Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι φοιτητές/τριες παρακολουθώντας με επιτυχία όλες τις μαθησιακές δραστηριότητες του μαθήματος θα είναι ικανοί να:
• αναγνωρίζουν ποικίλους παράγοντες που επηρεάζουν τη διαμόρφωση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε παιδιού
• κατανοούν τη σημασία των παραπάνω για την διαδικασία της μάθησης και διδασκαλίας στο νηπιαγωγείο
• διερευνούν όψεις της σκέψης των μικρών παιδιών και να κατανοούν τη σημασία των προηγούμενων γνώσεων για τη μάθηση και διδασκαλία
• αναγνωρίζουν και να αξιοποιούν τους τρόπους με τους οποίους επικοινωνούν εκφράζονται και αναπαριστούν τη σκέψη τους τα παιδιά
• προσδιορίζουν τα χαρακτηριστικά των διαφορετικών πλαισίων μάθησης
• αναλύουν πως τα διαφορετικά μαθησιακά πλαίσια υποστηρίζουν τη διαδικασία μάθησης και διδασκαλίας
• αναγνωρίζουν τη σημασία του παιχνιδιού για τη μάθηση
• αναπτύσσουν στρατηγικές υποστήριξης και διαμεσολάβησης κατά το ελεύθερο παιχνίδι
• αναλύουν και ερμηνεύουν με τα κατάλληλα θεωρητικά εργαλεία διαδικασίες μάθησης και διδασκαλίας
Περιεχόμενο Μαθήματος
ο μάθημα αυτό αποτελείται από δυο βασικές ενότητες για την εκπαίδευση των εκπαιδευτικών που θα ασχοληθούν με παιδιά πρώτης παιδικής ηλικίας
Στην πρώτη ενότητα εξετάζεται το παιδί που μαθαίνει και αναπτύσσεται σε συγκεκριμένο κάθε φορά κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο, επικεντρώνοντας στις επιρροές που δέχεται από την οικογένεια, το σχολείο και την κοινωνία. Υπό αυτό το πρίσμα, προσεγγίζονται χαρακτηριστικά και ιδιαιτερότητες των παιδιών του Νηπιαγωγείου, (όπως είναι τα ενδιαφέροντα και οι προτιμήσεις τους, ο τρόπος σκέψης τους και οι θεωρίες που κατασκευάζουν, η ικανότητά τους για αναπαράσταση και η πολυτροπικότητα έκφρασης και επικοινωνίας, καθώς και οι διαφορετικοί τρόποι μάθησης που επιλέγουν) που αναδεικνύουν τη διαφορετικότητά τους και επηρεάζουν τη διαδικασία μάθησης και διδασκαλίας.
Στην δεύτερη ενότητα παρουσιάζονται συγκεκριμένα πλαίσια στα οποία μαθαίνουν τα παιδιά στο χώρο του νηπιαγωγείου (παιχνίδι οργανωμένο και αυθόρμητο, ρουτίνες του νηπιαγωγείου, καθημερινές –αυθεντικές καταστάσεις, διερευνήσεις, και οργανωμένο πρόγραμμα). Αναλύονται τα χαρακτηριστικά τους και τρόποι αξιοποίησής τους για την οργανωμένη ή την αυθόρμητη μάθηση. Μέσα από παραδείγματα και εφαρμογές αναδεικνύονται επίσης τρόποι αξιοποίησης των διαφορετικών τρόπων επικοινωνίας και αναπαράστασης κατά την εκπαιδευτική διαδικασία
Λέξεις Κλειδιά
Κοινωνικοπολιτισμική προσέγγιση, Διαφορετικότητα μαθητών, Μαθησιακή ταυτότητα, Σκέψη των παιδιών, Μέσα αναπαράστασης και Επικοινωνίας, Μαθησιακά πλαίσια
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1. Παπανδρέου, Μ. (2020). Συμμετοχική μάθηση στην προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία: Κατανοώντας τις γλώσσες των παιδιών και ενισχύοντας τη συμμετοχή τους σε διαδικασίες μάθησης και έρευνας. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Σοφία.
