ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΔΡΑΜΑΤΟΣ
| Τίτλος | ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΔΡΑΜΑΤΟΣ / CONTEMPORARY THEORIES OF TEXT AND PERFORMANCE: AN INTRODUCTION |
| Κωδικός | ΓΠ0400 |
| Σχολή | Καλών Τεχνών |
| Τμήμα | Θεάτρου |
| Κύκλος / Επίπεδο | 1ος / Προπτυχιακό |
| Περίοδος Διδασκαλίας | Χειμερινή/Εαρινή |
| Υπεύθυνος/η | Μαρία Αθανασοπούλου |
| Κοινό | Όχι |
| Κατάσταση | Ενεργό |
| Course ID | 120000371 |
Πρόγραμμα Σπουδών: ΠΠΣ Τμήματος Θεάτρου (2019-σήμερα)
Εγγεγραμμένοι φοιτητές: 34
| Κατεύθυνση | Τύπος Παρακολούθησης | Εξάμηνο | Έτος | ECTS |
|---|---|---|---|---|
| Δραματολογία-Παραστασιολογία | Υποχρεωτικό Κατεύθυνσης | 3 | 2 | 5 |
| Υποκριτική | Επιλογής Κατεύθυνσης | 3 | 2 | 5 |
| Σκηνογραφία-Ενδυματολογία | Επιλογής Κατεύθυνσης | 3 | 2 | 5 |
| Σκηνοθεσία | Υποχρεωτικό Κατ' Επιλογήν | 3 | 2 | 5 |
| Τίτλος | ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΔΡΑΜΑΤΟΣ |
| Ακαδημαϊκό Έτος | 2021 – 2022 |
| Περίοδος Τάξης | Χειμερινή |
| Διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ | |
| Ώρες Εβδομαδιαία | 3 |
| Class ID | 600191545
|
Τύπος Μαθήματος 2016-2020
- Υποβάθρου
Τύπος Μαθήματος 2011-2015
Εμβάθυνσης / Εμπέδωσης Γνώσεων
Τρόπος Παράδοσης
- Πρόσωπο με πρόσωπο
- Eξ απoστάσεως εκπαίδευση
Ηλεκτρονική Διάθεση Μαθήματος
- e-Οδηγός Σπουδών https://qa.auth.gr/el/class/1/600191545
- Στον ιστοχώρο του Τμήματος:
- eLearning:
Erasmus
Το μάθημα προσφέρεται και σε φοιτητές
προγραμμάτων ανταλλαγής.
Γλώσσα Διδασκαλίας
- Ελληνικά (Διδασκαλία, Εξέταση)
Προαπαιτήσεις
Προαπαιτούμενα Μαθήματα
- ΔΠ0100 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ
- ΔΠ0301 ΔΡΑΜΑΤΟΛΟΓΙΑ Ι
Γενικές Προαπαιτήσεις
Πόσο σημαντική είναι για την κατανόηση του νοήματος ενός έργου η πρόθεση του συγγραφέα του; Μπορούμε να κατανοήσουμε έργα τα οποία είναι πολιτισμικά και ιστορικά ξένα σε εμάς; Είναι δυνατή η «αντικειμενική» κατανόηση ενός έργου, ή κάθε κατανόηση καθορίζεται από την υποκειμενική μας κατάσταση; Ακόμα: τί είναι η Νέα Κριτική, ο Δομισμός, η Αποδόμηση; Τι πρεσβεύει για τα λογοτεχνικά και θεατρικά ‘κείμενα’ η Θεωρία της Πρόσληψης; Πώς επηρεάζουν τις σπουδές του κειμένου η Ψυχανάλυση, ο Μαρξισμός, ο Νέος Ιστορικισμός, οι Μεταποικιακές Θεωρίες, οι Σπουδές του Φύλου, οι Πολιτισμικές Σπουδές; Στα ζητήματα αυτά, όπου διακυβεύονται πολύ περισσότερα, πέρα από την «ερμηνεία του κειμένου», επιχειρεί να απαντήσει η παρούσα επισκόπηση του έργου των κυριότερων σχολών θεωρίας της λογοτεχνίας του 20ού αιώνα, συνδυάζοντας παράλληλα αναφορές σε σύγχρονες κειμενικές θεωρίες για την κουλτούρα και τον πολιτισμό. Το μάθημα προβλέπει τη διανομή εγχειριδίου και τη σταδιακή σύσταση ενός corpus ενδεικτικών κειμένων θεωρίας του κειμένου, σε ελληνική μετάφραση.
