η ώρα Κυτταρικός κύκλος. Οργάνωση του γενετικού υλικού,
φάσεις κυτταρικού κύκλου. Παράγοντες ρύθμισης του
κυτταρικού κύκλου. Σημεία ελέγχου. Απόπτωση.
Παράγοντες που επάγουν την απόπτωση. Ο ρόλος της
απόπτωσης στην ανάπτυξη του οργανισμού και σε
ασθένειες
8η ώρα Κυτταρική διαίρεση (Μίτωση: ο μηχανισμός της
πυρηνικής διαίρεσης. Μείωση: ο μηχανισμός παραγωγής
απλοειδών κυττάρων). Η γενετική ποικιλότητα ως
αποτέλεσμα των διεργασιών της μειωτικής διαίρεσης
9η ώρα Μεταφορά ουσιών μέσω μεμβρανών. Μεταφορά με
μεσολάβηση φορέων. Συστήματα παθητικής μεταφοράς.
Συστήματα ενεργητικής μεταφοράς
10η ώρα Υποδοχείς μεμβρανών. G-πρωτεΐνες. Συστήματα
δεύτερων αγγελιοφόρων μηνυμάτων
Ιστοί του Σώματος
11η ώρα Επιθηλιακός ιστός. Καλυπτήριο επιθήλιο. Συνδέσεις
επιθηλιακών κυττάρων
12η ώρα Αδενικό επιθήλιο-Αδένες (ταξινόμηση και οργάνωση
εξωκρινών αδένων, ενδοκρινείς αδένες)
13η ώρα Λείος μυϊκός ιστός. Λεπτή υφή λείων μυϊκών ινών
14η ώρα Γραμμωτός μυϊκός ιστός. Γενικά περί λεπτής υφής
γραμμωτών μυϊκών ινών. Σαρκομερίδιο. Μοριακή δομή
νηματίων ακτίνης και μυοσίνης
15η ώρα Σαρκοπλασματικό δικτυωτό, νευρομυϊκή σύναψη,
νευρομυϊκές άτρακτοι, τύποι γραμμωτών μυϊκών ινών
16η ώρα Καρδιακός μυϊκός ιστός. Λεπτή υφή καρδιακών μυϊκών
ινών. Σύστημα παραγωγής και αγωγής των ώσεων (λεπτή
υφή)
17η ώρα Ερειστικός ιστός. Συνδετικός ιστός (ΣΙ). Μεσοκυττάρια
ουσία. Κολλαγόνες, δικτυωτές, ελαστικές ίνες. Θεμελιακή
ουσία
18η ώρα Κύτταρα ΣΙ. Ινοβλάστες, λιπώδη, μεσεγχυματικά,
μακροφάγα, σιτευτικά, πλασμοκύτταρα, μεταναστευτικά
κύτταρα
19η ώρα Είδη ΣΙ. Πυκνός, αραιός, βλεννώδης, ελαστικός,
δικτυωτός, λιπώδης
20η ώρα Χονδρικός ιστός (υαλοειδής, ελαστικός, ινώδης χόνδρος)
21η ώρα Οστίτης ιστός (οστεοκύτταρα, οστεοκλάστες,
οστεοβλάστες, μεσοκυττάρια ουσία). Είδη οστίτη ιστού
Γενική Εμβρυολογία
22η ώρα Οι μεγάλες ανακαλύψεις και οι γενικές αρχές στον τομέα
της Εμβρυολογίας. Γαμετογένεση, γονιμοποίηση και
σχηματισμός του ζυγωτού. Τρόποι αυλάκωσης: μερική,
δισκοειδής, επιφανειακή, ολική, άνιση και ίση αυλάκωση.
Σχηματισμός του μοριδίου στα πτηνά και τα θηλαστικά
23η ώρα Από το μορίδιο στο βλαστίδιο. Μορφογενετικός
προσδιορισμός και διαφοροποίηση των κυττάρων.
Σχηματισμός του βλαστιδίου στα πτηνά και της
βλαστοκύστης στα θηλαστικά Εμφύτευση βλαστοκύστης.
Οι μορφές του ζυγωτού από τον ωαγωγό έως την
εμφύτευση στη μήτρα
24η ώρα Σχηματισμός του γαστριδίου. Αναπτυξιακές διεργασίες
και μορφογενετικά γεγονότα κατά τη διάρκεια
σχηματισμού του γαστριδίου. Από τον εμβρυϊκό κόμβο
στο βλαστοδίσκο. Ιδιότητες εμβρυϊκών βλαστοκυττάρων
στο στάδιο του μοριδίου, του βλαστιδίου και του
γαστριδίου. Καθορισμός. Χάρτης προορισμού
25η ώρα Μορφογένεση, οργανογένεση. Σχηματισμός αρχικής
γραμμής/αύλακας, αρχικού κομβίου, χορδιαίας πλάκας.
Σχηματισμός του έξω, του έσω και του μέσου βλαστικού
δέρματος. Μηχανισμοί μορφογένεσης. Επαγωγή.
Παραδείγματα επαγωγέων και περιγραφή πειραματικών
δεδομένων
26η ώρα Μετάπλαση του εξωδέρματος. Σχηματισμός νωτιαίας
χορδής. Επαγωγή σχηματισμού του κεντρικού νευρικού
συστήματος. Μετάπλαση του μεσοδέρματος, σωμίτες.
Παράγωγα του εξωδέρματος και ενδοδέρματος.
Μεσέγχυμα: προέλευση, μετανάστευση και σημασία των
μεσεγχυματικών κυττάρων