2. C. Edwards, L. Gandini & G. Forman (επιμ.). 2006. Reggio Emilia: Οι χίλιες γλώσσες των παιδιών. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη
3. L.G.Katz, S.C.Chard, 2011. Η μέθοδος Project: Η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και της δημιουργικότητας των παιδιών της προσχολικής ηλικίας Αθήνα: εκδόσεις Διάδραση.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Εκπαιδευτικό υλικό στην ιστοσελίδα του μαθήματος (παρουσιάσεις από τα μαθήματα, άρθρα, σημειώσεις κλπ)
Τα παρακάτω είναι ενδεικτικά
Πρόγραμμα Σπουδών Νηπιαγωγείου, Α΄ μέρος. (2011). Στο Ψηφιακό Σχολείο, Α. Προγράμματα Σπουδών. 2. Συμπληρωματικά προς τα Ισχύοντα Προγράμματα Σπουδών, Επιστημονικό Πεδίο: Προσχολική - Πρώτη Σχολική Ηλικία
http://ebooks.edu.gr/info/newps/%CE%A0%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20-%20%CE%A0%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B7%20%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%97%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B1/1%CE%BF%20%CE%9C%CE%AD%CF%81%CE%BF%CF%82.pdf
Οδηγός για Νηπιαγωγείο. (2011). Στο Ψηφιακό Σχολείο, 2. Συμπληρωματικά προς τα Ισχύοντα Προγράμματα Σπουδών Β. Οδηγοί για τον εκπαιδευτικό http://ebooks.edu.gr/info/newps/%CE%A0%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20-%20%CE%A0%CF%81%CF%8E%CF%84%CE%B7%20%CE%A3%CF%87%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE%20%CE%97%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AF%CE%B1/%CE%9F%CE%B4%CE%B7%CE%B3%CF%8C%CF%82%20%CE%B3%CE%B9%CE%B1%20%CE%9D%CE%B7%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%B3%CF%89%CE%B3%CE%B5%CE%AF%CE%BF.pdf
• Α. Ανδρούσου. Κίνητρο στη εκπαίδευση. www.kleidiakaiantikleidia.net
• Birbili, M & Tsitouridou, M. 2008. Identifying children’s interests and planning learning experiences: challenging some taken for granted views. In P.G. Grotewell & Y. M. Burton, Early Childhood Education: Issues and Developments (143-156). Nova science Publishers, Inc.
• Παπανδρέου, Μ. (2011). Σημειωτικές διαδικασίες στο νηπιαγωγείο και ανάπτυξη μαθηματικών δραστηριοτήτων με νόημα για τα παιδιά. In Ν. Stellakis & M. Efstathiadou (Eds), Proceedings of the OMEP European conference Cyprus: Perspectives of creativity and learning in early childhood" (pp. 618-627). ISBN: 978-9963-7377-0-3. http://www.omep.com.cy/images/media/assetfile/conference_proceegins.pdf
• Παπανδρέου, Μ. (2008). Προϋπάρχουσες γνώσεις και εμπειρίες: Παλιές και νέες απόψεις και η πρόκληση του ΔΕΠΠΣ. Στο Π. Κουμαράς & Φ. Σέρογλου (Επιμ.), Αναλυτικά προγράμματα και βιβλία φυσικών επιστημών, πρακτικά (σελ. 385-391). Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Χριστοδουλίδη.
• Παπανδρέου, Μ. Σιαμπάνη, Ε. & Δούμου, Σ. (2011). Η σημασία της σχεδιαστικής δραστηριότητας στο Νηπιαγωγείο: Αλληλεπιδράσεις νηπίων κατά την επίλυση ενός προβλήματος μέσω του σχεδίου Σύγχρονο Νηπιαγωγείο, 83, 118-126.
• Σ. Αυγητίδου. 2001. Το παιχνίδι: σύγχρονες ερευνητικές και διδακτικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Τυποθήτω, Γιώργος Δάρδανος.
• S. Wright. 2007. Young children’s meaning making through drawing and telling. Australian Journal of Early Childhood, V 32, N 4, 37-48
• B. Van Oers. 1994. Semiotic Activity of Young Children in Play: The Construction and Use of Schematic Representations. European Early Childhood Education Research Journal, Vol. 2, No. 1.
• M. Worthington. 2007. “It’s my birthday bridge”: multimodal meaning through play. In. J. Moyles Beginning teaching: beginning learning. London: Open University Press.
• Κaren Bellous. Looking at the Trees around Us Spring 2004 ECRP Vol. 6 No. 1 http://ecrp.uiuc.edu/index.html
• Yvonne Kogan. 2003. A Study of Bones. ECRP Vol. 5 No. 1. http://ecrp.uiuc.edu