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα αναγνωρίζουν και θα χειρίζονται τα βασικά δεδομένα, τα βασικά αιτούμενα των κύριων θεωριών του κειμένου του 20ού αιώνα, όπως: φορμαλισμός, δομισμός / μεταδομισμός / αποδόμηση, ψυχανάλυση, μαρξισμός, θεωρία της πρόσληψης, και προσεγγίσεις της Νέας Αριστεράς: Μεταποικιακές σπουδές, Σπουδές Φύλου, Φεμινισμός, Νέος Ιστορικισμός, κτλ. Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΟΥ 20ου και 21ου αιώνα ΚΑΙ ΤΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥΣ. ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΕΝΑ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ/ΤΗΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΤΟΥ. ΜΠΟΡΟΥΝ ΠΛΕΟΝ ΝΑ ΑΝΑΛΥΣΟΥΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΕΝΑ ΘΕΑΤΡΙΚΟ Η ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΟ Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ.
Γενικές Ικανότητες
- Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
- Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
- Αυτόνομη εργασία
- Ομαδική εργασία
- Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
- Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
- Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Περιεχόμενο Μαθήματος
1. Αγγλοσαξονική Νέα Κριτική, Ρώσικος Φορμαλισμός. Ενδεικτικά κείμενα στα ελληνικά: Βίκτωρ Σκλόφσκι, «Η Τέχνη ως Τεχνική» [1917] / Wimsatt & Beardsley: «Η Πλάνη των Προθέσεων» [1946].
2.Γαλλικός Δομισμός, Αφηγηματολογία (Propp, Souriau, Genette, Greimas: Pavis, Ubersfeld), Σημειωτική. Ενδεικτικό κείμενο στα ελληνικά: Roland Barthes, S/Z [1970]
3. Μαρξι[στι]κές προσεγγίσεις στο κείμενο και το δράμα. Ενδεικτικό κείμενο στα ελληνικά: Μπρεχτ, «Μικρό όργανο για το θέατρο» [1948], Μπένγιαμιν, «Το έργο τέχνης την εποχή της μηχανικής αναπαραγωγής του» [1936].
4. Θεωρία της Πρόσληψης. Ενδεικτικά κείμενα στα ελληνικά: Hans-Robert Jauss, H Θεωρία της Πρόσληψης [περ. 1967] / Stanley Fish, «Υπάρχει, λοιπόν, κάποιο κείμενο σ’ αυτή την αίθουσα;» [1980].
5. Ψυχαναλυτική Κριτική. Σ. Φρόϋντ, «Μια διαταραχή της μνήμης πάνω στην Ακρόπολη» [1936], και στα ελληνικά: Harold Bloom, Η Αγωνία της Επίδρασης [1973].
6.Μετα-δομισμός (Barthes, 2ης περιόδου). Ενδεικτικά κείμενα στα ελληνικά: Η Απόλαυση του Κειμένου [1973] / Αποσπάσματα του Ερωτικού Λόγου [1977], κ.α.
7. Αποδόμηση (Jacques Derrida, Paul de Man). Ενδεικτικά κείμενα στα ελληνικά: Jacques Derrida, «Che cos’ e la poesia?» [1988] / Paul de Man, «Η Εμπρόθετη Δομή της Ρομαντικής Εικόνας» [1984].
8. Μετα-μοντερνισμός (Lyotard, Baudrillard, Jameson). Ενδεικτικό κείμενο, ελληνικά: Jean-Francois Lyotard, Η Μεταμοντέρνα Κατάσταση [1979] / Αγγλικά: Jean Baudrillard, Simulacra and Simulation [1981].
