Οικουμενικό Πατριαρχείο και Παιδεία μετά την Άλωση
| Τίτλος | Οικουμενικό Πατριαρχείο και Παιδεία μετά την Άλωση / Οικουμενικό Πατριαρχείο και Παιδεία μετά την Άλωση |
| Κωδικός | Θ357 |
| Σχολή | Θεολογική |
| Τμήμα | Κοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή/Εαρινή |
| Υπεύθυνος/η | Θεοχαρης Αναγνωστοπουλος |
| Κοινό | Ναι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 600020371 |
| Τίτλος | Οικουμενικό Πατριαρχείο και Παιδεία μετά την Άλωση |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2021 – 2022 |
| Περίοδος Τάξης | Εαρινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ |
|
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Class ID | 600187253
|
Πρόγραμμα Τάξης
| Κτίριο | Θεολογική |
| Όροφος | Όροφος 2 |
| Αίθουσα | ΑΙΘΟΥΣΑ Α ΜΙΚΡΗ (95) |
| Ημερολόγιο | Τετάρτη 19:30 έως 21:00 |
Τύπος Μαθήματος
Γενικού Υποβάθρου
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Επιστημονικής Περιοχής
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600187253
- Στον ιστοχώρο του Τμήματος: https://www.past.auth.gr/el/node/1595
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα μπορούν να περιγράφουν το ιστορικό, διοικητικό και θεσμικό πλαίσιο της εκπαίδευσης το οποίο διαμορφώθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο μετά την Άλωση και ως τον 20ο αιώνα. Να αναλύσουν τις αιτίες και τις συνθήκες που επηρέασαν τις εξελίξεις στη λειτουργία της εκπαίδευσης κάτω από την καθοδήγηση της Μεγάλης Εκκλησίας. Να αντιληφθούν επίσης τη σημασία των παραγόντων που διαμόρφωναν, κάθε φορά, τις συγκεκριμένες ιστορικές εξελίξεις.
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
Ο τομέας της παιδείας προσείλκυσε πολύ νωρίς το ενδιαφέρον της Εκκλησίας τόσο για την εξυπηρέτηση των αναγκών της λατρευτικής ζωής όσο και για την άσκηση του διδακτικού και ιεραποστολικού της έργου. To Οικουμενικό Πατριαρχείο ως το διοικητικό και πνευματικό κέντρο της Ορθοδοξίας μερίμνησε με ιδιαίτερο ζήλο για την προώθηση και ενίσχυση της ελληνικής παιδείας στις περιοχές της δικαιοδοσίας του, ιδίως κατά την περίοδο μετά την Άλωση. Ο ρόλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου αποτυπώνεται ως του κυρίου και μόνον φορέα γύρω από τον οποίο κινήθηκε η εκπαιδευτική διαδικασία από το 1453 ως το 1914. Θα μπορέσουν έτσι οι φοιτητές να κατανοήσουν το ιστορικό πλαίσιο και τις συνθήκες που διαμορφώθηκαν στη Μεγάλη Εκκλησία, κατά την παραπάνω χρονική περίοδο, και ανέδειξαν το ρόλο του Οικουμενικού Πατριαρχείου ως βασικού θεσμού διαμόρφωσης της εκπαιδευτικής πολιτικής.
Syllabus:
1. Εκκλησιαστικές εξελίξεις μετά την Άλωση.
2. Η δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Γεωγραφικός χώρος και διοικητική διάρθρωση.
3. Συνοπτική έκθεση της κατάστασης της ελληνικής παιδείας κατά την περίοδο 1453-1922.
4.Το Οικουμενικό Πατριαρχείο ως εκπαιδευτικό κέντρο όλων των Ορθοδόξων.
5. Ανάκαμψη της Παιδείας. Η εκπαίδευση από τον Πατριάρχη Γεννάδιο έως τον Ιερεμία Β΄.
6. Ζητήματα ίδρυσης, οργάνωσης και λειτουργίας των σχολείων.
7. Εκκλησιαστικές προσωπικότητες στο χώρο της εκπαίδευσης και η δράση τους.
8. Εκκλησιαστική και Πνευματική Επιτροπή (1836). Κανονισμοί λειτουργίας σχολείων.
9. Σχολές στη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
10.Η εκπαίδευση μετά τις Μεταρρυθμίσεις και τους Γενικούς Κανονισμούς.
