Η βυζαντινή τέχνη στην Ιταλία και η maniera greca

Πληροφορίες Μαθήματος
ΤίτλοςΗ βυζαντινή τέχνη στην Ιταλία και η maniera greca / Byzantine art in Italy and maniera greca
ΚωδικόςΧ341
ΣχολήΘεολογική
ΤμήμαΚοινωνικής Θεολογίας και Χριστιανικού Πολιτισμού
Κύκλος / Επίπεδο1ος / Προπτυχιακό
Περίοδος ΔιδασκαλίαςΧειμερινή
Υπεύθυνος/ηΕλένη Χρυσάφη
ΚοινόΝαι
ΚατάστασηΜη Ενεργό
Course ID600020374

Πληροφορίες Τάξης
ΤίτλοςΗ βυζαντινή τέχνη στην Ιταλία και η maniera greca
Ακαδημαϊκό Έτος2021 – 2022
Περίοδος ΤάξηςΧειμερινή
Διδάσκοντες άλλων Κατηγοριών
Ώρες Εβδομαδιαία3
Class ID
600187502

Πρόγραμμα Τάξης

ΚτίριοΘεολογική
ΌροφοςΌροφος 2
ΑίθουσαΑΙΘΟΥΣΑ Α ΜΙΚΡΗ (95)
ΗμερολόγιοΤρίτη 15:00 έως 16:00
Τύπος Μαθήματος
Eιδίκευσης / Kατεύθυνσης
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων
Τρόπος Παράδοσης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
  • Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
  • Αγγλικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
  • Ιταλικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Γενικές Ικανότητες
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Το μάθημα αποτελεί ένα «ταξίδι» τέχνης και πολιτισμού στις άλλοτε βυζαντινές κτήσεις της Ιταλίας και σε όσες ιταλικές περιοχές επηρεάστηκαν άμεσα ή έμμεσα από την πολιτισμική κληρονομιά και την καλλιτεχνική παραγωγή του Βυζαντίου. Ειδικότερα, εξετάζονται οι μνημειακές μαρτυρίες και οι καλλιτεχνικοί θησαυροί που άφησαν πίσω τους οι Βυζαντινοί σε διάφορα τμήματα της Ιταλικής χερσονήσου, όπου παρέμειναν κυρίαρχοι ανά περιοχές για περισσότερο από πέντε αιώνες (535-1071), γονιμοποιώντας τις τοπικές παραδόσεις με το ελληνικό πνεύμα και συμβάλλοντας μακροπρόθεσμα στις πολιτιστικές ζυμώσεις και καλλιτεχνικές αναζητήσεις που οδήγησαν -πολύ μετά το τέλος της κυριαρχίας τους- στο κίνημα του Ανθρωπισμού και την Αναγέννηση. Στο τελευταίο μέρος του μαθήματος μελετάται η ακτινοβολία της βυζαντινής τέχνης στην καλλιτεχνική παραγωγή των εργαστηρίων που δρούσαν στις ιταλικές πόλεις μεταξύ 13ου και 14ου αι., έτσι όπως αυτή ανιχνεύεται στα έργα σημαντικών εκπροσώπων της Ιταλικής Πρωτοαναγέννησης (maniera greca) και Πρώιμης Αναγέννησης. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ Το περιεχόμενο του μαθήματος διαρθρώνεται στις παρακάτω 13 διδακτικές ενότητες: 1. Ιστορική επισκόπηση της βυζαντινής κυριαρχίας στην Ιταλία (535-1071): Το βυζαντινό εξαρχάτο της Ιταλίας (6ος-8ος αι.). - Η βυζαντινή Νότια Ιταλία (9ος-11ος αι.). 2. Η καλλιτεχνική παραγωγή στις βυζαντινές κτήσεις της Ιταλίας (6ος-11ος αι.). - Η ακτινοβολία της βυζαντινής τέχνης στην Ιταλία κατά τους 12ο και 13ο αιώνες (εισαγωγή). 3. Τα παλαιοχριστιανικά μνημεία της Βόρειας Ιταλίας (Ακηλυία, Grado, Βενετία, Μιλάνο). 4. Τα παλαιοχριστιανικά μνημεία της Ραβέννας. 5. Τα παλαιοχριστιανικά μνημεία της Ρώμης. 6. Επιρροές της βυζαντινής παράδοσης στην μεσαιωνική τέχνη της Ρώμης και της κεντρικής Ιταλίας. 