9.Νέος Ιστορικισμός (Greenblatt, Gallagher, κ.α.) / «Πολιτισμικός Υλισμός». Ενδεικτικό κείμενο στα ελληνικά: Williams, Κουλτούρα & Ιστορία [1958-].
10.Μετα-αποικιακές Θεωρίες (Edward Said, Homi Bhabha). Ενδεικτικά κείμενα στα ελληνικά: E. Said, Οριενταλισμός [1978], Martin McKinsey, «Αναζητώντας τους Βαρβάρους: Ο Καβάφης και η μεταποικιακή κριτική» [1997].
11.Φεμινισμός. Ενδεικτικό κείμενο στα ελληνικά: Virginia Wolf, Σκοτώνοντας τον Άγγελο του Σπιτιού [1931]. Σπουδές Φύλου (Judith Butler): συνοπτική αναφορά, από τον πρόλογο του βιβλίου της Αναταραχή Φύλου (ελληνικά: 2009).
12.Πολιτισμικές Σπουδές (Barthes ως πρόδρομος, Stuart Hall). Ενδεικτικό κείμενο στα ελληνικά: Roland Barthes, Μυθολογίες [1957].
13. Ανακεφαλαίωση, συμπεράσματα, προετοιμασία για τις εξετάσεις.
Λέξεις Κλειδιά
Φορμαλισμός, Δομισμός / Μεταδομισμός, Ψυχανάλυση, Μαρξισμός, Θεωρίες Πρόσληψης, Φεμινισμός Σπουδές του Φύλου, Μεταποικιακές Σπουδές, κτλ.
Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού
- Σημειώσεις
- Διαφάνειες
- Βιντεοδιαλέξεις
- Βιβλίο
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Περιγραφή
Αναρτημένο στο elearning, υπάρχει corpus μαθήματος, με περαιτέρω βιβλιογραφία αναφοράς για ορισμένες από τις σημαντικές ενότητες του μαθήματος, καθώς και πρωτογενή άρθρα αναφοράς στα ελληνικά για να απαλλαγούν οι φοιτητές από το άχθος των φωτοτυπιών ή / και της αγοράς βιβλίων.
Οργάνωση Μαθήματος
| Δραστηριότητες | Φόρτος Εργασίας | ECTS | Ατομικά | Ομαδικά | Erasmus |
|---|---|---|---|---|---|
| Διαλέξεις | 39 | 1,6 | ✓ | ||
| Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων | 46 | 1,8 | ✓ | ||
| Εξετάσεις | 37 | 1,5 | |||
| Σύνολο | 122 | 4,9 |
Αξιολόγηση Φοιτητών
Περιγραφή
Μολονότι οι παρουσίες δεν είναι υποχρεωτικές στο μάθημα, αξιολογείται προσθετικά η παρουσία στις παραδόσεις και η ενεργητική συμμετοχή στο μάθημα με καλές παρατηρήσεις. Διαγώνισμα στο τέλος του εξαμήνου.
Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών
- Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Διαμορφωτική)
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία μαθήματος (Εύδοξος)
Eagleton, Terry, Εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας, μετ. Μιχάλης Μαυρωνάς, εισαγ.-επιμ. Δ. Τζιόβας, Αθήνα 1996.
Fokkema, Douwe- Elrud Ibsch, Θεωρίες λογοτεχνίας του εικοστού αιώνα, μετ. Γ. Παρίσης - επιμ. Ερ. Καψωμένος, Αθήνα 1999.
Hawthorn, Jeremy, Ξεκλειδώνοντας το κείμενο: Μια εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας, μετ. Μ. Αθανασοπούλου, Ηράκλειο 1999.
Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη
Culler, Jonathan, Λογοτεχνική θεωρία: Μια συνοπτική εισαγωγή, μετ. Καίτη Διαμαντάκου, Ηράκλειο, 2000.
Elam, Keir, Η Σημειωτική Θεάτρου και Δράματος, μτφρ. Καίτη Διαμαντάκου, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2001.
Τελευταία Επικαιροποίηση
29-10-2020