11. Ο ρόλος της Μεγάλης του Γένους Σχολής.
12.Εκπαιδευτικά ζητήματα μετά την εμφάνιση του εθνοφυλετισμού.
13. Η παρέμβαση των ελληνικών διπλωματικών αρχών στη λειτουργία της εκπαίδευσης στη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Συνεργασία και συγκρούσεις.
Λέξεις Κλειδιά
Οικουμενικό Πατριαρχείο, Οθωμανική Αυτοκρατορία, Πατριάρχης, Μεταρρυθμίσεις, Προνομιακό ζήτημα
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Διαφάνειες
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
- Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
- Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Περιγραφή
Τα μαθήματα πραγματοποιούνται με τη χρήση του PowerPoint.
Το μάθημα υποστηρίζεται από την ηλεκτρονική πλατφόρμα elearning.auth.gr
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 39 | 1,6 | ✓ | ||
| Σεμινάρια | 9 | 0,4 | ✓ | ||
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 39 | 1,6 | ✓ | ✓ | |
| Εκπαιδευτικές επισκέψεις και παρακολούθηση συνεδρίων / σεμιναρίων / εκδηλώσεων | 11 | 0,4 | ✓ | ✓ | |
| Εξετάσεις | 2 | 0,1 | ✓ | ||
| Σύνολο | 100 | 4 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Προφορική εξέταση.
Προσμετράται θετικά η συμμετοχή στο μάθημα.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής (Διαμορφωτική)
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική)
- Γραπτή Εργασία (Συμπερασματική)
- Προφορική Εξέταση (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
1. Διονύσιος Βαλαής, Εκκλησία και σχολική παιδεία, εκδ. Μπαρμπουνάκης, Θεσσαλονίκη 2018.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
1. Σιδηρούλα Ζιώγου-Καραστεργίου, Τό Οικουμενικό Πατριαρχείο, η Οθωμανική Διοίκηση και η Εκπαίδευση του Γένους, Κείμενα - Πηγές 1830-1914, σειρά Ιστορικό Αρχείο Νεοελληνικής Εκπαίδευσης - εκδ. οίκος Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1997.
2. Ανδρέας Νανάκης, Το Οικουμενικό Πατριαρχείο στην ύστερη Οθωμανική Αυτοκρατορία, εκδ. Μπαρμπουνάκης, Θεσσαλονίκη 2013.
3.Ανδρέας Νανάκης, Οικουμενικού Πατριαρχείου νεώτερα ιστορικά Α΄, εκδ. Univercity Studio Press, Θεσσαλονίκη 2000.
4. Διονύσιος Βαλαής, Εκκλησιαστική Ιστορία: Ζητήματα της Β΄χιλιετίας, εκδ. Διον. Βαλαής, Θεσσαλονίκη 2015.
5. Διονύσιος Βαλαής, Εκκλησιαστικά Ανάλεκτα, εκδ. Διον. Βαλαής, Θεσσαλονίκη 2014.
6.Steven Runciman, Η Μεγάλη Εκκλησία εν αιχμαλωσία, εκδ. Γκοβόστη, Αθήνα 2010.
7.Βασίλειος Σταυρίδης, Ιστορία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, έκδ. Αφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2004.
8.Βασίλειος Σταυρίδης, Ο Συνοδικός Θεσμός εις το Οικουμενικόν Πατριαρχείον, εκδ. Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1986.
9.Δημήτρης Σταματόπουλος, Μεταρρύθμιση και εκκοσμίκευση. Προς μια ανασύνθεση της ιστορίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου τον 19ο αιώνα, εκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα, 2003.
10.Δημήτρης Αποστολόπουλος, Οι ιδεολογικοί προσανατολισμοί του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως μετά την άλωση, εκδ. Ίδρυμα Γουλανδρή Χόρν, Αθήνα 1995.
11.Ιβάν Σοκολόφ, Η Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως κατά τον 19ο αιώνα, εκδ. Univercity Studio Press, Θεσσαλονίκη 2011.
12.Επιστημονική διημερίδα: Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η οικονομία του Γένους-εισηγήσεις,εκδ. Αδελφότης Οφφικιάλων του Οικουμενικού Πατριαρχείου Παναγία η Παμμακάριστος, Αθήνα, 2007
Τελευταία Επικαιροποίηση
09-09-2021
