Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
-Να γνωρίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά της κοινωνικής έρευνας και να κατανοήσουν το ρόλο της στο διεπιστημονικο αντικειμενο της πολεοδομιας, χωροταξιας και αναπτυξης.
-Να μάθουν διάφορους τρόπους συλλογής βιβλιογραφικων πηγων, ποιοτικών και ποσοτικων δεδομένων.
-Να κατανοησουν και να εφαρμοσουν τα "σταδια" της ορθολογικης διαδρομης απο την διατυπωση ενος κεντρικου ερευνητικου ερωτηματος εως την εξαγωγη συμπερασματων και την διατυπωση προτασεων.
-Να εξασκηθούν στην ανάλυση και την ερμηνεία ποιοτικών και ποσοτικων δεδομένων
Περιεχόμενο Μαθήματος
Το μάθημα αποτελείται από θεωρητικό και από εμπειρικό μέρος. Το θεωρητικό μέρος περιλαμβάνει την διδασκαλία της μεθόδου ανάδειξης και δόμησης του επιστημονικού αντικειμένου της Έρευνας είτε με την επαγωγική (λειτουργικά μεμονωμένα εννοιολογικά εργαλεία- μιμητικό μοντέλο) είτε με την απαγωγική μέθοδο (συστημικά εννοιολογικά εργαλεία – θεωρητικό μοντέλο). Συντείνει στην θεμελίωση της επιστημονικής εργασίας στο πεδίο της κοινωνικής έρευνας που υποστηρίζει τις επιστήμες του χωρικού σχεδιασμού (ερευνητική εργασία, διπλωματική, επιστημονική πρόταση και γνωμοδότηση στον επαγγελματικό χώρο). Αρχικά διευκρινίζεται η σχέση μεταξύ μεθόδου έρευνας και τεχνικών έρευνας. Στη συνέχεια αναδεικνύεται η τριλογία ρήξης – δόμησης – επαλήθευσης, με τις 7 επιμέρους φάσεις τους: Α’. Η διαμόρφωση ενός Κεντρικού ερωτήματος, Β’. Η Διερεύνηση του πεδίου (διερευνητικές συνεντεύξεις και διαχείριση βιβλιογραφικών πηγών), Γ’. Η Ανάπτυξη της προβληματικής (παραδείγματα μετανάστευση, γεννητικότητα), Δ’. Η Δόμηση του μοντέλου ανάλυσης (Κεντρική Υπόθεση εργασίας, εννοιολογικά εργαλεία και ανάλυση τους σε διαστάσεις, συνισταμένες και παρατηρήσιμους δείκτες με την χρήση παραδειγμάτων). Το Μοντέλο ανάλυσης ως σύνολο συντεταγμένων υποθέσεων και εννοιολογικών εργαλείων. Ορισμός ανεξάρτητης, ενδιάμεσων ερμηνευτικών αλλά και εξαρτημένης μεταβλητής. Έλεγχοι εγκυρότητας μοντέλου. Ε’. Η Παρατήρηση στις κοινωνικές επιστήμες. Αξιοπιστία –εγκυρότητα και προβλήματα αντικειμενικότητας. Τεχνικές δειγματοληψίας. Άμεση και έμμεση παρατήρηση: ο αναστοχασμός και η επιτόπια παρατήρηση αφενός, το Ερωτηματολόγιο και η Συνέντευξη αφετέρου. Δειγματοληπτικές έρευνες, μελέτη εγγράφων, αρχειακών πηγών και δευτερογενών στοιχείων. Στ’. Η Ανάλυση και ομαδοποίηση δεδομένων. Ανάλυση σχέσεων μεταξύ μεταβλητών του μοντέλου μας και πιθανές αποκλίσεις. Ζ’. Τα Συμπεράσματα οι νέες γνώσεις και οι προτάσεις υλοποίησης.
Το εμπειρικό μέρος αφορά την άσκηση η οποία περιλαμβάνει την εκπόνηση ομαδικής εργασίας των φοιτητών σε συνεργασία με τον διδάσκοντα. Αναφέρεται δε στην παρουσίαση και κριτική προσέγγιση της μεθοδολογίας περαιωμένων Διπλωματικών εργασιών παρελθόντων ετών.
Λέξεις Κλειδιά
ερευνητική μεθοδολογία, κεντρική υπόθεση εργασίας, εννοιολογικά εργαλεία, αναζήτηση διαχείριση βιβλιογραφικων πηγών, συνεντευξη, ερωτηματολόγιο
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Babbie E., (2011) "Εισαγωγή στην κοινωνική έρευνα", Αθηνα, Εκδ. Κριτική
Λατινόπουλος, Π. (2010), "Τα πρώτα βήματα στην Ερευνα", Εκδ. Κριτική
Ιωσηφίδης, Θ. (2017)Ποιοτικές Μέθοδοι Έρευνας και Επιστημολογία των Κοινωνικών Επιστημών, Εκδ. Τζιόλα και Υιοι.
Ευδωρίδου, Ε., Καρακασίδης Θ., (2017), Ακαδημαϊκή Γραφή, Εκδ. Τζιόλα και Υιοι.
Φραγκόπουλος, Ι., (2019) «Κοινωνικο-χωρικές σχέσεις, αναπαραστάσεις και πολιτικές της διαφοράς: Η μουσουλμανική μειονότητα και οι Πομάκοι», Αθήνα, Αλεξάνδρεια