7. Οι μνημειακές μαρτυρίες στην Νότια Ιταλία (Νάπολη, Ματέρα, Καλαβρία, Απουλία-Σαλέντο), την Σικελία (Συρακούσες, Μεσσήνη, Παλέρμο) και την Σαρδηνία (Cagliari). 8. Η βυζαντινή ζωγραφική στην Νότια Ιταλία και την Σικελία μετά τον 11ο αι. 9. Επιδράσεις της βυζαντινής καλλιτεχνικής παράδοσης σε μνημεία της Βενετίας (Άγιος Μάρκος) και της περιοχής της (Murano, Torcello). 10. Η επίδραση της βυζαντινής τέχνης σε πολυτελή έργα μικροτεχνίας και λειτουργικά αντικείμενα στην βυζαντινή Ιταλία (7ος-9ος αι.). 11. Η άνθηση της τέχνης των χειρογράφων στην βυζαντινή Ιταλία. - Η βυζαντινή νομισματοκοπία στην Ιταλία. 12. Η διαμόρφωση της maniera greca στην ιταλική ζωγραφική της Πρωτοαναγέννησης (13ος αι.) και η επίδραση της τέχνης των βυζαντινών φορητών εικόνων. 13. Από την maniera greca στην Ιταλική Πρώιμη Αναγέννηση: καλλιτέχνες (Cimabue, Duccio, Cavallini, Giotto, Gaddi, Masaccio, Piero della Francesca, Gozzoli, Mantegna κ.ά.) και εργαστήρια (Βενετία, Πάντοβα, Φλωρεντία, Σιένα, Ασσίζη, Ρώμη).
Λέξεις Κλειδιά
Βυζαντινή τέχνη, Βυζαντινός πολιτισμός, Βυζάντιο και Ιταλία, maniera greca, Πρώιμη Αναγέννηση
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
  • Σημειώσεις
  • Διαφάνειες
  • Πολυμεσικό υλικό
  • Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Χρήση Τ.Π.Ε.
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
Οργάνωση Μαθήματος
ΔραστηριότητεςΦόρτος ΕργασίαςECTSΑτομικάΟμαδικάErasmus
Διαλέξεις391,6
Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων401,6
Εκπαιδευτικές επισκέψεις και παρακολούθηση συνεδρίων / σεμιναρίων / εκδηλώσεων60,2
Εξετάσεις150,6
Σύνολο1004
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Η αξιολόγηση των φοιτητών γίνεται με προφορικές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου (100% συμπερασματική αξιολόγηση).
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
  • Προφορική Εξέταση (Συμπερασματική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Κων. Π. Χαραλαμπίδης, Τα μνημεία της Ραβέννας, Θεσσαλονίκη 2002, εκδ. University Studio Press. Ηλεκτρονικές σημειώσεις (e-learning μαθήματος)
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
M. BONFIOLI, Bisanzio e l’Italia. Scritti di archeologia e storia dell’arte, Roma 2002. G. CAVALLO, V. von FALKENHAUSEN, R. FARIOLI CAMPANATI, M. GIGANTE, V. PACE, F. PANVINI ROSATI (ed.), I Bizantini in Italia, Milano 1982. A. CHASTEL, L’Italie et Byzance, Paris 1999. S. COSENTINO, Storia dell'Italia bizantina (VI-XI secolo). Da Giustiniano ai Normanni, Bologna 2008. S. COSENTINO (ed.), A Companion to Byzantine Italy [Brill's Companions to the Byzantine World 8], Leiden 2021. G. DIMITROKALLIS, Contribution à l’étude des monuments byzantins et médiévaux d’Italie, Athènes 1971. Φ. ΚΑΪΜΑΚΗ, Η Ελλάδα του Σαλέντο, Αθήνα 2008. Τ. ΛΟΥΓΓΗΣ, Η βυζαντινή κυριαρχία στην Ιταλία, Αθήνα 1989. G. RAVEGNANI, I Bizantini in Italia, Bologna 2004. G. RAVEGNANI, Andare per l’Italia bizantina, Bologna 2016.
Τελευταία Επικαιροποίηση
24-10-2021