Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Μαθησιακά Αποτελέσματα
- Να εξοικειωθούν με τις βασικές έννοιες του πλαισίου της Γνωσιακής Γλωσσολογίας
- Να γνωρίσουν την εννοιακή (και όχι τη στυλιστική) πλευρά των μηχανισμών της μεταφοράς και της μετωνυμίας
- Να αποκτήσουν κριτική ικανότητα και να συνειδητοποιήσουν τη συχνότητα των παραπάνω μηχανισμών στον καθημερινό λόγο
- Να δοθεί κίνητρο για ανεξάρτητη έρευνα σε συγκεκριμένα θέματα
Περιεχόμενο Μαθήματος
Η μεταφορά και η μετωνυμία παίζουν κεντρικό ρόλο στην ανθρώπινη σκέψη ως προς τη δημιουργία της κοινωνικής, πολιτισμικής και ψυχολογικής μας πραγματικότητας. Το μάθημα βασίζεται στην άποψη ότι η ανθρώπινη σκέψη και ως εκ τούτου η γλώσσα πηγάζουν από βασικές σωματικές εμπειρίες. Αυτή η σωματοποίηση της σημασίας διαχωρίζει τη γνωσιακή προσέγγιση από την παραδoσιακή οπτική που θεωρεί ότι η μεταφορά και η μετωνυμία είναι αυθαίρετες και μη-κινητροδοτούμενες διεργασίες.
Πιο συγκεκριμένα, η γνωσιακή προσέγγιση θεωρεί ότι (α) η μεταφορά και η μετωνυμία είναι ιδιότητες των εννοιών και όχι των λέξεων, (β) η κύρια λειτουργία της μεταφοράς είναι η κατανόηση ενός πράγματος μέσω κάποιου άλλου, ενώ η κύρια λειτουργία της μετωνυμίας είναι να παρέχει πρόσβαση σε μια οντότητα που δεν είναι εύκολα διαθέσιμη, (γ) η μεταφορά και η μετωνυμία χρησιμοποιούνται από τους ομιλητές για καθημερινές γλωσσικές χρήσεις και δεν είναι στυλιστικοί μηχανισμοί. Αντίθετα αποτελούν βασικές και αναπόφευκτες διαδικασίες της ανθρώπινής σκέψης.
Λέξεις Κλειδιά
μεταφορά, μετωνυμία, σωματοποίηση της σημασίας, εννοιοποίηση, συσχετίσεις εμπειριών
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Johnson, Mark
1987 The Body in the Mind: The Bodily Basis of Meaning, Imagination and Reason. Chicago and London: Univ. of Chicago Press.
Lakoff, George & Mark Johnson
1980 Metaphors we live by. Chicago: Univ. of Chicago Press.
Lakoff, George
1987 Women, fire, and dangerous things: What categories reveal about the mind. Chicago: Univ. of Chicago Press.
Kövecses, Zoltan
2002 Metaphor. A Practical Introduction. Oxford UP.
Taylor, John
1995 Linguistic Categorization. OUP.
Ungerer, F. & H.-J. Schmid
1996 An Introduction to Cognitive Linguistics. Longman. London and New York.