ΘΕΜΑΤΑ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ, ΦΟΡΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ, ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ

Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων

Στα μαθησιακά αποτελέσματα συμπεριλαμβάνονται η εξοικείωση των φοιτητών με τα βασικά γνωρίσματα και παραδείγματα των ιστορημένων κωδίκων και των μικρογραφιών τους, αλλά και η πρώτη επαφή με στοιχεία παλαιογραφίας – κωδικολογίας. Οι φοιτητές κατανοούν την σε βάθος εξέταση των εικονογραφημένων χειρογράφων, αποκτούν γνώσεις για τα κέντρα και τα εργαστήρια παραγωγής τους, για την καλλιτεχνική εξέλιξη των μικρογραφιών και τη σύνδεσή τους με τις άλλες εικαστικές τέχνες, με έμφαση στη ζωγραφική των φορητών εικόνων. Καθώς το μάθημα διατρέχει όλους τους αιώνες της βυζαντινής παραγωγής, οι φοιτητές πλουτίζουν τις γνώσεις τους σχετικά με τους βασικούς σταθμούς εξέλιξης των βυζαντινών εικονογραφημένων χειρογράφων σε συνάρτηση με ιστορικά, πολιτικά και δογματικά γεγονότα.

ΜΑΘΗΜΑ 1ο Παρουσίαση του αντικειμένου του μαθήματος. Στοιχεία παλαιογραφίας – κωδικολογίας. Γενική εισαγωγή για τα χαρακτηριστικά των βυζαντινών εικονογραφημένων χειρογράφων. ΜΑΘΗΜΑ 2ο Ο 6ος αιώνας. Κοσμικά και θρησκευτικά χειρόγραφα. Οι πολυτελείς πορφυροί κώδικες. ΜΑΘΗΜΑ 3ο Εικονογραφημένα χειρόγραφα 8ου (;) και 9ου αιώνα. Η παραγωγή στην περίοδο της Εικονομαχίας και στα αμέσως μετέπειτα χρόνια. Κοσμικά και θρησκευτικά παραδείγματα. ΜΑΘΗΜΑ 4ο 9ος – 10ος αιώνας. Ψαλτήρια: α. ψαλτήρια με μικρογραφίες στο περιθώριο, β. «αριστοκρατικά» ψαλτήρια. Ομιλίες Πατέρων. ΜΑΘΗΜΑ 5ο Ο 10ος αιώνας και η κλασική κληρονομιά στην τέχνη της Κωνσταντινούπολης. Α. Θρησκευτικά χειρόγραφα, Β. Κοσμικά χειρόγραφα. ΜΑΘΗΜΑ 6ο Η εποχή μετά τον Πορφυρογέννητο, από το δεύτερο μισό του 10ου αι. έως τα τέλη του 11ου αι. ΜΑΘΗΜΑ 7ο Λειτουργικές και αφηγηματικές μικρογραφίες ευαγγελικών κειμένων του 11ου αιώνα. Τετραευάγγελα και λεξιονάρια. ΜΑΘΗΜΑ 8ο Εποχή των Κομνηνών και των Αγγέλων: 12oς αιώνας. Θρησκευτικά χειρόγραφα. Ιστορικά χειρόγραφα: Ο Σκυλίτζης της Μαδρίτης. ΜΑΘΗΜΑ 9ο Εικονογραφημένα χειρόγραφα 13ου και 14ου αιώνα. Λατινοκρατία και παλαιολόγεια αναγέννηση. Μυθιστορήματα, Οκτάτευχος, Ψαλτήρια. ΜΑΘΗΜΑ 10ο Το μυθιστόρημα του Μεγάλου Αλεξάνδρου (Κώδικας 5 Βενετίας). ΜΑΘΗΜΑ 11ο Το πορτρέτο στα χειρόγραφα της εποχής των Παλαιολόγων. Το Τυπικό της Μονής της Βεβαίας Ελπίδος (Ms. gr. 35 Lincoln College, Οξφόρδη). ΜΑΘΗΜΑ 12ο Ο κώδικας Mutitensis graecus 122, Επιτομή Ιστοριών του Ιωάννη Ζωναρά (κώδικας της Μόδενας). ΜΑΘΗΜΑ 13ο Επίσκεψη στο εργαστήριο συντήρησης χειρογράφων στην Εφορεία Χαλκιδικής και Αγίου Όρους.

Χειρόγραφα, μικρογραφίες

21-10-2020